Askeri Ceza Kanunu

Bu eserin birden fazla sayfaya bölünmesi önerilmiştir. Yardımcı olmak için biçem kılavuzu ve yardım sayfalarını inceleyebilirsiniz.

17/01/2016

Sayı: 1520
Tertip: Cilt: Sayfa:

Resmî Gazete

---

KANUN

Askeri Ceza Kanunu

Kanun No. 418

Kabul Tarihi: 17/12/2015

 

ASKERİ CEZA KANUNU

BİRİNCİ KISIM: ASKERİ SUÇLAR VE KABAHATLER VE CEZALAR

BİRİNCİ BAP: ESASLAR

ASKERİ CÜRÜM VE KABAHAT

Madde 1 - Türk Ceza Kanununa göre cürümler ve cezalar hakkında umumi suretle cari olan esaslar bu kanunda hilafı yazılı olmadıkça askeri cürümler ve cezalar hakkında da tatbik olunur.

1 - Bu kanunun ölüm, ağır hapis ve hapis cezalariyle cezalandırdığı suçlar askeri cürümlerdir.

2 - Bu kanunun kısa hapis cezasiyle cezalandırdığı suçlar askeri kabahatlerdir.

ASKERLERİN ASKERİ OLMAYAN SUÇLARI

Madde 2 - Askeri şahısların askeri olmayan suçları için Türk Ceza Kanunu hükümleri tatbik olunur.

ASKERİ ŞAHISLAR

Madde 3 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./1 md.)

Askeri şahıslar; Mareşalden asteğmene kadar subaylar, astsubaylar, Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan sivil personel, uzman jandarma ve uzman erbaşlar, erbaş ve erler ile askeri öğrencilerdir.

Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan Devlet memurlarının asker kişi sıfatları, 04/01/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 115 inci maddesinde belirtilen yükümlülükleri ile sınırlıdır.

İHTİYAT ASKERİ ŞAHISLAR

Madde 4 - İhtiyat askeri şahıslar askeri hizmetlerde bulundukları müddetçe bu kanun hükümlerine tabidirler.

ASKER KİŞİLERİN YABANCI ÜLKELERDE İŞLEDİKLERİ ASKERİ SUÇLAR

Madde 5 - (Mülga madde: 25/10/1963 - 353/259 md.; Yeniden düzenlenen madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./2 md.)

Asker kişilerin yabancı ülkelerde Türk askeri kıt'a, karargah ve kurumlarında veya diğer resmi görevleri sırasında veya esir kamplarında işledikleri askeri suçlar, Türkiye'de işlenmiş sayılır. Bunlar hakkında yabancı ülkede hüküm verilmiş olsa bile, Milli Savunma Bakanının talebi üzerine Türkiye'de tekrar muhakeme olunurlar. Bu halde, yabancı ülkede verilip infaz edilen ceza, verilecek cezadan indirilir. Ceza nevileri farklı ise, mahkeme yapılacak indirmeyi tayin eder.

MÜTTEFİK HÜKÜMETLERİN ASKERİ ŞAHISLARINA KARŞI YAPILAN SUÇLAR

Madde 6 - Müttefik hükümetlerin askeri şahısları ile müşterek vazife sırasında bu şahıslara karşı yapılan askeri suçlar müttefik hükümetler ile mukabele bilmisil mukavelesi varsa Türkiye askeri şahıslarına yapılmış sayılarak ona göre cezalandırılır.

HARB HÜKÜMLERİ VE CARİ OLACAĞI HAL VE VAKİTLER:

Madde 7 - (Değişik madde: 15/06/1942 - 4257/1 md.)

Bu kanunda "seferberlikte" tabiriyle takyit edilen ceza hükümleri (Harb hükümleri) dir ve aşağıdaki hal ve vakitlerde caridir:

A) Umumi seferberlik müddetince askeri şahıslar hakkında;

B) Kısmi seferberlik ilan olunan mıntıkalarda bunun devamı müddetince askeri şahıslar hakkında;

C) Örfi idare ilan olunan mıntıkalarda harb hükümleri tatbik olunacağına İcra Vekilleri Heyetince karar verildiği takdirde bunun devamı müddetince mezkur mıntıkada bulunanlar hakkında;

D) Fesat ve isyan halinde veyahut silah kullanılacak askeri bir hareket yapılması halinde kumanda eden subay tarafından harb hükümleri mer'i olacağı resmen bildirilen askeri kıtalar hakkında bu hallerin devamı müddetince;

E) Bulundukları mahalde en büyük rütbeli komutan tarafından harb hükümleri mer'i olacağı kendilerine resmen tebliğ olunan harb esirleri hakkında.

SEFERBERLİK VE TARİFİ

Madde 8 -

1 - Sefer tabiri harb halini ihtiva eden seferberliktir.

2 - Seferberlik, ordunun veya bazı kısımlarının seferber olmasını amir olan emirde yazılı ve muayyen tarihten başlayarak ilgasını mübeyyin neşrolunan emirde yazılan tarihte biten haldir.

3 - Hazarda Türkiye Cumhuriyeti hudut ve kara suları dışında yalnız dahi seyrü hareket eden her harb tayyare ve harb gemisi üssülharekelerinden birine varıncaya kadar bu kanunun tatbikatında seferber sayılır.

DÜŞMAN KARŞISI

Madde 9 - Seferberlikte düşman ile müsademeyi intizaren emniyet hizmetleri tatbik ve ifa olunmağa başladığı zamandan itibaren bu müsademeye memur kıta, gemi, tayyare düşman karşısında sayılır.

SİLAHLI EŞKİYA

Madde 10 - Silahlı eşkiya düşman sayılır.

SİLAHLININ TARİFİ

Madde 11 - Bu kanunun tatbikatında; "Silahlı" tabirinden maksat hizmetin icabı olan silahı hamili bulunmak, veya silahının başında olarak bir amirin kumandası ve nezaretiyle hizmete başlanılmış olmak halidir.

HİZMETİN TARİFİ

Madde 12 - Bu kanunun tatbikatında (Hizmet) tabirinden maksat gerek malüm ve muayyen olan ve gerek bir amir tarafından emredilen

MEMUR, AMİR VE ÜSTÜN TARİFİ

Madde 13 - (Değişik madde: 15/06/1942 - 4257/1 md.)

1 - Bu kanunun tatbikatında "memur" tabirinden maksat 12 nci maddede yazılı hizmeti ifa ile mükellef olandır.

2 - Amir, makam ve memuriyet itibariyle emretmek salahiyetini haiz kimsedir.

3 - Üst tabiri rütbe ve kıdem büyüklüğünü gösterir.

4 - Herhangi bir suretle ciheti askeriyece göz altına alınan yabancı devlet orduları mensupları arasında astlık ve üstlük münasebetleri cari değildir. Bunlar arasında astlık ve üstlük münasebetleri salahiyetli komutanlar tarafından hususi surette verilen emirle teessüs edebilir.

TOPLU ERBAŞ VE ER KARŞISININ TARİFİ

Madde 14 - Bir fiil toplu erbaş ve er karşısında yapılmış sayılarak kanunun bu kayıt ile takyit ettiği hükümlerin tatbikı için amir veya mafevk ile failden veya şeriklerden başka askeri hizmet maksadiyle toplanmış en az yedi askeri şahsın bulunması şarttır.

NÖBETÇİ, KARAKOL, DEVRİYENİN TARİFİ

Madde 15 -

1 - Bu kanunun tatbikatında nöbetçi hazarda ve seferde emniyet, muhafaza, disiplin, tarassut maksatlariyle silahlı olarak bir yere konulan ve muayyen bir talimatı bulunan tek veya çift askerdir.

2 - Karakol hazarda ve seferde aynı maksatlarla konulan ve bir amir emrinde bulunan silahlı bir kısım askerdir.

3 - Devriye hazarda ve seferde aynı maksatlarla muayyen bir mıntakada seyyar olarak vazife yapan bir veya daha ziyade silahlı askerdir.

ORDU VE KITANIN TARİFİ

Madde 16 - Bu kanunda yazılı olan "Ordu" kelimesi kara, deniz ve hava kuvvetlerine; ve kıta kelimesi subay kumandasında bulunan her birliğe şamildir.

İSTİRDAT VE TAZMİNAT NASIL HÜKMOLUNUR

Madde 17 - Askeri mahkeme istirdat ve tazminata Türk Ceza Kanununun koyduğu kaideler mucibince hükmeder.

(Ek fıkra: 11/12/1935 - 2862/1 md.) Adli amirler disiplin cezasile birlikte değeri 25 lirayı geçmiyen şeyler için istirdad ve tazminata da karar verebilirler.

Bu kararlar aleyhine tefhim veya tebliğden itibaren 15 gün içinde askeri mahkemede itiraz olunabilir. İtiraz üzerine duruşma yapılarak hüküm verilir. İtiraz eden, muhakeme için tayin edilen günde mahkemede bulunmazsa itiraz hakkının düşmesine mahkemece karar verilir.

İtiraz üzerine mahkemece verilecek kararlar kat'i olup bunlar aleyhine temyize müracaat olunamaz.

ASKERİ CEZA KANUNUNDA YAZILI CEZANIN İCRASI VE DİSİPLİN CEZALARININ TATBİKİ

Madde 18 - Bu kanunda yazılı olan bir ceza ancak bir mahkemenin karariyle infaz olunur.

Aşağıdaki hallerde disiplin cezalariyle mücazat yapılabilir.

A : 82, 96 ve 136 ncı maddelerin 1 numaralı ve 93, 116, 117 ve 150 ncimaddelerin 2 numaralı fıkralarında,

B : 68, 83, 86, 108, 130, 137 ve 145 inci maddelerde yazılı kısa hapis cezaları.

DİSİPLİN CEZALARI

Madde 19 - Disiplin yoluyla aşağıda yazılı olan hapis cezalarından başka hürriyeti tahdit eden hiç bir ceza verilemez.

Göz ve oda hapsi olarak dört hafta, (...) olarak üç hafta ceza verilebilir.

BİRİNCİ FASIL: ASKERİ CEZALAR

ÖLÜM CEZASI

Madde 20 -

1- Ölüm cezası, buna mahkum olan kimsenin hayatının izale olunmasıdır. Bu ceza askeri şahıslar hakkında askeri bir cürümden dolayı hükmedilmiş ise mahkumun kurşuna dizilmesi suretiyle infaz olunur.

2 - Askeri olmayan bir cürümden dolayı askeri şahıslar ile askeri olmayan şahıslar hakkında askeri mahkemelerden verilen ölüm hükümleri Türk Ceza Kanununun 12 nci maddesi mucibince icra olunur. Bu veçhile asılacak ölüm mahkumları cezanın infazı için o baptaki ilam ve tasdik emri suretleriyle C. Müddeiumumiliğine verilirler.

ŞAHSİ HÜRRİYETİ TAHDİT EDEN CEZALAR

Madde 21 - Bu kanuna göre şahsi hürriyeti tahdit eden cezalar ağır hapis ve hapis ve kısa hapistir.

AĞIR HAPİS VE HAPİS CEZALARININ MAHİYETİ VE NETİCELERİ

Madde 22 - Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri ve icrası Türk Ceza Kanununda yazılı olan kaidelere tabidir.

KISA HAPİS CEZALARI

Madde 23 - (Değişik madde: 15/06/1942 - 4257/1 md.)

A) Kısa hapis cezaları üç türlüdür:

1 - Göz hapsi;

2 - Oda hapsi;

3 - (Mülga bent: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.).

B) (Değişik fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./3 md.) Subay, astsubay, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında:

1. Dört haftaya kadar göz hapsi,

2. Dört haftaya kadar oda hapsi,

Cezaları verilebilir.

C) Erbaş ve er hakkında:

1 - Dört haftaya kadar oda hapsi;

2 - (Mülga bent: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

D ) (Değişik fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./3 md.) Askeri öğrenciler hakkında: (Askeri orta ve lise ile eşiti okullar öğrencileri hariç) dört haftaya kadar oda hapsi cezası verilebilir.

E) Kısa hapis cezalarında maaş ve tahsisat tam olarak verilir.

GÖZ VE ODA HAPSİ CEZALARININ MAHİYETİ, NETİCELERİ VE YERİNE GETİRİLMESİ

Madde 24 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./4 md.)

Subay, astsubay, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar;

A) Göz hapsi cezalarında;

1. Resmi daire, kışla, eğitim alanları ile sair yerlerdeki hizmetlerine devam ederler.

2. Hizmetin bitiminden sonra hiçbir yere gidemezler. Kışlada veya resmi odalarda kalırlar.

3. Hizmete ilişkin olanlar dışında hiçbir ziyaret kabul edemezler.

B) Oda hapsi cezalarında;

1. Mümkün olduğu takdirde cezayı tek başlarına belirli bir hapis odasında geçirirler.

2. Emir veremezler.

3. Genel hizmet yapamazlar.

Askeri öğrenciler, oda hapsi cezasını belirli hapis odalarında topluca geçirirler. Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.

ERBAŞ VE ER HAKKINDA ODA VE ... CEZALARININ MAHİYETİ VE İCRASI

Madde 25 - Erbaş ve er :

1 - Oda hapsi cezasını muayyen hapis odalarında topluca geçirirler.

2 - (Mülga fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

3 - Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.

4 - (Mülga cümle: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.). Onbaşı ve erler ağır askeri hizmetlerde kullanılabilirler.

KATIKSIZ HAPSİN İCRASI

Madde 26 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

KATIKSIZ HAPSİN DEĞİŞTİRİLMESİ

Madde 27 - Mahkumun sıhhati katıksız hapse müsait değilse disiplin cezasının bir derece daha hafifi tatbik olunur.

KISA HAPİS CEZALARININ TATBİKI ŞARTLARI

Madde 28 -

1 - Bu kanunda kısa hapis cezası gösterilen yerlerde failin rütbesine göre caiz olan kısa hapsin her nev'i hükmolunabilir.

2 - Bu kanunda kısa hapis cezasının nevi tasrih edilipte bu nevi cezanın failin rütbesine göre verilmesi gayricaiz olduğu takdirde failin rütbesine göre caiz olan bir derece hafifi hükmolunur.

FERİ ASKERİ CEZALAR

Madde 29 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./5 md.)

Askeri şahıslar hakkında hükmolunacak feri askeri cezalar şunlardır:

A) Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma.

B) Rütbenin geri alınması.

C) Askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme.

TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNDEN ÇIKARMA CEZASI

Madde 30 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./6 md.)

Aşağıda yazılı hallerde subay, astsubay, uzman jandarmalar ve özel kanunlarında bu cezanın uygulanacağı belirtilen asker kişiler hakkında, askeri mahkemeler veya adliye mahkemelerince asıl ceza ile birlikte, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilir. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı gerektirir.

A) Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis, bir seneden fazla hapis cezası ile hükümlülük halinde,

B) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle hükümlülük halinde.

Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç aydan fazla hapis cezası ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilebilir.

TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNDEN ÇIKARMA CEZASININ NİTELİĞİ VE SONUÇLARI

Madde 31 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./7 md.)

Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği, hükümlünün Silahlı Kuvvetlerle ilişiğinin kesilmesidir. Bu ceza, ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;

A) Askeri rütbe ve memuriyetlerin kaybedilmesi,

B) Subay, astsubay, uzman jandarma ve Devlet memuru olarak tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine kabul edilmeme,

Sonuçlarını doğurur.

ASKERİ ÖĞRENCİLİK HUKUKUNU KAYBETTİRME CEZASI, NİTELİĞİ VE SONUÇLARI

Madde 32 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./8 md.)

Aşağıda yazılı hallerde askeri öğrenciler hakkında, askeri mahkemeler veya adliye mahkemelerince; asıl ceza ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da verilir. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı gerektirir.

A) Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis veya üç aydan fazla hapis cezasına hükümlülük halinde,

B) 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (B) bendinde yazılı hallerde.

Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç ay veya daha az hapis cezası ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da verilebilir.

Bu ceza ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;

A) Askeri öğrencilik sıfatının,

B) Muvazzaf askeri personel yetiştiren askeri okullara girme hakkının,

Kaybedilmesi sonuçlarını doğurur.

