Fatih Kanunnâmesi
KANUNNÂME-İ ÂLİ OSMAN
Sûret-i hatt-ı humâyûn-ı Sultân
Mehemmed Hân
–enârallâhu burhânehû–
Bu Kânûnnâme atam ve dedem kânûnudur ve benim
dahi kânûnumdur. Evlâd-ı kirâmım neslen ba'de
neslin bununla âmil olalar.
Hamd-i bî-hadd ve senâ-i lâ-yu'add ol Hâlık-ı bî-çûn celle ani'r-reyb ve'l-menûn dergâhına olsun ki, nizâm u intizâm-ı âlemi ahsen-i ter-tîb üzere îcâd idüp, ahvâl-i mevcûdatı kânûn-ı hikmet-makrûnu üzere bî-müşîr tedbîr halk eyledi. Ve salavât-ı bî-gâyet ol Server-i kâinât ve Mefhar-i mevcûdât olan Sultânü'l-mürselîn ve Eşrefü'n-nebiyyîn üzerine olsun ki, anın dahi sünnet-i şerîat-i şerîfesi sebeb-i tertîb-i dîn-i metîn telızîb-i şer'-i mübîndir.
Ba'de zâlik, bu evrâk-ı kavâ'id-i Sultanî ve safha-i kavânîn-i Hâkâ-nînin câmi'i olan abd-i hakîr-i kesîrü't-taksîr Mehemmed bin Mustafa el-ma'rûf bi-Leyszâde et-Tevkî'î, hâlâ Pâdişâlı-ı rûy-i zemîn ve Şehinşâh-i sipihr-temkîn, felek-rif'at, hurşîd-menzilet, Sultân-ı selâtîn-i cihân ve Hâ-kân-ı kâm-rân-ı âlî-şân Fâtih-i bilâdu'r-Rum bi-nasri'llâhi Meliki'l-Kay-yûm, nâzır-ı umûr-ı dîn ü devlet ve mu'în-i kavânîn-i kadr u saltanat, sâ-hibü'l-megâzî, el-meşhûretün fi'l-âfâk, melik-i serîr-i hilâfet bi'l-istihkâk kahramân-ı zamân, sâhibü'l-emn ve'l-emân, es-Sultanü'l-a'zam, halîfetu'llâh fi'l-âlem, es-Sultân ibnü's-Sultân Mehemmed Hân ibnü's-Sultân Murâd Hân ibnü's-Sultân Mehemmed Hân, ebbedallahu devletehû ve sal-tanatehû hazretlerinün zamân-ı şeriflerinde bu abd-i hakîr hidmet-i tuğrâ-i garrâda istihdâm olunup, vaktâ ki sa'âdetlü Pâdişâh-ı hurşîd-iştihâr hazretleri teşrîf-i serîr-i saltanat itdikde eyyâm-ı saltanatlarında bunca fütû-hât-ı azîme müyesser olup, husûsâ hâlâ dârü's-saltanat olan mahrûsa-i uz-mâ ve medîne-i kübrâ olup, matmah-ı enzâr-ı selâtîn-i cihan olan mah-miyye-i mer'iyye-i Kostantaniyye feth müyesser oldukda, sâbıkâ ec-dâd-ı izâmlan zamâmnda olan kavânîn-i mazbûta defter olunmayup, ek-sük olan yerlerin dahi kendüleri re'y-i münîr-i velâyet-te'sîrleri ile tekmîl buyurup, Dîvân-ı hümâyûnda ebedü'l-âbâd ma'mûlün-bih olmak içün bir kânûnnâme tahrîr olunmak lâzım gelmeğin, bu abd-i hakîr fermân-ı celîl-leri üzere nazm u inşâ idüp, herkes müstefîd olmak içün ıstılâh u ibâret-den ferâgat olunup, lisân-ı Pâdişâh-ı gerdûn-vakârdan naklile yazılup ve üç bâb üzere kılındı:
Merâtib-i a'yân u ekâbir beyânındadur.
Selâtîn-i izâma lâzım olan tertîb ü âyîn beyânındadur.
Ahvâl-i cerâyim ve her ehl-i mansıbın âyidleri beyânındadur.
|
Kaynak: Özcan, Abdülkadir (2003). Kānunnâme-i Âl-i Osman (Tahlil ve Karşılaştırmalı Metin). İstanbul: Kitabevi. ISBN 9789756403068
|