İHRAÇ CEZASININ MAHİYETİ VE NETİCELERİ

Madde 33 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

ASKER KİŞİLER HAKKINDA MEMURİYETTEN MAHRUMİYET CEZASININ UYGULANMASI

Madde 34 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./9 md.)

Subaylar, astsubaylar, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası verildiği takdirde, bu feri cezaya karşılık o kadar süre açığa çıkarılmalarına hükmolunur. Bu süre kıdemden ve emeklilik süresinden indirilir.

Yükümlü olan erbaş ve erler hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası terhislerinden sonra yerine getirilir.

Bir seneden fazla memuriyetten mahrumiyet cezasına hükümlülük halinde, bu Kanunun Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarmaya ilişkin hükümleri uygulanır.

Altı aydan fazla memuriyetten mahrumiyet cezası alan uzman jandarma ve uzman erbaşların Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir.

RÜTBENİN GERİ ALINMASI CEZASI, NİTELİĞİ, SONUÇLARI VE YERİNE GETİRİLMESİ

Madde 35 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./10 md.)

Rütbenin geri alınması cezası 30 uncu maddede yazılı hallerde erbaşlar hakkında uygulanır. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, rütbenin geri alınması işlemi idarece re'sen uygulanır.

Rütbenin geri alınması cezası, hükümlünün rütbesinin geri alınarak erliğe indirilmesi, askeri hizmetten doğan ve özel kanunda saklı tutulmayan bütün hakların kaybı sonuçlarını doğurur.

(İptal fıkra : 08/11/2006 - 26340 S.R.G Ana. Mahkemesi 2000/34 E.,2005/91 K) *1

RÜTBENİN GERİ ALINMASI CEZASININ MAHİYETİ VE NETİCELERİ

Madde 36 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

UMUMİ MAHKEMELERİN VERDİĞİ CEZALARIN İCABETTİĞİ ASKERİ FER’İ CEZALARIN TATBİKİ ŞEKLİ

Madde 37 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

YENİ BAŞTAN ASKERLİK CEZASI, MAHİYETİ VE NETİCELERİ

Madde 38 - (Mülga madde: 14/06/1989 - 3574/4 md.)

ASKERİ MAHKEMELERCE VERİLEN TUTUKLAMA KARARLARI İLE ASKER KİŞİLER HAKKINDA VERİLEN CEZALARIN VE TUTUKLAMA KARARLARININ İNFAZ YERİ

Madde 39 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./11 md.)

Asker kişiler hakkında hükmolunan ve aşağıda gösterilen cezalar, 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununun beşinci kısmında yazılı esaslar dahilinde askeri cezaevlerinde infaz edilir.

A) Subay, astsubay, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında verilen ve Türk Silahlı Kuvvetlerinden veya Devlet memurluğundan çıkarmayı, ilişik kesmeyi veya sözleşmenin feshini gerektirmeyen hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.

B) Askeri öğrenciler hakkında verilen ve askeri öğrencilik hukukunun kaybettirilmesi sonucunu doğurmayan hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.

C) Erbaş ve erler hakkında, asker edildikten sonra işledikleri suçlardan verilen bir yıl veya daha az süreli hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.

Hürriyeti bağlayıcı diğer cezalar, genel cezaevlerinde çektirilir. İnfaz sırasında hükümlülerin üzerinden askerlik kıyafeti ve işaretleri kaldırılır.

Genel cezaevlerinde ceza sürelerini tamamlayan askerlik yükümlüleri, geri kalan askerlik hizmetlerini tamamlamak üzere askeri makamlara teslim edilirler.

Yargı organlarınca haklarında tutuklama kararı verilen asker kişiler, bu sıfatlarını korudukları sürece askeri tutukevine konulurlar.

Savaş ve sıkıyönetim hallerinde askeri mahkemelerce tutuklanan sivil kişiler, askeri ceza ve tutukevlerine konulurlar. Bu hallerin bitiminde tutuklular, Adalet Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında varılacak mutabakat üzerine sivil tutukevlerine nakledilirler.

İKİNCİ FASIL: CÜRME TEŞEBBÜS

TEŞEBBÜS :

Madde 40 -

1 - Askeri curümlerde müteşebbisler hakkında Türk Ceza Kanununun 61, 62, 63 üncü maddeleri hükümleri tatbik olunur.

2 - Bir cürümün cezasiyle beraber askeri fer'i cezalardan birinin hükmedilmesi lazım veya caiz ise o cürme teşebbüs halinde dahi bu fer'i ceza verilir, veya verilebilir.

ÜÇÜNCÜ FASIL: CÜRÜMDE VE KABAHATTE İŞTİRAK

İŞTİRAK :

Madde 41 -

1- Askeri cürümlerde ve kabahatlerde iştirak halinde, Türk Ceza Kanununun 64 üncüden 67 nciye kadar olan maddeler hükmü tatbik olunur.

2 - Hizmete mütaallik hususlarda verilen emir bir suç teşkil ederse bu suçun işlenmesinden emir veren mesuldur.

3 - Aşağıdaki hallerde maduna da faili müşterek cezası verilir :

A : Kendisine verilen emrin hudutlarını aşmış ise,

B : Amirin emrinin adli ve askeri bir suç maksadını ihtiva eden bir fiile mütaallik olduğu kendisince malüm ise.

DÖRDÜNCÜ FASIL: CÜRÜMDE TEKERRÜR

TEKERRÜR :

Madde 42 -

1 - Bir cürüm işleyenin mükerir sayılması ve bu kanunun o suretle gösterdiği hükümlerin ve cezaların tatbik edilmesi, suçlunun askeri bir cürümden dolayı bir Türk askeri mahkemesinde mahkum olarak ceza gördükten sonra aynı askeri cürmü tekrar yapmasına bağlıdır.

Bu hüküm evvelce verilen ceza kısmen tenfiz edilmiş veya hususi af yoluyle düşmüş olsa bile tatbik olunur. Şu kadar ki cezanın tenfizinden veya affından itibaren yeni cürmün işlendiği tarihe kadar aradan beş sene geçmiş ise bu hükümler tatbik olunmaz.

2 - Tekerrürün teaddüdünde aynı kaide caizdir.

BEŞİNCİ FASIL: CÜRÜM VE CEZALARIN İÇTİMAI

CÜRÜM VE CEZALARIN İÇTİMAI:

Madde 43 -

1 - Bu kanunda yazılı cürümlerle cezaların içtimaında Türk Ceza Kanununun 68 inciden 80 inciye kadar olan maddeleri hükmü tatbik olunur.

2 - Bir araya gelen cezalar aynı neviden kısa hapis cezalarından ibaret ise mecmuuna bir kısa hapis cezası verilir ve İçtima hali şiddet sebebi sayılır.

3 - Kısa hapis cezaları aynı neviden değil ise umumi ceza en ağır cezanın azami haddine göre tayin olunur. Bir gün (...) iki gün oda hapsine müsavi tutulur.

4 - Müteaddit cürümlerin cezalarından velevki yalnız biriyle beraber fer'i bir cezanın dahi hüküm edilmesi lazım veya caiz ise bu fer'i ceza hükmolunur veya hükmolunabilir.

ALTINCI FASIL: CEZAYA EHLİYET VEREN VE BUNU KALDIRAN VE HAFİFLETEN SEBEPLER

CEZAYA EHLİYET VEREN, KALDIRAN VE HAFİFLETEN SEBEPLER:

Madde 44 - Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran veya hafifleten sebeplere dair Türk Ceza Kanununun birinci kitabının dördüncü babında yazılı hükümler, bu kanunda hilafı yazılı olmadıkça askeri cezalar hakkında da mer'idir.

DİN VE VİCDANA GÖRE LAZIM SAYILAN HAREKETLER CEZAYA EHLİYETİ VE TESİRİ:

Madde 45 - Bir şahsın hareketini vicdanına veya dinine göre lazım saymış olması, yapmak veya yapmamakla vukua gelen bir cezayı mucip olmasına mani teşkil etmez.

KORKU VE İHTİYARİ SARHOŞLUĞUN CEZAYA TESİRİ:

Madde 46 -

1 - Vazife ve hizmette şahsi tehlike korkusu cezayı hafifletmez.

2 - Disiplin tecavüzünde ve kabahatlerinde veya hizmet esnasında yapılan suçlarda ihtiyari sarhoşluk cezayı hafifletemez.

YEDİNCİ FASIL: CEZALARIN TECİLİ

CEZALARIN TECİLİ VE HÜRRİYETİ BAĞLAYICI CEZALAR YERİNE UYGULANABİLECEK CEZA VE TEDBİRLER:

Madde 47 - (Değişik madde: 13/05/1940 - 3823/1 md.)

Türk Ceza Kanununun birinci kitabının müstakil faslında yazılı olan cezaların tecili hakkındaki kaideler aşağıdaki hükümler nazara alınmak şartiyle askeri şahıslar hakkında da tatbik olunur.

A) (Değişik bent: 22/03/2000 - 4551 S.K./12 md.) Askeri mahkemelerden Askeri Ceza Kanununun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlardan dolayı verilen cezalar tecil edilemez ve para cezasına veya tedbirlerden birine de çevrilemez. Aynı Kanunun Üçüncü Babının Üçüncü Faslı ile 84 üncü maddesi hariç olmak üzere 5 inci ve 130 uncu maddesi hariç olmak üzere sekizinci fasıllarında yazılı suçlardan dolayı verilen cezalar tecil edilemez. Ancak fiili işlediği zaman onsekiz yaşını doldurmamış çocuklarla, hüküm zamanında yetmiş yaşına girmiş olanların mahkum oldukları bir seneden az hapis cezaları tecil olunabilir.

B) Türk Ceza Kanunu mucibince bir kabahat fiilinden dolayı mahkum olan ve cezası tecil edilen kimse bir sene içinde ve yine mezkur kanuna tevfikan hapis cezasile mahkum olan ve cezası tecil edilen bir kimse beş sene içinde; askeri bir suçtan dolayı hapis veya daha ağır bir cezaya mahkum olur ve bu askeri cürüm Türk Ceza Kanunu mucibince cezayi mucip fiillerden bulunmazsa, ikinci mahkumiyet evvelki cezanın teciline mani olmaz.

C) Evvelki mahkumiyet askeri bir suç için verilmiş bir ceza olur ve bu askeri suç Türk Ceza Kanunu mucibince cezayi mucib bir fiil bulunmazsa ikinci fiilden dolayı Türk Ceza Kanunu mucibince verilecek cezanın teciline birinci fiil mani olamaz.

SEKİZİNCİ FASIL: MÜŞTEREK HÜKÜMLER

ASKERİ SUÇLARDA ŞİKAYET VE İZİN:

Madde 48 - (Değişik madde: 12/05/1941 - 4026/1 md.)

A) Askeri suçların takibi şikayete bağlı değildir

B) Askeri kazaya tabi olupta Türk Ceza Kanunu mucibince takibi Adliye Vekilinin izinine bağlı suçlar hakkında izin, Milli Müdafaa Vekili tarafından verilir.

ASKERİ CÜRÜMLERDE DAVA VE CEZANIN NASIL DÜŞECEĞİ:

Madde 49 - (Değişik madde: 11/12/1935 - 2862/4 md.)

Aşağıdaki fıkralarda yazılı hükümler mahfuz olmak üzere askeri suçlarda dava ve cezanın düşmesi hususlarında Türk Ceza Kanununun birinci kitabının 9 uncu babı hükümleri tatbik olunur.

A) Yoklama kaçağı, bakaya, saklı ve firar fiilleri hakkında dava müruru zamanı, bütün askeri mükellefiyetlerin veya bizzat girmiş oldukları taahhüdün bitmesinden itibaren işlemeğe başlar.

B) Hıyanet cürümlerile maznun ve mahkum olanlar hakkıda müruru zaman yoktur.

C - ( Ek bent: 14/06/1989 - 3574/1 md.) Sırf askeri suçlarda Türk Ceza Kanununun 119 uncu maddesi hükümleri uygulanmaz.

CEZANIN NASIL ARTTIRILACAĞI:

Madde 50 - Bu kanunda bir suç için şahsi hürriyeti tahdit eden bir cezanın arttırılacağı yazılı olan yerlerde mezkur ceza mevzuubahis cürüm için muayyen olan cezanın iki misline kadar çoğaltılabilir. Şu kadar ki ceza o cürüm için kanunda yazılı azami haddi geçemez.

CEZANIN ARTTIRILMASI İCABEDEN SEBEPLER:

Madde 51 - Bu kanunda hususi bir hüküm tayin edilmemiş oldukça aşağıdaki haller her halde cezanın arttırılmasını muciptir.

A) Madunlarla birlikte bir suçu yapmak veya madunların bir suçuna iştirak etmek;

B) Suç silahın veya resmi nüfuz ve salahiyetin suistimali suretiyle hizmetin ifası esnasında yapılmak;

C) Suç müteaddit şahıslar tarafından toplu olarak veya herkesin gözü önünde birlikte işlenmek.

MEMNU HAKLARIN NE SURETLE GERİ VERİLECEĞİ VE NETİCELERİ:

Madde 52 -

1 - Türk Ceza Kanunu ile Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunun memnu hakların geri verilmesi hususundaki hükümleri askeri şahıslar hakkında da tatbik olunur.

2 - Memnu hakların geri verilmesine karar verildiği takdirde mahkumiyetle zayi olan bilcümle askeri rütbe, unvan, memuriyet, nişan ve askerİ hizmet esnasında kazanılan tekaütlük ve sair haklar geri gelmez. Şu kadar ki bu kararı alan tekrar orduya girerse yeni baştan rütbe, nişan ve madalya ve tekaüt hakkı kazanabilir.

3 - Umumi af ilanından mahkum bulunan askeri şahsın nişan, rütbe ve madalya ve tekaütlük hakkının geri verilmesi, ancak Umumi Af Kanununda yazılı olmağa bağlıdır.

ŞARTLA SALIVERİLME:

Madde 53 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./13 md.)

Askeri mahkemeler tarafından mahkum edilen askeri şahıslar hakkında şartla salıverilme ve şartla salıverilme kararının geri alınması hususlarında 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.

Gerek askeri mahkemelerden ve gerekse adliye mahkemelerinden şartla tahliye kararı alanların tamamlanacak askeri yükümlülükleri varsa, tahliyelerinde tamamlattırılır.

ÜÇÜNCÜ BAP: CÜRÜMLER VE CEZALARI

BİRİNCİ FASIL: HİYANET

VATAN ALEYHİNDEKİ CÜRÜMLER:

Madde 54 - Vatan aleyhinde bir cürüm yapan askeri şahıslar hakkında Türk Ceza Kanununun 125 inciden 145 inci maddeye kadar olan maddeleri hükümleri tatbik olunur.

HARB HİYANETİ:

Madde 55 - (Değişik madde: 21/08/1940 - 3914/1 md.)

(1) Seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda Türk Ceza Kanununun 129 uncu maddesinin birinci fıkrasında yazılı cürümleri işleyenler veya işlemeye teşebbüs edenler (Harb hiyaneti) cürümünden dolayı ölüm cezası ile cezalandırılırlar.

(2) Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veyahut on beş senede n aşağı olmamak üzere hapis cezası verilebilir. Maksat hasıl olursa her halde ölüm cezası verilir.

MİLLİ MÜDAFAAYA HİYANET:

Madde 56 - (Değişik madde: 08/06/1959 - 7331/1 md.)

1) Bu maddede gösterilen fiilleri işliyenler ve bunlara teşebbüs edenler (Milli Müdafaaya hiyanet) cürmünden dolayı aşağıda yazılı cezalarla cezalandırılırlar.

A) Türk Ceza Kanununun 133 üncü maddesinde ve 136 ncı maddesinin siyasi ve askeri casusluğa dair 3 üncü fıkrasında yazılı cürümleri işliyenlere Türk Ceza Kanununa göre ceza verilir. Bu cürümleri seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işliyenler veya işlemiye teşebbüs edenler, 136 ncı maddenin son fıkrasında suçlunun taksirine müstenit olarak yazılı olan haller hariç olmak üzere, ölüm cezasiyle cezalandırılır.

B) Doğru olması halinde askeri veya siyasi bir sır teşkil edecek olan evrak ve vesaikı ve sair maddeleri Milli Müdafaaya hiyanet maksadiyle sahte olarak vücuda getiren veya bu suretle vücuda getirilmiş olduğunu bildiği halde bunları aynı maksatla bir başkasına bildiren veya tevdi edenler hakkında on beş seneden aşağı olmamak üzere hapis cezası verilir.

Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri ölüm cezası ile cezalandırılırlar.

C) (A) ve (B) bentlerinde yazılı cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere iki veya daha ziyade kimseler aralarında ittifak ederlerse bunlardan herbiri sekiz seneden on beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri müebbet hapis cezası ile cezalandırılırlar.

D) (A) ve (B) bentlerinde yazılı hiyanet cürümlerini işlemeyi bir kimseden talep veya bu cürümleri işlemek için hizmetini arz veyahut böyle bir talebi veya arzı kabul edenler hakkında da bu bentlerde yazılı cezalar aynen verilir. Eğer böyle bir talep veya arz veya kabul yazılı şekilde vukubulmuşsa, bu yazının fail tarafından mücerret gönderilmiş olmasiyle cürüm tamam olur.

E) (A) ve (B) bentlerinde yazılı cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere bir teşekkül kuranlar, tanzim ve sevk ve idare edenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis veya böyle bir teşekküle yalnız iştirak edenler bir seneden üç seneye kadar hapis cezasiyle cezalandırılırlar.

Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise teşekkülü kuranlar, tanzim ve sevk ve idare edenler ölüm ve böyle bir teşekküle iştirak edenler müebbet veya on beş seneden aşağı olmamak üzere hapis cezasiyle cezalandırılırlar.

F) C, D, E bentlerinde yazılı hallerde her hangi bir suretle olursa olsun cürmün işlenmesine mani olan suç ortağı cezadan kurtulur.

G) Türk Ceza Kanununun 127 nci maddesinin 3 üncü fıkrasında yazılı olan milli menfaatler aleyhine yabancıdan menfaat veya vait kabul eden vatandaşla bu maksatla para veren veya menfaat temin veya vadeden yabancılar bu fıkra hükümlerine göre cezalandırılırlar.

Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesini mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise, failleri ölüm cezasiyle cezalandırılır.

Eğer para veya menfaat, yazılı bir beyan ile talep veya kabul ve taahhüt edilmiş ise, fail tarafından bu beyanın mücerret gönderilmiş olması ile fiil tamam olur.

Bu bentte yazılı cürümler ancak Milli Müdafaa Vekilinin talebi üzerine takip olunur. Talebin geri alınması caizdir.

2) Az vahim hallerde bu maddede yazılı ölüm cezaları yerine müebbet hapis veya on beş seneden aşağı olmamak üzere muvakkat hapis cezası verilir.

MİLLİ MÜDAFAA ALEYHİNE SAİR HAREKETLER:

Madde 57 - (Değişik madde: 21/08/1940 - 3914/1 md.)

(1) Her kim, bir müstahkem mevkide, bir harb limanında veyahut diğer bir askeri müessesede ve askeri sahada, deniz ordusuna ait bir gemide, yahut Devlet karasuları içinde Devletin bir makamına, bir memura veya bir askere karşı ismi ve şahsı halleri, sıfatı, mesleki, ikamet mahalli veya tabiiyeti hakkında kasten yanlış malümat verir veya malümat vermekten çekinirse üç aydan üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.

Resmen tahdit ve ilan edilmiş olan emniyet mıntakaları ve ordunun ihtiyaçlarına taallük eden mevat ve eşyayı imal ve tamire ve muhafazaya tahsis edilmiş olan sınai müesseseler, depolar dahi askeri müessese gibi telakki olunur.

(2) Türk Ceza Kanununun 135 inci maddesinde yazılı fiilleri işleyenler bu maddede gösterilen cezalarla cezalandırılır.

MİLLİ MUKAVEMETİ KIRMAK:

Madde 58 - (Değişik madde: 21/08/1940 - 3914/1 md.)

Her kim, Türk Ceza Kanununun 153, 161 inci maddelerinde yazılı suçlardan birisini ve 155 inci maddede yazılı halkı askerlikten soğutmak yolunda neşriyatta ve telkinatta bulunmak ve nutuk irat etmek fiillerini işleyecek olursa milli mukavemeti kırmak cürmünden dolayı mezkur maddelerde gösterilen cezalarla cezalandırılır.

MİLLİ MÜDAFAA VASITALARINI TAHRİP:

Madde 59 - (Değişik madde: 21/08/1940 - 3914/1 md.)

(1) Milli Müdafaayı ihlal kastiyle müdafaaya yarayan vasıtalardan birini veya her hangi bir tesisi tahrip eden, yok eden, terkeden, kullanılmayacak hale getiren veya kusurlu olarak imal, teslim veya tesellüm eden veya bunlara her hangi bir suretle zarar verenler sekiz seneden aşağı olmamak üzere hapis cezasiyle cezalandırılır.

(2) Milli Müdafaanın emniyeti için ehemmiyetli olan bir işletmeye muktazi her hangi bir vasıtayı Milli Müdafaayı ihlal kastiyle kısmen veya tamamen bozarak veya tahrip ederek veyahut mesaisini ihlal eyleyerek işletmenin faaliyetini tehlikeye düşürenler veya muattal bir hale koyanlar sekiz seneden aşağı olmamak üzere hapis cezasiyle ce zalandırılır.

(3) Fiil, seferberlikte yapılmış veya Devletin harb hazırlıklarını veya harb kudretini veya kabiliyetini ve askeri hareketlerini tehlikeye koymuş ise 1, 2 numaralı fıkralarda yazılı curümlerin failleri ölüm cezası ile cezalandırılır.

SÖZ VEREREK TAHLİYE OLUNAN HARB ESİRLERİ:

Madde 60 -

1 - Harb esiri olupta verdiği sözü tutmayarak Türkiye Cumhuriyeti aleyhine muharip olarak tutulmak ve yahut ecnebi olupta Türkiye Cumhuriyeti hizmeti askeriyesinde bulunduğu halde Türkiye aleyhine bir düşman ile beraber olmak hiyanet addolunarak faili ölüme mahkum olur.

2 - Düşman eline düşen her Türk askeri düşmana karşı silah tutmamak üzere söz vererek serbestisini elde ederse bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.

İKİNCİ FASIL: SEFERBERLİKTE HARB KUVVETLERİNİ TEHLİKEYE DÜŞÜRMEK

SEFERBERLİĞİ GECİKTİRENLERİN VE İHLAL EDENLERİN CEZASI:

Madde 61 -

1 - Her kim kasten seferberliği geciktirip veya askeri bir hizmet ve vazifeyi ihlal edip bu suretle düşman teşebbüsatının kolaylaşmasına ve terakkisine ve yahut muharip Türkiye Cumhuriyeti ve mütteffikleri kıtalarına zarar ve tehlike gelmesine sebep olursa muvakkat ağır hapis ve yahut üç seneden fazla hapis cezasiyle cezalandırılırlar.

2 - Az vahim hallerde veya vazife ve hizmeti ihlal kasten vukubulmamış ise, üç seneye kadar hapsolunur.

MÜSTAHKEM BİR MEVKİİ VEYA KENDİ MEVKİİNİ VEYA KENDİSİNİ VEYA BİR GEMİYİ, BİR TAYYAREYİ DÜŞMANA TESLİM EDEN KUMANDANLARIN CEZASI:

Madde 62 - 1 - Aşağıda yazılı olan askeri şahıslar ölüm cezasiyle cezalandırılır:

A) Müstahkem bir mevkii; müdafaasına hizmet eden bütün vasıtaları kullanıp bitirmeksizin düşmana teslim eden mezkur mevkiin kumandanı;

B) Emri altında bulunan müdafaa vasıtalarını ihmal ile kendisine mevdu mevkii terkeden veya düşmana teslim eden kumandan;

C) Vazifesinin kendisinden talep eylediği her şeyi evvelden yapmayarak emri altına tevdi edilen kıtaatın teslimisilah etmesini intaç edecek surette açık sahrada düşmanla mukavele yapan kumandan;

D) Askeri bir gemi ve tayyareyi ve yahut mürettebatını düşmana teslim etmemek için vazifenin kendisinden talep ettiği her şeyi evvelden yapmayarak düşmana teslim eden gemi ve tayyare kumandanı;

2 - B. ve C. fıkralarında yazılı olan cürümlerin failleri az vahim hallerde, beş seneden az olmamak üzere, muvakkat ve yahut müebbet ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.

ÜÇÜNCÜ FASIL YOKLAMA KAÇAĞI, BAKAYA, SAKLI, FİRAR

Madde 63 -

1 - (Değişik fıkra: 30/04/1945 - 4726/1 md.)

A) ( Değişik bent: 16/02/1994 - 3970/1 md.) Kabul edilecek bir özrü olmadan barışta bakayalarla yoklama kaçağı veya saklılardan yaşıtlarının veya birlikte işleme bağlı arkadaşlarının ilk kafilesi yollanmış bulunanlar ve ihtiyat erattan çağrılıp da özürsüz yaşıtlarının yollanmalarından başlıyarak yedi gün içinde gelenler bir aya kadar, yakalananlar üç aya kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler üç aydan bir yıla kadar, yakalananlar dört aydan bir buçuk yıla kadar, üç aydan sonra gelenler dört aydan iki yıla kadar hapis, üç aydan sonra yakalananlar altı aydan üç yıla kadar hapis;

B) (A) Bendinde yazılı erbaştan ve erden gelip te veya yakalanıp ta kıtasına varmadan savuşanlar ayrıca bir aydan bir yıla kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.

2 - (Değişik bent: 15/06/1942 - 4257/1 md.) Seferberlikte birinci fıkrada yazılı olanlarla ruhsatlılardan sevk gününün bitmesinden itibaren yedi gün içinde gelenler bir aydan bir seneye, elde edilenler dört aydan iki seneye kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler iki seneden aşağı olmamak üzere elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra kendiliğinden gelenler beş seneden az olmamak üzere hapis, elde edilenler ölüm cezasına mahkum edilirler. Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veya on seneden aşağı olmamak üzere hapis cezas ı verilir ve diğer hallerde gösterilen cezalar yarıya indirilir.

ÇAĞIRILIPTA GELMİYEN YEDEK SUBAYLARLA ASKERİ MEMURLARIN CEZALARI:

Madde 64 - (Değişik madde: 15/06/1942 - 4257/1 md.)

1 - Hazarda askeri hizmete çağrıldığı halde 1076 sayılı kanunun 15 inci maddesine tevfikan Milli Müdafaa Vekaletince emredilen müddet içinde askerlik şubesine gelmiyen yedek subay ve askeri memurlardan bu müddetin bitmesinden sonra on beş gün içinde elde edilenler bir aydan altı aya kadar, on beş günden sonra üç ay içind e elde edilenler altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç aydan sonra elde edilenler beş seneye kadar hapis cezasiyle cazalandırılır. Bu müddetler içinde kendiliğinden gelenlerin cezaları yarıya indirilir.

2 - Seferberlikte çağrıldığı halde muayyen müddet içinde askerlik şubesine gelmiyen yedek subaylarla askeri memurlardan bu müddetin bitmesinden sonra yedi gün içinde gelenler üç aydan iki seneye kadar, elde edilenler altı aydan üç seneye kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler iki seneden ve elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra gelenler beş seneden az olmamak üzere hapis, elde edilenler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.

3 - Askeri hizmet için yapılan davet üzerine şubeye gelen yedek subay ve askeri memurlardan mahalli müretteplerine hazarda on iki ve sefeberlikte dört gün içinde hareket etmiyenler veya yol müddeti hariç olarak bu müddetlerin yarısından fazla bir müddeti yolda geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmiyenler hazarda üç aya kadar ve seferberlikte üç aydan beş seneye kadar hapsolunurlar. Bu fıkrada ve 65 inci maddede yazılı müddetler halin icabına göre Milli Müdafaa Vekilliğince azaltılabilir veya uzatılabilir.

Az vahim hallerde 63 üncü maddenin son fıkrasında yazılı hükümler bu maddede yazılı olan cezalar hakkında da tatbik olunur.

4 - 1076 sayılı kanunun 13 ve 15 inci madelerinde yazılı haller bu maddenin tatbikında da nazara alınır.

VAZİFE VE MEMURİYETLERİNE GİTMEYENLERİN CEZALARI:

Madde 65 - (Değişik madde: 25/01/1957 - 6889/1 md.)

Tayin olunduğu vazife ve memuriyet emrinin tebliğinden itibaren mazeretsiz hazarda 15 ve seferberlikte 6 gün içinde hareket etmiyen veya yol müddeti hariç olarak hazarda 7, seferde 3 günden fazla bir müddet yolda geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmiyen subaylar, askeri memurlarla astsubaylar üç aya kadar ve seferberlikte üç aydan beş aya kadar hapsolunurlar. Tekerrürü halinde ilk fiil hazarda ise altı ay ve seferberlikte ise sekiz ay ve her iki fiil seferberlikte ise bir sene hapsolunurlar.

Yukarda hareket ve iltihak için tayin olunan müddetlerin bitmesinden itibaren hazarda altı, seferberlikte üç gün içinde kıtasına iltihak etmiyenler hakkında da 66 ncı madde hükümleri tatbik olunur.

FİRAR VE CEZASI:

Madde 66 - (Değişik madde: 14/06/1989 - 3574/2 md.)

1) Aşağıda yazılı askeri şahıslar bir yıldan üç yıla kadar hapsolunur:

a) Kıt'asından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı günden fazla uzaklaşanlar,

b) Kıt'asından veya görevini yapmakta olduğu yerden izin, istirahat veya hava değişimi alarak ayrılanlardan, dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün içerisinde özürsüz olarak gelmeyenler,

2) Aşağıda yazılı hallerde hapis cezası iki yıldan aşağı olamaz.

a) Suçlu, silah, mühimmat ve bunların teçhizat veya nakil vasıtalarından ve hayvanlardan birini veya ordu hizmetine tahsis edilen herhangi bir şeyi beraberinde götürmüş ise;

b) Suçlu hizmet yaparken kaçmış ise; c) Suçlu mükerrir ise;

3) Seferberlikte bu maddede yazılı mehiller yarıya indirilir.

YABANCI MEMLEKETE FİRAR EDENLERİN CEZALARI:

Madde 67 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./14 md. *1* ;Değişik madde: 22/01/2004 - 5080 S.K./1. md.) *2*

Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asker kişiler, yabancı ülkeye kaçmış sayılarak bir seneden beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar:

A) (İptal bent: Anayasa Mah. 21/01/2004 tarih ve E. 2002/166, K. 2004/3) *3* *4*

B) Ülke sınırları dışındaki bir askeri birlik veya görev yerinden, deniz veya hava aracından kaçıp da bu durumda üç günü geçirenler.

C) Ülke sınırları dışındaki bir askeri birlikten, deniz veya hava aracından herhangi bir nedenle ayrı düşüp de askeri veya sivil bir Türk resmi makamına veya müttefik devlet makamlarına özürsüz olarak müracaat etmeksizin üç günü geçirenler.

D) Harp esiri iken serbest bırakılıp da askeri veya sivil bir Türk resmi makamına veya müttefik devlet makamlarına teslim olmak üzere harekete geçme imkanı doğduğu halde, özürsüz olarak hareketsiz kalan ve bu durumda üç günü geçirenler.

Aşağıda yazılı hallerde üç seneden yedi seneye kadar hapis cezası verilir:

A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç veya gerecini götürmüş ise.

B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise.

C) Fail mükerrir ise.

Seferberlik ve savaş halinde, bu maddede yazılı mehil bir güne iner. Bu ma ddedeki suçu seferberlikte işleyenlere beş seneden, savaş halinde işleyenlere ise yedi seneden aşağı olmamak üzere hapis cezası verilir.

MEHİL İÇİNDE YAKALANANLARIN CEZASI:

Madde 68 - ( Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./15 md.)

66 ve 67 nci maddelerde yazılı olan süreler içinde yakalananlara iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.

Aşağıda yazılı hallerde, gün unsuru aranmaz ve ceza artırılır.

A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç ve gerecini götürmüş ise,

B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise.

DÜŞMAN TARAFINDA, DÜŞMAN KAŞISINDA, MAHSUR MEVKİDEN KAÇANLARIN CEZASI:

Madde 69 -

1- Düşman tarafına kaçan ölüme mahkum edilir.

2 - Düşman karşısında veya mahsur bir mevkiden kaçan müebbet veya muvakkat ağır hapis ile cezalandırılır. Vahim hallerde ölüm cezası verilebilir.

SÖZLEŞEREK FİRAR VE CEZASI

Madde 70 -

1- İkiden ziyade askeri şahıslar önceden kararlaştırarak toplu kaçarlarsa sözleşerek firar sayılır.

2- Suçlular yabancı memlekete kaçmışlar ise ön ayak olanlar beş seneden yedi seneye kadar; ön ayak olanlar subay veya askeri memur ise beş seneden on seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılırlar.

3 - Suçlular vatan içine kaçmışlarsa ön ayak olanlar iki seneden beş seneye kadar, ön ayak olan subay veya askeri memur ise beş seneden yedi seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılırlar.

4 - Sözleşerek kaçan diğer suçlular bir seneden üç seneye kadar hapsolunur.

Firar yabancı memlekete ise ceza bir kat arttırılır.

5 - Seferberlikte sözleşerek firara ön ayak olanlar ölüm cezasiyle cezalandırılırlar, diğer suçluların cezaları muayyen cezanın yarısı kadar arttırılır.

6 - (Mülga bent: 14/06/1989 - 3574/4 md.)

ERBAŞLARIN RÜTBELERİNİN GERİ ALINMASI:

Madde 71 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./16 md.)

Firar ve izin tecavüzü cürümlerinden hüküm giyen erbaşların rütbelerinin geri alınmasına da hükmolunur.

FİRAR CEZALARININ SONRAYA BIRAKILMASI:

Madde 72 -

1 - (Mülga bent: 25/10/1963 - 353/259 md.)

2 - Bunlar sevkolunurken, yollardan misafirhanelerden, bulundukları kıta ve müesseselerden tekrar kaçarlarsa evvelce mahkum oldukları ceza iki misline iblağ olunur.

GERİ GELEN KAÇAKLARIN CEZALARININ İNDİRİLMESİ

Madde 73 - Kaçak, kaçtığından altı hafta, seferberlikte bir hafta içinde kendiliğinden geri gelirse yukarıki maddelere göre verilecek cezalar yarısına indirilir. Ölüm cezası yerine müebbet ağır hapis yahut beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.

FİRARA KALKIŞANLARI HABER VERMİYENLERİN CEZASI :

Madde 74 - Bir firar teşebbüsünü doğru olarak haber alıpta firarın önü alınabilecek bir zamanda bunu amirine haber vermekte ihmal eden askeri şahıs, eğer firar vuku bulmuş ise altı aya kadar ve firar seferberlikte vuku bulmuş ise iki seneye kadar hapsolunur.

KAÇAKLARA YARDIM EDENLERİN CEZALARI

Madde 75 -

1 - (Değişik fıkra: 30/04/1945 - 4726/2 md.) Asker kişileri kaçmağa kışkırtan veya kaçmalarını veya kaçaklığın devamını kolaylaştıran veya kaçakları, izinsizleri, bakayayı, yoklama kaçaklarını, saklıları ve çağrılıp ta gelmiyen yedek subaylarla yedek askeri memurları bilerek özel ve resmi hizmete alanlar veya gizliyenler veya Devlet, il ve belediyelerle bunların deneti altındaki bütün kuruluş ve kurumlarda ve banka ve kamu faydasına çalışan dernek ve mesleki kuruluşlarda her ne suretle olursa olsun çalıştıranlar ve Hükümetten yapılacak tebligat üzerine özel işlerinden çıkarmıyanlar barışta üç aydan bir yıla ve tekerrüründe bir yıldan üç yıla, seferberlikte veya olağanüstü hallerde altı aydan iki yıla kadar hapis ve bu eylemin seferberlikte veya olağanüstü hallerde tekerrüründe yedi yıla kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.

2 - Seferberlikte herhangi bir suretle askeri kuvveti tenkise sebep olacak surette vakıa gayrimutabık kasten vesika verenler birinci defasında iki seneden beş seneye kadar ağır hapis ve mükerrirler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.

TUTUKEVİ VEYA CEZAEVİNDEN KAÇMAK VEYA KAÇMAYA ARACI OLMAK:

Madde 76 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./17 md.)

Askeri tutukevi veya cezaevinden kaçmak veya kaçmaya aracı olmak suçlarını işleyen asker kişiler hakkında, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitabının Dördüncü Bab Yedinci Faslında yer alan hükümler uygulanır.

Ancak, askeri ceza ve tutukevlerinden altı gün veya daha fazla süre ile kaçan asker kişilere verilecek hapis cezası veya asıl cezaya ilave olunacak hürriyeti bağlayıcı ceza bir yıldan az olamaz.

GÖZ VEYA ODA HAPSİ CEZA YERİNDEN KAÇMAK, İNFAZ ŞARTLARINA UYMAMAK, KAÇMAYA ARACI OLMAK:

Madde 77 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./18 md.)

Disiplin mahkemeleri ile disiplin amirleri tarafından verilen göz veya oda hapsi cezalarının çekildiği yeri terk edenlere veya cezanın diğer infaz şartlarını yerine getirmeyenlere, bir aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.

Göz veya oda hapsi ceza yerinden kaçanlara, aracı olanlara veya ihmal yahut kayıtsızlıkları ile kaçmalarına sebebiyet verenlere de aynı ceza uygulanır.

Göz veya oda hapsini çekmekte olduğu yeri terk fiili, altı gün veya daha fazla devam etmiş ise, verilecek hapis cezası bir yıldan az olamaz.

DÜŞMAN TARAFINA, YABANCI MEMLEKETE KAÇANLAR HAKKINDA MALİ VE FER’İ CEZALAR

Madde 78 -

A:1 - Düşman tarafına kaçan veya seferberlikte mükellef olduğu hizmetten uzak kalmak kastiyle yabancı bir memlekete sığınanların veya yabancı memlekette kalanların mevcut ve ileride vücut bulacak menkul ve gayrimenkul bütün mal ve mülklerinin millet namına zaptına karar verilir. Bu karar verilirken suçlunun hısımları bir müdafi tayin etmek hakkını haizdirler.

2 - Bu karar maznuna, mümkün olmadığı halde onun son ikametgahına tebliğ olunur ve askeri mahkemece kapısına asılır, gazetelerle ilan olunur. Seferberliğin bittiğini bildiren emir tarihinden üç ay içinde bu tebliğ bir kere daha yapılır.

3 - Zabıt kararının bir hulasası karar tarihinden sekiz gün içinde tapu idarelerine ve gaiplerin mallarını idare ile muvazzaf olan makama tebliğ olunur.

4 - Zaptına karar verilen mal ve mülkler mezkur idareler tarafından satılıncaya kadar mahcuz kalır. Bu mal ve mülkler satılmazdan evvel maznun gelir veyahut yakalanır da muhakemesi yapılırsa haciz kaldırılır.

5 - Suçlunun kanunen infaka mecbur olduğu kimselerin geçinmeleri son ikamet gahı sulh hakiminin emriyle haczolunan mallarından kıymetlerine göre temin olunabilir.

B:1 - Suçlunun füruu, baba ve anası, kardeşleri yahut karısı sağ ise, ölüme bağlı tasarruf hükümlerine göre (K. M. 452, 453) bu kimselerin mahfuz hisseleri miktarı kendilerine verilir ve mütebakisi millet menfaatine satılır. Bu mirasçılardan kimse bulunmazsa, bütün mallar millet menfaatine satılır.

2 - Suçlunun gelmesine maddi bir imkansızlığın sebebiyet verdiği resmi tahkikat ile sabit olmaz ise veya hısımları tarafından ispat edilemez ise (A) fıkrasının 2 rakamında yazılı olduğu üzere seferberlik bittikten sonra yapılacak son tebliğ tarihinden bir sene sonunda zabıt katileşir ve zaptolunan mallar satılır.

3 - Zaptolunan mallar devlet mallarının satılmasına dair kanunlara ve nizamnamelere göre satılır.

4 - Malların satılmasına ve kıymetlerine karşı itirazlar suçlunun Türkiyede bulunduğu son ikametgahı veya son bulunduğu mahal mahkemelerine arzolunur.

5 - Suçlunun borçları mirasçılara terkedilen hisselerden istifa olunur. Mirasçı yoksa bütün malların dörtte üçü suçlunun borçlarına karşılık teşkil eder.

6 - Mallar satıldıktan sonra A fıkrasının 2 numarasında yazılı müddetin hitamından evvel suçlunun ölmüş olduğu anlaşılırsa satılan malların bedeli mirasçılarına verilir.

7 - Zaptolunan mallar satıldıktan sonra vicahi muhakeme neticesinde suçlu beraet ederse geldiği veya yakalandığı günden ilerisi için bütün medeni haklarına sahip olur. Geçen zaman için mallarının zaptedilmesi yüzünden kendisine ve ailesine vakı olan zarar ve ziyanın tazminini Devletten talep ve iddia edebilir.

C:1 - Şahsi servetini gizlemek, elinden çıkarmak veya azaltmak kastiyle seferberlikte gerek hayatta bulunanlar arasında cari olan ve gerek ölüme bağlı bulunan akit ve tasarruflardan birine dair suçlu tarafından karşılıklı veya karşılıksız doğrudan doğruya veya bilvasıta yapılan her türlü talep ve müracaatlar ve muamelelerin muteber olmayacağı zabıt karariyle beraber karar altına alınır.

2 - "A" fıkrasında gösterilen suçlunun mallarının zaptına karar verilmeden veya verildikten sonra bu suçlunun bütün mallarının veya bir kısmının kaçırılmasına veya azaltılmasına doğrudan doğruya ve bilvasıta bilerek yardım eden bütün devlet memurları, varisler, ticari, ve mali müesseseler, şirketler ve bütün üçüncü şahıslar bu suretle gizlenen veya kaçırılan mallar kıymetinin iki mislinden az ve üç mislinden çok olmamak ü zere adli para c ezasına mahkum olurlar.

D: Suçlu Kanunu Medeni mucibince haiz olduğu vesayete mütallik bütün haklarını zayi eder.

E: Bu maddedeki suçlar hakkında, dava ve ceza müruru zamanı işlemez.

DÖRDÜNCÜ FASIL: KENDİNİ ASKERLİĞE YARAMIYACAK HALE GETİRMEK VE ASKERLİKTEN KURTULMAK İÇİN HİLE KULLANMAK

KENDİNİ ASKERLİĞE YARAMAYACAK HALE GETİRENLERİN CEZASI:

Madde 79 -

1 - Kendisini kasten sakatlayan veya her hangi bir suretle askerliğe yaramayacak bir hale getiren veya kendi rızasiyle bu hale getirten bir seneden beş seneye kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.

2 - Fiil her nevi askeri maksatlar için çalışmak kabiliyetini mahvetmiş ise suçlu yedi seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılır.

3 - Fiil seferberlikte yapılmışsa on seneye kadar ağır hapis, düşman karşısında yapılmışsa yapan ölüm cezasiyle cezalandırılır.

BAŞKASINI ASKERLİĞE YARAMAYACAK HALE GETİRENLERİN CEZASI:

Madde 80 - 79 uncu maddede yazılı fiilleri bilerek başkasına yapan dahi aynı ceza ile cezalandırılır.

ASKERLİKTEN KURTULMAK İÇİN HİLE YAPANLAR:

Madde 81 - (Değişik madde: 11/12/1935 - 2862/9 md.)

1 - Askerlik çağına girenlerden askerlikten büsbütün veya kısmen kurtulmak kasdile ismini değiştirenler, başkasını kendi yerine tabib muayenesine veya askere gönderenler, başkasının hüviyet cüzdanını veya askeri vesikasını kullananlar, askerlik işlerinde sahte şehadetname veya evrak kullanan yahut her ne suretle olursa olsun hile ve desise yapanlarla kıt'aya veya bir müesseseye intisab ettikten sonra kendisinin yapmağa mecbur olduğu hizmetten büsbütün veya kısmen kurtulmak kasdile hile yapanlar on seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılırlar.

2 - (Değişik fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./19 md.) Yukarıdaki fıkrada yazılı cezalar suç ortaklarına da uygulanır. Az vahim hallerde altı aydan beş seneye kadar hapis cezası verilir.

BEŞİNCİ FASIL: ASKERİ İTAAT VE İNKIYADI BOZAN SUÇLAR

AMİRE VE MAFEVKA HÜRMET ETMEYENLERİN CEZALARI:

Madde 82 - (Mülga madde: 16/06/1964 - 477/47 md.; Yeniden düzenlenen madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./20 md.)

Toplu asker karşısında veya silahlı iken hizmette veya hizmete ilişkin hallerde amire veya üste zorunlu olduğu saygıyı göstermeyen veya uyarmayı saygı duruşu ile kabul edip dinlemeyen asker kişiler, üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Amir veya üstünü herhangi bir suretle tehdit edenlere, altı aydan iki seneye kadar hapis cezası verilir. Fiil toplu asker karşısında veya silahlı iken veya hizmet esnasında işlendiği takdirde, verilecek hapis cezası bir yıldan az olamaz.

BİLEREK DOĞRU SÖYLEMEYENLERİN CEZALARI:

Madde 83 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

YALAN YERE VEYA USULSÜZ ŞİKAYET EDENLERİN CEZALARI:

Madde 84 -

1. Doğru olmadığını bildiği iddialarla şikayete kalkışan üç aya kadar hapsolunur.

2. Yalan yere şikayet taahhüt ettiği veyahut musırran vakı olduğu veya şikayet için muayyen olan usul ve yollardan ayrılındığı veyahut şikayet muayyen müddetlerden sonra yapıldığı takdirde suçlu üç ay hapis ile cezalandırılır.

AMİR VE MAFEVKİNE HAKARET EDENLERİN CEZALARI:

Madde 85 -

1. (Değişik fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./21 md.) Bir amire veya üste hakaret eden üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

2. Hakaret bir maddei mahsusa tayini ile vukua gelmiş ise altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.

3. Hakaret umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair neşir vasıtalariyle veya resmi makamlara verilipte üzerine muamele cereyan etmiş evrak ile yapılmış ise bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.

İTAATSİZLİK VE CEZASI:

Madde 86 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

İTAATSİZLİKTE ISRAR EDENLERİN CEZASI:

Madde 87 -

1. ( Değişik fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./22 md.) Hizmete ilişkin emri hiç yapmayan asker kişiler bir aydan bir seneye kadar, emrin yerine getirilmesini söz veya fiili ile açıkça reddeden veya emir tekrar edildiği halde emri yerine getirmeyenler, üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

2. Yukarıki fıkrada yazılı suçlar seferberlikte yapılırsa beş ve düşman karşısında yapılırsa on seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.

TOPLU ASKER KARŞISINDA VEYA HİZMETTEN SAVUŞMAK İÇİN VEYA SİLAHLI İKEN YAPILAN İTAATSİZLİĞİN CEZALARI:

Madde 88 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./23 md.)

87 nci maddede yazılı itaatsizlik suçlarını; toplu asker karşısında yahut silah başı emrine karşı veya silahlı iken veya hizmetten kısmen veya tamamen sıyrılmak kastı ile yapanlar altı aydan beş seneye kadar hapis, seferberlikte beş seneye kadar ağır hapis ve düşman karşısında on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.

BÜYÜK ZARARLAR VEREN İTAATSİZLİĞİN CEZALARI :

Madde 89 -

1. (Değişik fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./24 md.) Emre itaatsizlik sonucu bir insanın hayatını tehlikeye koyan, memleketin veya bir askeri birliğin güvenliğini veya savaş hazırlığını veya eğitimini önemli derecede ihlal eden veya büyük bir zarar meydana getiren yahut başkasının malına önemli bir zarar veren asker kişiler, bir seneden on seneye kadar hapis, seferberlikte iki seneden onbeş seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.

2. Düşman karşısında ölüm cezası veyahut on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis ile cezalandırılır.

MUKAVEMET VE CEZASI

Madde 90 -

1. Bir amiri veya mafevkını zorla ve tehdit ile hizmet emrini ifadan menetmeğe, yahut hizmete mütaallik bir muameleyi yapmak veya yapmamak için zorlamağa kalkışan mukavemet cürmünü yapmış olur. Bu cürmü işleyenler altı aydan on seneye kadar, az vahim hallerde üç aydan az olmamak üzere hapis, seferberlikte iki seneden, az vahim hallerde altı aydan asağı olmamak üzere hapis cezalariyle cezalandırılır.

2. Mukavemet cürmü amirin muhafazasına memur olan yahut bu maksatla getirilen erbaşa ve ere karşı yapılırsa yine aynı ceza verilir.

AMİRE VE MAFEVKA FİİLEN TAARRUZ EDENLERİN CEZALARI

Madde 91 -

1. Amire veya mafevka fiilen taaruz eden veya fiilen taarruza teşebbüs eden üç seneden, az vahim hallerde altı aydan aşağı olmamak üzere hapsolunur.

2. Taarruz veya taarruza teşebbüs silahlı olarak veya bir hizmet esnasında veya toplu asker karşısında veyahut silah ve tehlikeli bir alet ile yapılmış ise beş seneden, az vahim hallerde bir seneden aşağı olmamak üzere suçluya hapis cezası verilir.

3. (Değişik fıkra : 22/01/2004-5078 S.K./1.mad) Taarruz, amirin veya mafevkin vücudunda tahribatı mucip olmuşsa onbeş seneden az olmamak üzere ağır hapis, eğer ölümü mucip olmuşsa müebbet ağır hapis, az vahim hâllerde yirmidört seneden otuz seneye kadar ağır hapis cezası verilir.

4. (Değişik fıkra : 22/01/2004-5078 S.K./1.mad) Taarruz veya taarruza teşebbüs seferberlikte yapılmışsa yirmi seneden, az vahim hâllerde onbeş seneden az olmamak üzere ağır hapis, eylem amir veya mafevkin vücudunda tahribatı mucip olmuşsa müebbet ağır hapis, ölümü mucip olmuş ise ölüm cezası verilir.

TAHRİK SURETİYLE MADUNUN YAPTIĞI SUÇLAR HAKKINDAKİ CEZALARIN NASIL İNDİRİLECEĞİ:

Madde 92 -

1. Bir amir veya mafevk, askeri nizamlara ve askerlik kaidelerine mugayir muamelede bulunmak, yahut makam ve mevkiinin salahiyetini tecavüz etmek suretleriyle madunu tahrik eyler ve madun bu tahrik sebebiyle 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90 ve 91 inci maddelerde yazılı suçlardan birini hemen yaparsa, Türk Ceza Kanununun elli birinci maddesine göre madunun cezası hafifletilir.

2. Birinci fıkradaki tahriki yapanlar tahrikin nevi ve mahiyetine göre 116, 117 ve 118 inci maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılır.

MUHARRİK VE CEZASI

Madde 93 -

1. Askeri şahıslardan birini amire veya mafevka karşı itaatsizliğe mukavemete, fiilen taarruza sevk ve tahrik eden muharrik sayılır.

2. Suç yapılmışsa muharrik kısa hapis cszasiyle cezalandırılır.

3. Suç teşebbüs derecesinde kalmışsa muharrik üç aydan iki seneye ve seferberlikte altı aydan beş seneye kadar hapsolunur. Ceza herhalde müteşebbisin cezasından şiddetli olmaz.

4. Suç yapılmışsa, muharrik cürme şerik olur.

İSYAN MUHARRİKİ VE CEZASI

Madde 94 -

1. Birden ziyade askeri şahısları hep birlikte amire veya mafevka itaatsizliğe veya mukavemete veyahut fiilen taarruza sevk ve tahrik eden isyan muharriki sayılır. Suç yapılmamış veyahut yapılmağa teşebbüs edilmemişse isyan muharriki beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.

2. Tahrik sebebiyle, askeri hizmete ehemmiyetli bir zarar gelmişse isyan muharriki on seneden az olmamak üzere ağır hapisle cezalandırılır.

3. Seferberlikte isyan muharriki ölüm cezasiyle cezalandırılır.

HİLAFI SALAHİYET ASKERLİK İŞLERİ İÇİN TOPLANANLAR VE MÜZAKERE YAPANLARIN CEZALARI

Madde 95 - (Değişik madde: 25/05/1972 - 1590/1 md.)

1. Hakkı ve görevi olmadığı halde askeri muamelat, teşkilat, harekat, tesisat veya tertibata müteallik işler hakkında :

a) Müzakere veya istişare için asker kişileri toplıyan, b) Birlikte beyanat veya şikayette bulunmak üzere imza toplıyan, c) Birlikte beyanat veya şikayette bulunan, d) Her ne suretle olursa olsun gösteri veya tezahüratta bulunan, Kim olursa olsun altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.

2. (a) fıkrasında yazılı toplantıya bilerek katılanlar ile (b) fıkrasında yazılı beyanat ve şikayetlere imza koyanlar altı aya kadar hapsolunur.

3. Kendisine özel bir mezuniyet verilmediği halde, görevi ve sıfatı icabı muttali olduğu askeri muamelat, teşkilat, harekat, tesisat veya tertibata müteallik işler hakkında beyanat veren, yazı yazan veya sair surette açıklamada bulunanlar her kim olursa olsun, fiili daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.

4. Astlık - üstlük münasebetlerini zedelemeye, amir veya komutanlara karşı güven hissini yok etmeye matuf olarak alenen tahkir veya tezyif edici fiil ve harekette bulunanlar altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.

5. Bu maddede yazılı suçların basın yoliyle işlenmesi halinde ceza artırılarak verilir.

6. Bu maddenin 3 ve 4 üncü fıkralarında yazılı suçlar hakkındaki soruşturma icrası Milli Savunma Bakanının iznine tabidir.

ASKERLİKTEN SOĞUTANLARIN CEZALARI:

Madde 96 -

1. Arkadaşlarını sözle hoşnutsuzluğa kışkırtan kısa hapis ile veya üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.

2. Kışkırtma umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair teşhir vasıtalariyle veyahut seferberlikte yapılmışsa faili üç aydan beş seneye kadar hapsolunur.

FESAT VE CEZASI:

Madde 97 -

1. Birden ziyade askeri şahıslar bir amire veya mafevka hep birlikte itaatsizlik veya mukavemet veya fiilen taarruz etmek (M. 86, 90, 91) için ittifak ederlerse fesat sayılır ve ceza, ittifak edenlerin yapmak için ittifak ettikleri cürme tatbik edilecek kanun maddesine göre tayin ve ölüm ile müebbet ağır hapisten başka hallerde üç aydan iki seneye kadar artırılır.

2. İttifak edenler eğer suçu işlerse ceza ölüm ve müebbet ağır hapisten başka hallerde 50 nci madde mucibince arttırılır.

FESADI HABER VERMEYENLERİN CEZASI

Madde 98 - Fesat hakkında bir suretle haber alıpta fesada veya fesadın fiile çıkmasına mani olacak kadar vaktiyle malümat vermekte ihmal eden fesat, fiile çıktığı surette üç seneye kadar hapsolunur.

FESADI HABER VERENLERİN CEZADAN KURTULMASI

Madde 99 - Fesat için ittifak edenlerden biri, başka suretle malümat almadan fesadın fiile çıkmasına mümanaat mümkün olacak hal ve zamanda haber verirse, cezadan kurtulur.

ASKERİ İSYAN VE CEZASI

Madde 100 - Birden ziyade askeri şahıslar, gürültü patırdı ile veya alenen toplanarak bir amire veya mafevka itaatsizliğe veya mukavemet veya fiilen taarruza birlikte kalkışırlarsa "Askeri isyan" sayılır. Toplanmaya iştirak edenlerin her biri beş seneden ve seferberlikte on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.

ASKERİ İSYANDA ÖNAYAK OLANLARIN CEZALARI

Madde 101 - (Değişik fıkra : 22/01/2004-5078 S.K./2.mad)

1. Askerî isyanın (M. 100) reisi veya mürettibi veya ön ayak olanları ile asilerden amire ve mafevke zorla müessir fiillerde bulunanlar münferiden yaptıkları suç müebbet ağır hapis cezasını mucip değilse, on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezası ile cezalandırılır.

2. Askeri isyan, seferberlikte yapılmışsa birinci fıkradaki suçlulara ölüm cezası verilir.

DÜŞMAN KARŞISINDA ASKERİ İSYAN SUÇLULARININ CEZASI

Madde 102 - Askeri isyan düşman karşısında yapılmışsa isyana iştirak edenlerin hepsine ölüm cezası verilir.

ASKERİ İSYAN VE FESADA İŞTİRAK EDENLERDEN NADİM OLANLARIN CEZALARININ AZALTILMASI :

Madde 103 -

1. Bir fesada veya askeri isyana iştirak edip de amirlere veya mafevklere zorla müessir fiiller yapmadan evvel nedametle intizam ve inzıbata dönenler fesat ve isyanın reisi veya mürettibi veya önayakları değilseler iki seneye kadar hapsolunurlar.

2. Amir veya mafevka zorla müessir fiiller yapılmaksızın fesat ve isyana iştirak edenlerin hepsi intizam ve disipline dönerlerse reis veya mürettibi veya önayak olanları bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.

ASKERİ FESAT VE İSYANA İŞTİRAK EDENLERDEN ÖNAYAK SAYILACAK DİĞER ASKERLER

Madde 104 - Askeri fesat ve isyana iştirak edenlerden şunlar da reis ve müşevvik cezalariyle cezalandırılırlar.

A: Amir ve mafevk tarafından şahsına vakı olan itaat emrine karşı itaatsizlikte söz ile veya fiilen ısrar eden;

B: Askeri işareti suistimal ederek veya sair işaretler vererek isyanın vukuunu kolaylaştıran;

C: Asiler arasında en büyük rütbelisi veya en kıdemlisi olan;

FESAT VE İSYAN SUÇLULARININ CEZALARININ AZALTILMASI

Madde 105 - 94, 100, 101 ve 104 üncü maddelerde yazılı suçlar az vahim oldukları halde 94 üncü maddenin birinci fıkrasında ve 100 üncü maddede yazılı cezalar altı ay ve seberberlikte bir sene hapis cezasına ve 94 üncü maddenin ikinci ve 101 inci maddenin birinci fıkrasında ve 104 üncü maddelerde yazılı olan cezalar bir sene hapis cezasına ve seferberlikte iki sene hapis cezasına ve 102 nci maddede yazılı ceza az vahim hallerde müebbeden ağır hapis veyahut beş seneden az olmamak üzere ağır hapis veya hapis cezalarına indirilebilir.

ASKERİ KARAKOL VE NÖBETÇİ VE DEVRİYEYE TAARRUZ EDENLERİN CEZALARI

Madde 106 - ( Değişik madde: 27/06/1932 - 2034/4 md.)

Askeri karakola, nöbetçiye ve devriyeye hakaret eden veya bunları dinlemiyen veya bunlara mukavemette bulunan yahut fiilen taarruz eden bu suçları amire karşı yapmış sayılır ve öylece cezalandırılır.

BU FASILDAKİ CEZALAR MADUNA TATBİK OLUNABİLMESİNİN ŞARTI

Madde 107 - Bu fasılda madunlar hakkında tayin edilen ağır cezaların verilmesi için mafevkın rütbesi ve kıdemi herhangi bir suretle madunun malümu bulunması şarttır. Madunun mafevkın vaziyetini bilmediği sabit olursa hakkında tertip olunacak ceza umumi hükümlere tabidir.

ALTINCI FASIL: MAKAM VE MEMURİYET NÜFUZUNU SUİİSTİMAL

MADUNUNA HİZMETLE MÜNASEBETİ OLMAYAN EMİRLER VERENLERİN VE MUTALEBEDE BULUNANLARIN CEZASI:

Madde 108 - (Mülga madde: 16/06/1964 - 477/53 md.)

MADUNUNA SUÇ YAPMAK İÇİN EMİR VERENLERİN CEZASI:

Madde 109 - 1. Rütbe veya makam ve memuriyetinin nüfuz ve salahiyetini suistimal ederek madununa bir suçun yapılmasını teklif eden, amir veya mafevk iki seneye kadar hapsolunur.

2. Suç yapılır veya yapılmağa teşebbüs edilirse faili asliye muayyen olan ceza, emir veren hakkında artırılarak hükmolunur.

MADUNUN ŞİKAYETNAMESİNİ SAKLAYAN VEYA GERİ ALDIRANLARIN CEZASI:

Madde 110 - Madunların verdikleri şikayetnameleri saklayanlar veya tehdit ederek geri aldıranlar beş seneye kadar hapsolunur.

HAK EDİLMEMİŞ VEYA MÜSAADE OLUNMAMIŞ DİSİPLİN CEZASI VERENLERİN CEZASI:

Madde 111 - Ceza vermek salahiyetini tecavüz ederek ve bilhassa hak edilmemiş veya müsaade olunmamış bir cezayı kasten verenler beş seneye kadar hapsolunur.

ASKERİ MAHKEMELER ÜZERİNDE TESİR YAPANLARIN CEZASI

Madde 112 - Memuriyetinin nüfuzunu suistimal ile askeri mahkemeler üzerinde tesir yapanlar beş seneye kadar hapsolunur.

ASKERİ ŞAHISLARI MÜRETTEP OLDUKLARI YERLERDEN GERİYE SEVKEDENLERİN CEZASI:

Madde 113 -

1. Askerlik hizmetine davet edilmiş olan kimseleri, makbul bir sebep olmaksızın mürettep oldukları mevki ve kıta ve müessesenin gayrısına sevkeden altı aya kadar hapsolunur.

2. Seferberlikte bu ceza bir seneden az olmamak üzere arttırılır.

ERLERİ KANUNA MUHALİF OLARAK HİZMETÇİLİĞE VERENLERİN CEZASI

Madde 114 - (Değişik madde: 25/03/1953 - 6078/1 md.)

Kanunen emir veya seyis eri almaya hakkı olmayanlara emir veya seyis eri verenlerle bu emir veya seyis erini alıp istihdam edenler asker olsun olmasın bir aydan 3 aya kadar hapsolunur.

Emir veya seyis eri almak hakkını haiz olanlardan kendi emir veya seyis erini askerlik şeref ve haysiyetine uymayan şekillerde süfli hizmetlerde çalıştıranlar veyahut bunların vazifesi dışında kendi sanat, meslek veya şahsi işlerinde çalışmasına müsaade veya müsamaha edenler bir aydan 6 aya kadar hapsolunur.

Yukardaki haller haricinde askerleri hizmetçiliğe veya sair suretlerle çalışmaya verenlerle asker olsun olmasın alan veya çalıştıranlar 2 aydan bir seneye kadar hapsolunur.

MEMURİYET NÜFUZUNUN SAİR SURETLE KÖTÜYE KULLANILMASI:

Madde 115 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./25 md.)

Emir vermek yetkisini veya memuriyet nüfuzunu kötüye kullanarak mevzuatın tayin ettiği ahvalden başka bir suretle herhangi bir gerçek veya tüzel kişi yahut astı hakkında keyfi bir işlem yapan yahut yapılmasını emreden amir veya üst, bir aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu işlem, siyasi bir amaçla yahut kişisel bir çıkar sağlamak için yapılmış veya yapılması emredilmiş ise, fiil başka bir suç oluşturmadığı takdirde altı aydan aşağı olmamak üzere hapis cezası verilir.

MADUNUNA SÖVÜP SAYAN VEYA FENA MUAMELEDE BULUNANLARIN CEZASI

Madde 116 - (Mülga madde: 16/06/1964 - 477/55 md.)

MADUNA MÜESSİR FİİLLER YAPANLARIN CEZASI

Madde 117 -

1. Madununu kasten itip kakan, döven, veya sair suretlerle cismen eza verecek veya sıhhatini bozacak hallerde bulunan veyahut tazip maksadiyle madunun hizmetini lüzumsuz yere güçleştiren veya onun diğer askerler tarafından tazip edilmesine veya suimuamelede bulunulmasına müsamaha eden amir veya mafevk iki seneye kadar hapsolunur.

2. Az vahim hallerde kısa hapis ve efrat hakkında (...) verilir.

MÜESSİR FİİLLERLE MADUNUNUN VÜCUDUNDA TAHRİBAT YAPAN VEYA ÖLÜMÜNE SEBEP OLAN MAFEVKA VERİLECEK CEZA

Madde 118 -

1. 117 nci maddede yazılan fiiller madunun vücudunda tahrıbatı mucip olmuş ise amir veya mafevk beş seneye kadar hapsolunur.

2.Daha ziyade vahim hallerde amir ve mafevk altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.

3. Fiil taammüden yapılmış ise amir veya mafevk on seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.

4. Fiil ölümü intaç etmiş ise fail on seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasına mahkum olur.

MAFEVKİN CÜRÜM SAYILMIYACAK OLAN FİİLLERİ

Madde 119 - (Değişik madde: 27/06/1932 - 2034/5 md.)

1 - Bir madunun fiili taarruzlarını defetmek yahut mübrem ve müstacel bir zaruret ve tehlike halinde verdiği emirlere itaat ettirmek için bir mafevk tarafından yapılan müessir fiiller makam ve memuriyet nufuzunu suistimal telakki edilmez ve suç sayılmaz.

2 - Bu hüküm harbde veya eşkıya müsademeleri ve isyan yahut askerlik harekatı ve mücrim takıbatı gibi vazifeler başında mübrem surette elzem bir itaati temin için başka vasıtalar bulunmadığı takdirde bir subayın madunun ısrar ve mukavemetine karşı silah kullanmaya mecbur kalması halinde de caridir.

3 - Mafevkin, hizmete ve askerliğe dair kusur ve hatalardan dolayı madunu tenkit ve muanaze etmesi hakaret sayılmaz.

BU FASILDAKİ SUÇLARDA KARAKOLUN VAZİYETİ

Madde 120 - (Değişik ilk cümle: 27/06/1932 - 2034/6 md.) Bu fasılda yazılı olan suçları yapan bir askeri karakol veya devriye yahut nöbetçi bu suçları yapan mafevk gibi ceza görür. Bu suçlar karakol amiri olan mafevka karşı yapılmış ise ceza arttırılır. 119 uncu maddenin hükümleri karakollar hakkında da caridir.

ASKERLİĞE AİT VESİKA, EVRAK, HARİTA VE ŞEKİLLERİ YAKANLAR

Madde 121 - Askerliğe ve hesap işlerine dair olan defterleri ve müsveddeleri, vesikaları, hükümlü evrakı, harita ve şekilleri fena niyetle tahrip eden, yakan, yok eden veya ettiren on seneye kadar hapsolunur. Bunları muhafaza imkanı olmayıpta düşman eline geçmesinde düşman için fayda varsa bu fiiller suç sayılmaz.

YEDİNCİ FASIL: SEFERBERLİKTE İNSANLAR VE MALLAR ALEYHİNE YAPILAN CÜRÜMLER

GANİMET ALMAK İÇİN UZAKLAŞAN,GANİMET ALAN VE ALDIĞI ŞEYİ TESLİM ETMEYENLER:

Madde 122 -

1. Seferberlikte ganimet almak kastiyle kıtasından uzaklaşan veyahut ganimet hukukuna tabi bir şeyi ganimet namiyle kendiliğinden temellük eden üç seneye kadar hapsolunur.

2. Meşru surette aldığı ve fakat teslim ile mükellef bulunduğu şeyleri teslimden imtina ile temellük eden dahi aynı ceza ile cezalandırılır.

YAĞMACILIĞIN TARİFİ:

Madde 123 - Harbin mucip olduğu dehşet ve korkudan istifade veya askeri kuvvetini suistimal ederek:

A: Ahaliden birinin malını haksız olarak zabt veya bir kimseyi malını vermeğe icbar eden;

B: Salahiyeti olmadığı halde ahaliden para veyahut zorla eşya toplayan veya memur olduğu istimvalin (tekalifi harbiye) derecesinin kendi menfaatları için aşan yağmacı sayılır.

C: Alınan eşya erzak, sıhhi levazım, giyecek, ısınılacak gibi şeyler yeme veya nakil vasıtalarına munhasır kalır ve o andaki zaruri ihtiyaçlarla mütenasip bulunursa bu hareket yağmacılık sayılmaz.

YAĞMACILIĞIN CEZASI:

Madde 124 - Yağmacılık eden her askeri şahıs beş seneye kadar hapsolunur.

BİR KİMSENİN MALINI TAHRİP VEYA İMHA EDENLERİN CEZASI:

Madde 125 -

1. Harb zarureti olmaksızın bir kimsenin mal ve mülkünü kasten tahrip ve imha edenler ve ağaçları kesenler ve mahsulat ve mezruata hasar iras edenler ve bunlar için emir verenler veya müsamahada bulunan amir ve mafevkler iki seneye kadar hapsolunur.Ve daha vahim hallerde yağmacı sayılırlar.

2. Yukarıdaki fiilleri yapanlarla emir veren veya müsamaha eden amir ve mafevkler hakkında Adliye mahkemelerinde alakadarlar tarafından tazminat davası açılabilir. Ve bu fiilleri yapanlarla emir veren veya müsamaha eden amir ve mafevkler icabeden tazminatla müteselsilen mahkum olur.

ZORLA, MÜESSİR FİİLLERE BİRDEN ZİYADE ŞAHISLARIN İŞTİRAKİYLE YAĞMACILIK VE CEZASI:

Madde 126 -

1.Yağmacılık veya yağmacılıktan sayılan fiiller bir şahsa karşı zorla yapılırsa faili on seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır. Eğer bu zorluk cismen tahribatı mucip olursa faili on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle mücazat olunur. Fiil ölümü mucip olursa faili ölüme mahkum olur; az vahim hallerde müebbet ağır hapis cezası verilir.

2. Yukardaki fıkrada yazılı yağmacılığa birden ziyade şahıslar iştirak eylerse reis ve mürettibi ve önayak olanları ölüme mahkum olur. Diğerleri birinci fıkra mucibince cezalandırılır. Bu yağmacılıkta bir şahsa karşı müessir fiillerde bulunmaksızın iştirak edenlere on seneye kadar ağır hapis cezası verilir.

UHAREBE MEYDANLARINDA ÖLÜLERİN, ESİRLERİN, YARALILARIN MALLARINA TECAVÜZ EDENLER:

Madde 127 -

1.Haksız olarak ve temellük kastiyle Türkiye Cumhuriyeti ve müttefikleri ordusundan muharebe meydanlarında ölü olarak kalmış olanların eşya ve paralarını alan veyahut muharebe meydanlarında veya yürüyüş esnasında veya hastanede veyahut nakliyat zamanında bir hastanın, bir yaralının veya nezaret ve muhafazası altına verilmiş olan bir harb esirinin bir şeyini alan veya zorla zapteden veyahut Hilali Ahmer ve Salibi Ahmer'e mensup sıhhiye müesseselerini yağma ve tahrip eden veya bu bapta teşvikat ve tahrikat yapan ve emir veren on seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılır. Az vahim hallerde beş seneye kadar hapsolunur.

2. Nakline memur olduğu yaralıyı bir sebep ve zaruret olmaksızın terkeden veyahut bir yaralıya işkence eden beş seneye kadar hapsolunur.

3. Yaralıyı soymak kastiyle işkence eden veya soyarken tekrar yaralayan ölüm cezasiyle cezalandırılır.

KITASINDAN GERİ KALARAK AHALİYE TAADDİ EDENLER:

Madde 128 -

1. Mensup olduğu kıtaat veya askeri heyetten geri kalarak ahaliye taaddi eden altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.

2. Bu fiile birden ziyade şahıslar iştirak ederek ahaliyi tazyik etmiş olurlarsa veyahut fiil yağmacılık şeklini almış olursa müştereklerden her biri on seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.

FİİLLERİN TÜRK VATANDAŞLARINA KARŞI YAPILMASININ CEZASI:

Madde 129 - 123, 124, 125, 126 ve 128 inci maddelerde yazılı olan fiiller Türk vatandaşlarına karşı yapılırsa ceza arttırılır. Eğer ceza Türk Ceza Kanununda daha şiddetli ise o kanun hükümleri tatbik olunur.

SEKİZİNCİ FASIL: MALLARA KARŞI YAPILAN DİĞER CÜRÜMLER

HİZMETE MAHSUS EŞYAYI TAHRİP VE TERK VE KAYBEDENLER:

Madde 130 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./26 md.)

Askeri eşyayı kasten terk veya kısmen yahut tamamen tahrip eden, özürsüz kaybeden veya harabolmasına sebebiyet veren veya özel menfaati için kullanan asker kişiler, eşyanın değeri, önemi, meydana gelen hasarın miktarı ve fiilin işleniş şekline göre üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Suç konusu eşya; silah, mühimmat, savaş aracı veya gereci ise ceza artırılır.

Kaybedilen, kasten terk veya kısmen yahut tamamen tahrip edilen veya harabolmasına sebebiyet verilen eşyanın ödettirilmesine de ayrıca hükmolunur.

EŞYAYI VE MALLARI ÇALAN, SATAN, REHİNE VEREN VE ALANLAR

Madde 131 - (Değişik madde: 11/12/1935 - 2862/10 md.)

1- Askeri bir hizmet yaparken veya vazifeyi suistimal ederek bir hizmet veya vazifeden ötürü tevdi veya emanet edilmiş olan para veya kıymeti ne olursa olsun bir eşyayı yahut kendisine tevdi veya emanet edilmiş olmasa bile her türlü askeri erzak, eşya ve hayvanları çalanlar veya zimmetine geçirenler, yahut ihtilas edenler veya satanlar, yahut rehine verenler ve bunları bilerek satın alanlar veya rehin kabul edenler veya gizliyenler beş seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılırlar.

(Değişik paragraf (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./27 md.) Az vahim hallerde, altı aydan üç seneye kadar hapis cezası hükmolunabilir.

Çalınan veya rehin edilen mallar bulunursa geri alınır. Yok edilen eşya, hayvan ve sairenin değerlerinin ödettirilmesine de hükmolunur.

2 - Yukarıki fıkrada yazılı fiiller silah, cephane veya her hangi bir müdafaa vasıtasına taallük ederse ceza arttırılır.

3 - Yukarıki iki fıkrada yazılı fiiller seferberlikte yapılırsa yapanlar hakkında on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis, az vahim hallerde iki seneden aşağı olmamak üzere beş seneye kadar ağır hapis cezası verilir.

ÜSTÜNÜN, ASTININ VEYA ARKADAŞININ BİR ŞEYİNİ ÇALANLAR :

Madde 132 - ( Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./28 md.)

Bir üstünün, arkadaşının veya astının bir şeyini çalan asker kişiler, altı aydan beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

BOZUK ÖLÇÜ KULLANANLAR:

Madde 133 - Bir terazi veya kantar veya herhangi bir ölçüyü ayarı bozuk olduğunu bilerek askeri bir hizmetin ifasında kullananlar, iki seneye kadar hapsolunur.

DOKUZUNCU FASIL: HİZMET VE VAZİFENİN İHLALİ

HAKİKATA MUHALİF RAPOR LAYİHA SAİR EVRAK TANZİM VE İTA EDENLER:

Madde 134 -

1. Hizmete veya tevdi edilen bir vazifeye mütaallik olarak kasten hakikata muhalif rapor veya takrir veya layiha ve sair resmi evrak tanzim eden ve veren veyahut bunların hakikata muhalif olduğunu bilerek mafevklere takdime delalet eden altı aydan üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.

2. (Mülga fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

RÜŞVET:

Madde 135 - Askeri şahıslardan herhangi biri Türk Ceza Kanununun 3 üncü babının 3 üncü faslında yazılı suçlardan birini işlerse o fasıldaki cezalarla cezalandırılır.

DİKKATSİZLİK EDENLER :

Madde 136 -

1. Her kim askeri karakolun veya müfrezenin veyahut hususi bir vazife ile mükellef olan bir kısım askerin kumandanı veya subaylarından veyahut nöbetçi iken kasten veya tekasülünden :

A: Kendisini verilen vazifeyi yapmayacak hale korsa;

B: Nöbet mahallini terkederse yahut verilen sair talimata mugayir hareket ederse;

C: Her iki halde de bir mazarratı mucip olursa on dört günden az olmamak üzere (...) veya iki seneye kadar hapis ile cezalandırılır.

2. Yukarıki fıkrada yazılı suç seferberlikte yapılmışsa suçlu altı aydan az olmamak üzere hapis, düşman karşısında ölüm, az vahim hallerde bir seneden az olmamak üzere muvakkat veya müebbet ağır hapis ile cezalandırılır.

3. 2 nci fıkrada yazılı suç dolayısiyle ehemmiyetli bir zarar tehlikesi zuhura gelmişse üç aydan aşağı olmamak üzere hapis, bu tehlike düşman karşısında olduğu takdirde suçluya bir seneden az olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.

TEKASÜL DOLAYISİYLE ESLİHA VE HARB MALZEMESİNDEN BİR ŞEYİN HASARA UĞRAMASINA SEBEP OLANLAR:

Madde 137 - Vazife veya hizmette tekasül dolayısiyle bir gemi veya tayyarenin veya esliha ve harb malzemesinden birinin mühimce hasara uğramasına sebep olan kısa hapis veya üç seneye kadar hapsolunur.

ASKERİ MAHKEME İŞİNE SEKTE VERENLER :

Madde 138 - Askeri mahkemelerin vazifelerini ve muamelelerini makbul sebeb olmaksızın geciktiren altı aya kadar hapsolunur.

MAHPUS VE MEVKUFLARI FİRAR ETTİRENLER:

Madde 139 - Bir askeri karakolun veya bir müfrezenin veya hususi bir vazife ile mükellef olan bir kısım askerin kumandanı iken veyahut subaylarından veya nöbetçi iken mani olabileceği ve vazifeten men'e mecbur bulunduğu bir suçun yapılmasına göz yumarsa fiili kendisi yapmış gibi ceza görür.

MAHPUS VE MEVKUFLARI FİRAR ETTİRENLER:

Madde 140 - Bir mevkuf veya mahpusu muhafaza ve nezarete memur olupta kasten kaçıran veya firarını kolaylaştıran veyahut amiri tarafından emrolunduğu veya vazifeten mecbur bulunduğu halde bir diğerini tevkif ve hapsetmiyen Türk Ceza Kanununun 301, 302, 303, 304,305, 306 ve 307 nci maddeleri mucibince ceza görür.

ERZAK TAĞŞİŞ EDENLER :

Madde 141 - Askeri tayınattan olan her nevi zehair ve erzakı tağşiş veya tebdil eden veya ettiren veya bu suretle tağşiş veya tebdil olunmuş zehair ve erzakı bilerek tevzi eden veya ettiren üç seneye kadar hapsolunur.

BOZUK ERZAKTAN TAYINAT VERENLER :

Madde 142 - Askeri tayınatı çürümüş bozulmuş zahire ve erzaktan veren veya verdiren iki seneye kadar hapsolunur.

ŞARTNAMEYE AYKIRI MAL VEYA HİZMET KABUL ETMEK:

Madde 143 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./29 md.)

Sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat ve inşaatı, sözleşmeye ilişkin şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden veya ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Fiil ceza kanunlarına göre daha ağır bir suç teşkil ediyorsa, ceza o kanuna göre tayin edilir.

Kabul edilen veya ettirilen eşya; silah, mühimmat, savaş aracı veya gereci ise veya suç seferberlik veya savaş halinde işlenmişse ceza artırılır.

UMUMİ SURETTE İHMAL VE TEKASÜL :

Madde 144 - Kendisine tevdi edilen askeri bir işin ifasında bu kanunda yazılı hallerden başka Türk Ceza Kanunu mucibince cezayı mucip ihmal ve tekasül gösteren ve vazifesini suiistimal eden o kanun mucibince cezalandırılır. (T.C.K.B: F:4)

ONUNCU FASIL: ASKERİ DİSİPLİN BOZAN SAİR FİİLLER

MADUNUNA NEZARETE İHMAL EDENLER, MADUNUN SUÇLARI HAKKINDA TAKİBATTA BULUNMAYANLAR :

Madde 145 - (Mülga madde: 16/06/1964 - 477/54 md.)

BAŞKASININ YARALANMASINA VE ÖLMESİNE SEBEP OLANLAR :

Madde 146 - Silahları ve cephanesi hakkında dikkatsizlik ve nizamlara ve emirlere talimatlara riayetsizlik dolayısıyla başkasının yaralanmasına veya ölmesine sebep olanlar hakkında Türk Ceza Kanununun 455 ve 459 uncu maddelerine göre ceza verilir.

İZİNSİZ EVLENENLER :

Madde 147 - (Değişik madde: 22/12/1934 - 2632/2 md., Mülga madde: 11/12/1935 - 2862/14 md.; Yeniden Yürürlük: 29/01/1936 - 2908/1 md.)

İzin alması icap eden askeri şahıslardan izinsiz evlenenler bir seneye kadar hapsolunurlar.

Evlenmeleri kanuna göre yasak olan askeri şahıslardan evlenenler üç aydan bir seneye kadar hapsolunurlar.

SİYASİ FAALİYETLERDE BULUNANLAR:

Madde 148 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./30 md.)

Askeri şahıslardan;

A) Siyasi bir partiye üye olmak için müracaat eden veya herhangi bir suretle siyasi partilere girenler,

B) Siyasi amaçla toplantı yapan veya aynı amaçla siyasi gösterilere katılanlar,

C) Siyasi amaçla nutuk söyleyen, demeç veren, yazı yazan veya telkinde bulunanlar,

D) Siyasi toplantılara resmi veya sivil kıyafetle katılanlar,

E) Herhangi bir sebeple yalnız veya toplu olarak siyasi mahiyette beyanname hazırlayan, hazırlanmış beyannameyi imzalayan, imzalatan veya yayın organlarına ulaştıran veya dağıtanlar,

Fiil daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, bir aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Bu cürümler, seferberlikte işlenirse ceza iki misli olarak hükmolunur.

MÜSAADESİZ HAYRİ CEMİYETLERE GİRENLER :

Madde 149 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

ON BİRİNCİ FASIL: ASKERLİK HAYSİYETİNE VE ŞEREFİNE DOKUNAN SUÇLAR VE CEZALARI

ŞEREF VE HAYSİYETE DOKUNAN FİİLLER VE CEZALARI :

Madde 150 -

1. A: Asarı gizlenemeyecek derecede sarhoş olanlar ;

B: Askeri elbise ile umumhanelere, kumarhanelere veya sair haysiyete dokunan mahallere giren;

C: Askeri elbise ile halk nazarında mayup görülen kimselerle bilerek refakat eden askeri şahıslar bir aydan altı aya kadar hapsolunur.

2. Az vahim hallerde kısa hapis cezası verilir.

3 - (Ek bent: 22/12/1934 - 2632/4 md.; Mülga bent: 11/12/1935 - 2862/14 md. Yeniden Yürürlük: 29/01/1936 - 2908/1 md.; Mülga bent: 09/07/1956 - 6781/1 md.)

KUMAR OYNAYANLAR :

Madde 151 - Kumar oynayan askeri şahıslar birinci defasında bir aya ve tekerrüründe altı aya kadar hapsolunur.

IRZA VE İFFETE TECAVÜZ EDENLER :

Madde 152 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

İFFETSİZ BİR KİMSE İLE EVLENEN VEYA BÖYLE BİR KİMSE İLE YAŞAYANLAR:

Madde 153 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./31 md.)

İffetsizliği anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenen veya evlilik bağını devam ettirmekte veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmakta veya karı koca gibi herhangi bir kimse ile nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar eden asker kişiler hakkında Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasına, erbaşlar hakkında rütbenin geri alınmasına hükmolunur.

Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunan yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptıran asker kişiler hakkında, fiilleri başka bir suç oluştursa bile, ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası, erbaşlar için rütbenin geri alınması cezası verilir.

TALEBELİK HUKUKUNUN ZIYAINI MUCİP HALLER :

Madde 154 - (Mülga madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

DÖRDÜNCÜ BAP: YALNIZ HARB ZAMANINDA ASKERİ KANUNLARA TABİ ŞAHISLAR HAKKINDAKİ HÜKÜMLER

ORDUYA MENSUP OLMAYANLAR HAKKINDA BU KANUNUN TATBİKI:

Madde 155 - Türkiye Cumhuriyetine karşı vukubulan bir harbde herhangi bir hizmet veya mukavele ve taahhüt ve her hangi bir sebep ve suretle muharip Türk ordusu nezdinde bulunan veya orduyu takip eden şahıslar hakkında bu kanun hükümleri ve bilhassa harb hükümleri cari olur.

BİR KITANIN HİZMETİNDE BULANANLARIN MUKAVELELERİNİN DAHİ ASKERİ MAHKEMELERCE FESHİ :

Madde 156 - Muharip askeri bir kıtaya hizmet veya mukavele ile münasebeti olanların mahkum oldukları cezalarla birlikte bu hizmet ve mukavelenin feshine de askeri mahkemelerce hükmolunabilir.

MUHARİP ORDUDA BULUNAN YABANCI SUBAYLARA BU KANUNUN TATBİKI :

Madde 157 - Muharip Türk ordusu nezdinde bulunmalarına müsaade edilmiş olan yabancı subaylar Türkiye Cumhuriyeti Hükümetince hususi mukarrerat yapılmamışsa Türk subayları hakkındaki hükümlere tabidirler. Bu subayların refakatlerinde bulunan şahıslar hakkında 155 inci madde hükmü tatbik olunur.

HARB ESİRLERİ HAKKINDA BU KANUNUN TATBİKI :

Madde 158 - (Değişik madde: 15/06/1942 - 4257/1 md.)

1- Harb esirleri bir suç işlerlerse rütbelerine göre bu kanun mucibince cezalandırılırlar.

2 - Harb esirleri arasında astlık ve üstlük münasebetleri esaret hali başladıktan sonra cari değildir. Bunlar arasında astlık ve üstlük münasebetleri salahiyetli komutanlar tarafından verilen emirle teessüs edebilir.

MUHAREBE MEYDANINDA HİYANET VE MUHARİPLERİN MALLARINA TECAVÜZ EDENLER HAKKINDA BU KANUNUN TATBİKİ:

Madde 159 - Türkiye Cumhuriyetine karşı ilan edilmiş olan bir harbde gerek bir Türk gerek bir yabancı 55, 56 ve 127 nci maddelerde beyan edilen suçları yaparsa bu maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılırlar.

HAREKAT MINKATASINDA ASKERE TECAVÜZ EDENLER :

Madde 160 - İlan olunan harekat mıntakasından asker ve jandarma subay ve erbaşına ve erine karşı 91 inci maddenin 3 ve 4 numaralı fıkralarında yazılı suçları yapan şahıslar hakkında o maddedeki cezalar tatbik olunur.

YABANCI MEMLEKETTE TÜRKİYE ASKERLERİNE, MEMURLARINA MAKAMLARINA KARŞI CÜRÜM İŞLEYENLER :

Madde 161 - Türkiye Cumhuriyeti askerleri tarafından işgal edilen bir yabancı memlekete gerek Türk, gerek bir yabancı Türkiye kıtaatı askeriyesinden birine veya bunlara mensup olanlara veyahut Türkiye Hükümetinin nasbettiği memurları ile makamlarına karşı Türkiye kanunları ve nizamnamelerinin cezayı mucip gördüğü bir fiili yaparsa bu fiil Türkiye Cumhuriyeti topraklarında yapılmış sayılır.

İKİNCİ KISIM: DİSİPLİN CEZALARI

BİRİNCİ BAP: DİSİPLİN CEZALARININ ŞÜMULÜ

DİSİPLİN TECAVÜZÜ VE KABAHAT :

Madde 162 -

1 - Aşağıdaki yazılı fiilleri işleyenler amirleri tarafından salahiyet dairesinde cezalandırılabilirler.

A: Disiplin tecavüzü: Askeri terbiyeyi, disiplini bozan ve hiç bir Ceza Kanununun maddelerine uymayan fiiller ve tekasüller;

B: Kabahatler: Askeri Ceza Kanununun 18 inci maddesinde yazılı olan fiillerin hafif halleri;

2 - B fıkrasında gösterilen bir kabahatin disiplin cezasiyle cezalandırılması veya mahkemeye tevdii disiplin amirinin reyine ve takdirine bağlıdır.

DİSİPLİN CEZALARININ VERİLMESİ :

Madde 163 -

1 - Disiplin cezaları fiilin kast veya kayıtsızlıkla vukuu halinde verilebilir.

2 - Disiplin tecavüzlerinde, disiplin amiri ceza verip vermemekte salahiyeti dahilinde takdir hakkını haizdir.

3 - Disiplin kabahatlerinde ceza mutlaka verilecektir.

DİSİPLİN CEZASİYLE CEZALANDIRILANLAR:

Madde 164 - (Değişik madde: 15/06/1942 - 4257/1 md.)

Disiplin cezaları aşağıda yazılı olanlara verilir :

A) Askeri şahıslar;

B) Bir harb esnasında bir hizmet veya mukavele ve taahhüt ile veya herhangi bir sebep ve suretle muharip Türk ordusu nezdinde bulunan ve orduyu takip eden şahıslar;

C) Harb esirleri;

D) Herhangi bir suretle askeri makamlarca göz altına alınan yabancı Devlet ordu mensuplariyle diğer şahıslar.

İKİNCİ BAP: DİSİPLİN CEZALARI

I - DİSİPLİN CEZALARININ NEVİLERİ

DİSİPLİN CEZALARININ NEVİLERİ :

Madde 165 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./32 md.)

Askeri şahıslar hakkında verilebilecek disiplin cezaları şunlardır:

A) Subaylar, astsubaylar, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarmalar ve uzman erbaşlar hakkında:

1. Uyarı.

2. Aylık Kesilmesi: Ek göstergeler dahil, cezalının brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır.

3. Göz Hapsi: Dört haftaya kadar.

4. Oda Hapsi: Dört haftaya kadar.

Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurlarına, sadece amire saygısızlık ve emre itaatsizlik suçlarından dolayı disiplin cezası verilebilir. Disiplin bozucu diğer eylemleri hakkında ilgili kanun hükümleri uygulanır.

B) Askeri öğrenciler hakkında:

1. Uyarı.

2. İzinsizlik: Altı haftaya kadar.

3. Oda Hapsi: Dört haftaya kadar.

C) Erbaşlar ve erler hakkında:

1. İzinsizlik: Sekiz haftaya kadar.

2. Sıra Harici Hizmet: Dört haftaya kadar.

3. Oda Hapsi: Dört haftaya kadar.

4. Rütbenin geri alınması (Erbaşlar için).

DİSİPLİN CEZALARININ NASIL VERİLECEĞİ:

Madde 166 -

A: Maduna hatalarını göstermek veya bunları tenkid ve muaheze etmek cezadan sayılmaz.

B: (Değişik fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./33 md.) Aylık kesilmesi, tam lira üzerinden yapılır. Kesinti miktarı onmilyon liradan az olamaz. Hapis cezaları tam gün üzerinden tayin edilir. Bir günden aşağı hapis cezası olamaz.

C: Bu kanunun 18. maddesine göre verilecek cezalarda amir cezanın nev'ini ve derecesini tayin için bu kanunun maddelerinde yazılı cezalardan ayrılamaz.

CEZALARIN İÇTİMA HALİ :

Madde 167 -

A: Disiplini bozan bir kabahat yalnız bir amir tarafından ve bir disiplin cezası ile cezalandırılır.

B: Müstakil ve mütaaddit kabahatlerden dolayı içtima eden kısa hapis cezaları hakkında bu kanunun 43 üncü maddesinin 2 ve 3 numaralı fıkraları mucibince umumi bir ceza verilir. Verilmiş olan bir disiplin cezası, ikmal, tecil veya verilmeden evvel yeni fiillerden dolayı ceza verileceği zaman aynı kaideler tatbik olunur.

C: İçtima eden hapis cezaları müstakil ve mütaaddit disiplin tecavüzlerinden veyahut kısmen disiplin tecavüzlerinden ve kısmen de disiplin kabahatlerinden ileri gelmiş ise cezalar ayrı ayrı verilir.

D: A ve B fıkralarına nazaran verilecek umumi cezalar 171 inci madde mucibince disiplin amirinin salahiyeti olan dereceyi geçmez C. fıkrasına göre ayrı ayrı verilecek cezalarda, disiplin amiri 171 inci maddeye göre salahiyeti dairesinde olan cezaları, gerek, disiplin tecavüzlerinden ve gerek disiplin kabahatlerinden dolayı son hadde kadar verebilir. Şu kadar ki bu ayrı cezaların yekünu altı haftayı geçemez. Bu sebeple icabı halinde disiplin tecavüzlerine ait olan cezadan altı haftadan fazla miktarı indirilir.

E: İzinsizlik ve maaş kat'ı başka cezalar ile birleşirse her biri ayrı ayrı tatbik olunur.

II - CEZA VERMEK SALAHİYETİ

A - UMUMİ SURETTE

DİSİPLİN CEZASI VERMEĞE SALAHİYETLİ AMİRLER :

Madde 168 -

1 - Her amir emri altındaki şahıslara disiplin cezaları vermeğe salahiyetlidir.

2 - Disiplini bozan hareketten sonra fail merbut bulunduğu takım ve kıta ve saireyi değiştirmiş ise, disiplin amiri, yeni amirdir.

DİSİPLİNİN TEMİNİ İÇİN TEVKİF SALAHİYETİ :

Madde 169 - 168 inci madde hükümlerini bozmamak şartiyle, her mafevk emir altında olmayanları da disiplinin temini için muvakkat olarak tevkif etmeğe veya ettirmeğe salahiyetlidir. Ancak bu tevkif keyfiyeti gün ve saatiyle derhal mevkufun disiplin amirine bildirilmelidir.

CEZA VERMEK SALAHİYETİ OLAN EN YAKIN AMİR İLE DAHA YÜKSEK AMİRLERİN CEZA VERECEĞİ HALLER :

Madde 170 - Cezayı en yakın disiplin amiri verir; daha yüksek disiplin amiri aşağıdaki hallerde doğrudan doğruya cezayı verebilir.

1 - Fiil gözü önünde olmuş ise;

2 - Fiil resmi vekar ve makamına karşı yapılmış ise;

3 - Karar vermek veyahut cezanın derecesini tayin etmek için kendisine arzedilmiş ise;

4 - Fiil emri altında bulunan muhtelif kıt'alara mensup mütaaddit şahıslar tarafından yapılmış ise;

5 - Fiil küçük mafevk tarafından, haber almasına rağmen, cezasız bırakılmış ise;

6 - Ceza görecek olan şahsın en yakın disiplin amiri bulunmaz ise;

DİSİPLİN AMİRLERİNİN CEZA SALAHİYETİ :

Madde 171 - Disiplin amirlerinin ceza vermek salahiyetleri merbut cetvelde gösterilmiştir.

• İlgili cetvel kanunun sonunda html olarak gösterilmiştir.

DİSİPLİN AMİRLERİNE VEKALET EDENLER:

Madde 172 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./35 md.)

Disiplin amirleri vekil dahi olsalar, vekalet ettikleri kadroda gösterilen rütbenin ceza verme yetkisini haizdirler.

ÜÇÜNCÜ BAP: ASKERİ ADLİ HAKİM, MEMURLARIN DİSİPLİN CEZALARI

ASKERİ ADLİ HAKİM VE MEMURLARA VERİLECEK CEZALAR :

Madde 173 - (Değişik madde: 11/12/1935 - 2862/12 md.)

1 - Askeri disiplin amirleri, askeri memurlara, maktu ve daimi ücretli veya maaşlı olarak ordu hizmetinde bulunan müstahdemlere salahiyetli oldukları disiplin cezalarını verebilirler.

2 - Askeri, adli hakim ve memurlar kendi maiyetlerinde bulunan madunlarına maaşça muadili oldukları subaylar derecesinde disiplin cezaları verebilirler.

3 - (Mülga bent: 26/10/1963 - 357/41 md.)

DÖRDÜNCÜ BAP: ORDUYU TAKİP EDENLERLE HARB ESİRLERİNE VERİLECEK DİSİPLİN CEZALARI

DİSİPLİN CEZALARININ TATBİKI SURETİ :

Madde 174 - (Değişik madde: 15/06/1942 - 4257/1 md.)

1 - 164 üncü maddenin B, C ve D fıkralarında yazılı olan şahıslar hakkında bu kanunun ikinci kısmının askerler hakkındaki hükümleri tatbik olunur.

Maaş kat'ı cezası, maaş alanların maaş ve yevmiyelerine göre hesap olunur.

2 - Asker olmıyan şahıslara verilecek cezalar içtimai mevkilerine göre tayin olunur.

3 - (Mülga fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

BEŞİNCİ BAP: DİSİPLİN CEZALARININ VERİLMESİ VE İNFAZI

I - CEZANIN VERİLMESİ

FAİLİN MÜDAFAA HAKKI:

Madde 175 - Disiplin amiri cezayı vermeden evvel faile kendini müdafaa etmeğe müsaade eder.

CEZANIN ŞİDDETLİ VERİLECEĞİ HALLER :

Madde 176 - Cezayı hafifleten sebepler mevcut olmadığı surette ceza şiddetli verilir.

MEVKUFİYETİN CEZAYA MAHSUBU

Madde 177 - Disiplin amiri, suçlunun mevkuf olduğu müddeti, cezaya mahsup eder.

MAFEVKA ARZEDİLECEK CEZALAR :

Madde 178 - Disiplin cezaları vermeğe salahiyetli mafevk, suçlunun disiplin cezalariyle cezalandırılmasını muvafık görüpte derecesini salahiyetinden yüksek bulursa, keyfiyeti bir derece mafevkine arzeder.

DİSİPLİN CEZALARINDA MÜRURU ZAMAN :

Madde 179 - Disiplin tecavüzlerine ve kabahatlerine bir ay sonra ceza verilmez. Ancak fiil tahkikatı mucip ise bu husus için iktıza eden zaman yukarıdaki bir aya dahil olmaz. Fiilin disiplin cezasını mucip olduğu askeri mahkemede anlaşılırsa bu bir ay müddet hükmün katileştiği; veya mahkemece muhakemesinin tevkifiyle evrakın ceza verilmek üzere iade olunduğu tarihten cereyana başlar.

İNFAZ EDİLMİŞ DİSİPLİN CEZALARININ MAHKEMECE MAHSUBU :

Madde 180 - Cezayı icabeden fiil bir mahkemeye sevk olunmak lazımgelirken yalnız disiplin cezasiyle cezalandırılmışsa yeniden mahkemeye sevkolunur. Fakat failin evvelce gördüğü ceza mahkemenin verdiği cezadan indirilir.

CEZANIN KATİLEŞMESİ:

Madde 181 - Bir disiplin cezası resmi surette mahkuma tebliğ edildiği vakit katileşir. Ve bu cezayı veren tarafından kaldırılamaz ve değiştirilemez. Bu cezanın kaldırılması veya değiştirilmesi ancak şikayet yoluyla veya ceza veren amirin mahkum lehine yapacağı müracaat üzerine veyahut affı ali ile kabildir.

Yanlış verilen veya salahiyeti olmayan mafevk tarafından verilen disiplin cezaları daha yüksek makam tarafından 191 inci maddeye göre kaldırılabilir veya değiştirilebilir.

II - CEZANIN İNFAZI

CEZANIN VAKTİ İNFAZI ZAMANI :

Madde 182 - Ceza, tebliğ olunduğunu mütaakip infaz olunur.

CEZANIN İNFAZI SURETİ :

Madde 183 - Cezayı veren disiplin amirleri zaruret halinde cezanın sonraya bırakılmasını veya fasıla ile infazını emredebilir.

(Mülga fıkra: 22/03/2000 - 4551 S.K./38 md.)

YÜKSEK DİSİPLİN AMİRLERİNİN CEZALARI DEĞİŞTİRME SALAHİYETİ :

Madde 184 - Yüksek disiplin amirleri dahi şikayet üzerine veya amirin talebiyle veya hizmet teftişi münasebetiyle 191 inci maddedeki hususları emredebilir.

UYARI, AYLIK KESİLMESİ, İZİNSİZLİK VE SIRA HARİCİ HİZMET CEZALARININ İNFAZI:

Madde 185 - (Değişik madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./36 md.)

Uyarı, aylık kesilmesi, izinsizlik ve sıra harici hizmet cezaları aşağıdaki şekilde infaz edilir.

A) Uyarı: Cezalının görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.

B) Aylık Kesilmesi: Cezalının ek göstergeler dahil brüt aylığından, ceza kararında belirtilen oranda kesinti yapılmasıdır.

C) İzinsizlik: Cezalının hafta tatilinden yararlanamamasıdır.

D) Sıra Harici Hizmetler: Cezalının askeri hizmetlerde, sırası dışında ve fazla olarak dört haftaya kadar çalıştırılmasıdır.

DİSİPLİN CEZASININ MÜRURUZAMANI :

Madde 186 - Disiplin kabahatlerinden dolayı verilen hapis cezaları bir sene müruruzamana tabidir. Bu müddet cezanın tebliğinin ertesi gününde başlar.

CEZALININ AYRILMASI HALİNDE YAPILACAK MUAMELE :

Madde 187 - Bir cezalı ordudan ayrılırsa evvelce verilen disiplin cezasının infazı veya ikmali caiz değildir. Şu kadar ki cezanın ikmaline kadar ordudan terhisi sonraya bırakılabilir.

ALTINCI BAP: DİSİPLİN CEZALARINDAN ŞİKAYET

ŞİKAYET :

Madde 188 - (Değişik madde: 22/12/1934 - 2632/6 md.; Mülga madde: 11/12/1935 - 2862/14 md.; Yeniden Yürürlük: 29/01/1936 - 2908/1 md.)

1 - Bir disiplin cezasından şikayet, cezalı tarafından veya kendisinin mafevkleri tarafından doğrudan doğruya yapılır.

2 - Cezalı tarafından yapılacak şikayet ancak tebliğinden bir gece sonra yapılabilir.

3 - Şikayet cezanın infazını geri bırakmaz.

4 - Disiplin cezaları hakkında cezalı tarafından yapılacak şikayet üzerine karar vermeğe salahiyetli amir, bu kararın verileceği zamanda cezayı vermiş olan amirin bir derece mafevki olan disiplin amiridir.

5 - Şikayetler hemen tetkik edilerek bir karara bağlanır.

ŞİKAYETİN KABULÜ VEYA REDDİ :

Madde 189 - (Değişik madde: 22/12/1934 - 2632/7 md.; Mülga madde: 11/12/1935 - 2862/4 md.; Yeniden yürürlük: 29/01/1936 - 2908/1 md.)

1 - Şikayet haklı görülürse ceza kaldırılır veya değiştirilir ve keyfiyet şahsi dosyalara ve erbaşın ve erin ceza defterlerine kayıt ve müştekiye de bildirilir.

2 - İnfaz edilmiş olan para cezası kaldırılırsa alınan para geri verilir.

3 - Ceza değiştirilirse :

A) Eski ceza tamamen veya kısmen infaz edilmiş ise ve yeni ceza eski cezadan ağır bulunmuyorsa yeni ceza infaz edilmiş sayılır.

B) Yeni ceza, infaz edilmiş olan cezadan daha ağır ise çekilen ceza mahsup olunur. Mahsupda iki günlük oda hapsi bir günlük katıksız hapse karşı tutulur.

C) Eski ile yeni cezanın mahsup kabiliyeti yoksa yeni ceza verilirken eski ceza göz önünde tutulup bunun için disiplin amiri cezayı tamamen veya kısmen indirebilir.

D) Evvelce verilen ceza para cezası ise ve yeni ceza diğer bir nevi ceza ise alınan para iade olunur.

4 - Şikayetin esassız olduğu tebeyyün ederse reddolunur ve bu yüzden müştekiye ceza verilmez. Ancak şikayet ederken müstakil bir suç işlemiş veya bir disiplin tecavüzünde bulunmuş ise ayrıca mesul olur. Bu bapta takibat icrası şikayeti tetkik eden amire aittir.

YEDİNCİ BAP : AMİR TARAFINDAN CEZANIN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA KALDIRILMASI HAKKINDA MÜRACAATLAR

CEZANIN KALDIRILMASI VE DEĞİŞTİRİLMESİ :

Madde 190 - (Değişik madde: 22/12/1934-2632/8 md.; Mülga madde: 11/12/1935-2862/14 md.; Yeniden Yürürlük: 29/01/1936 - 2908/1 md.)

Cezayı veren amir de verdiği cezanın kaldırılmasını veya değiştirilmesini daha yüksek disiplin amirinden istiyebilir. Yüksek amir uygun görürse cezayı kaldırır veya değiştirir ve bu hususta 189 uncu madde hükümleri tatbik olunur.

SEKİZİNCİ BAP : DİSİPLİN CEZALARINA NEZARET

CEZANIN KALDIRILACAĞI VE DEĞİŞTİRİLECEĞİ HALLER :

Madde 191 - (Değişik madde: 22/12/1934 - 2632/9 md.; Mülga madde: 11/12/1935-2862/14 md.; Yeniden Yürürlük: 29/01/1936-2908/1 md.)

1 - Bir disiplin amiri,

A - Bir madun tarafından verilen disiplin cezasını nev'i ve derecesi itibariyle uygun göremezse,

B - Cezayı verenin salahiyetinden yukarı görürse cezayı değiştirebilir veya kaldırabilir.

2 - Ceza gören kimse başka bir disiplin amirinin salahiyeti altına geçmiş ise evvelki disiplin amiri yalnız cezayı kaldırır. Yeni cezayı yeni disiplin amiri tayin eder.

3 - Ceza kaldırılır veya değiştirilirse 189 uncu madde hükümleri tatbik olunur.

SON MADDELER :

Madde 192 - (Değişik madde: 11/12/1935 - 2862/13 md.)

Askeri Ceza Kanununun 75, 79 uncu maddeler ile 78 inci maddesinin C fıkrasının iki numarasında ve askeri eşyayı satın almak, rehin olarak kabul etmek ve gizlemek fiillerine dair 131 inci maddede yazılı suçlar askeri mahkemelere tabi olmıyan siviller tarafından yapılırsa umumi mahkemeler bu kanun hükümlerini tatbik ederler.

İLGA EDİLEN KANUNLAR :

Madde 193 - 1286 tarihli Askeri Ceza Kanunu ile ilave ve zeyilleri ve muaddel maddeleri ve mensubini askeriyenin siyasetle meni iştigali hakkındaki 25 Eylül 1328 ve Askeri Ceza Kanununun 169 uncu maddesi makamına kaim olan 16 Teşrinievvel 1328 ve seferde tekalifi harbiye ve vesaiti nakliye komisyonlarına ve efradı cedidenin sevkine memur olanlar hakkındaki 21 Ağustos 1330 ve mafevk tarafından maduna yapılacak bazı ef'alin cürüm addolunmayacağına dair olan 30 Teşrinievvel 1330 ve 1286 tarihli Askeri Ceza Kanununun 101, 102, 103, 104 üncü maddesine matuf olan 3 Mart 1331 ve esrarı askeriye ve hiyaneti harbiye hakkındaki 16 Teşrinievvel 1330 ve seferde tart cezasının sureti tatbikına dair olan 25 Şubat 1330 tarihli kanunlarla zeyilleri ve sair kanunların bu kanuna muhalif olan hükümleri mülgadır.

KANUNUN MER’İYETİ TARİHİ :

Madde 194 - Bu kanun neşri tarihinden dört ay sonra muteberdir.

Madde 195 - Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.

EK MADDELER

Ek Madde 1 - Aşağıda yazılı fiilleri ilk defa yapan subaylarla askeri memurlar ve Astsubaylara iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir:

Tekerrürü halinde evvelce verilmiş olan ceza bir kat arttırılmakla beraber zabitlerle askeri memurlar hakkında (ihraç) Astsubaylar hakkında (rütbenin geri alınması) cezaları da birlikte hükmolunur.

A) Ticaret yapmak veya yaptırmak,

B) Ticari ve sınai müesseselerde vazife kabul etmek.

Ek Madde 2 - Aşağıda yazılı fiilleri ilk defa yapan yedek subay hakkında iki aydan altı aya ve Astsubaylarla erler hakkında on beş günden üç aya kadar hapis cezası verilir.

Tekerrürü halinde cezaları bir kat arttırılmakla beraber Astsubaylar hakkında (rütbenin geri alınması) cezası da birlikte hükmolunur.

A) Fiili hizmeti askerilerini ifa esnasında bizzat ticaret veya sanatla iştigal etmek,

B) Ticari ve sınai müesseselerde vazife kabul etmek.

Ancak tebdili hava veya resmi mezuniyet suretiyle kıta ve müesseselerden ayrılanların askerlik kıyafetinden ayrılmak şartiyle kendi iş ve sanatlariyle iştigalleri caizdir.

Ek Madde 3 - Askeri doktorların bizzat hususi hastane açmaları memnudur. Hilafında hareket, birinci madde mucibince cezayı müstelzimdir. Ancak çalışma saatleri haricinde ve mahsus kanununa göre icrayı sanat etmeleri caizdir.

Ek Madde 4 -

A) Fevkalade halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince askeri bir hizmet yaparken Milli Müdafaa vasıtalarına veya askeri ihtiyaçlara taallük eden taahhüt, imal, inşa, alım, satım, teslim, tesellüm, nakil, muhafaza veya tevzi yahut celp, sevk ve muayene gibi işlerde zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet veya hırsızlık suçlarından birini işliyenler on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis veya müebbet ağır hapis cezasiyle birlikte beş yüz liradan aşağı o lmamak üzere adli para cezasiyle cezalandırılırlar. Şu kadar ki para cezası hiçbir halde temin olunan menfaatin iki mislinden az olamaz.

B) (Değişik fıkra : 22/01/2004-5078 S.K./3.mad) Seferberlikte veya harp hâlinin devamı müddetince vahim hâllerde ölüm cezası hükmolunur.

C) Bu maddede yazılı suçlardan husule gelen veya husulü kasdolunan zarar hafif ise (A) fıkrasına göre hükmedilmesi lazımgelen muvakkat ağır hapis ve para cezası yarıya, pek az ise üçte bire indirilir.

Ek Madde 5 - Fevkalade halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince Milli Müdafaa vasıtalarına veya askeri ihtiyaçlara taallük eden işlerde hususi kanunlara göre kendilerine tevdi edilen vazifeleri yaparken bu kanunda yazılı suçları işliyen askeri olmıyan şahıslar hakkında da umumi mahkemelerce birinci maddede yazılı cezalar tatbik olunur.

Ek Madde 6 - Birinci askeri yasak bölgeler içinde veya nöbet yerlerinde, karakollarda, kışlalarda, karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleşme veya konaklama amaciyle kullanılan bina veya mahaller içinde; askerlere fiilen taarruzda bulunanlar, sövenler veya hakaret edenler veyahut askerlik görevlerine ilişkin işleri yapmaya veya yapmamaya zorlamak için şiddet veya tehdide başvuranlar Türk Ceza Kanununun bu fiillere ilişkin 188, 190, 191, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267, 268, 269, 271, 272 ve 273 üncü maddeleri uyarınca cezalandırılırlar.

Nöbetçi, devriye, karakol, inzibat, askeri trafik, kolluk veya kurtarma ve yardım görevi yapan askerlere karşı bu görevleri yaptıkları sırada yukarıdaki fıkrada yazılı suçları işliyenler aynı kanun maddeleri ile cezalandırılırlar.

Umumi emniyet ve asayişi korumaya ilişkin önleyici ve adli zabıta görevlerini ifa ettikleri sırada jandarma subay, astsubay, erbaş ve erlerine karşı işlenen suçlarda yukardaki fıkralar hükümleri uygulanmaz.

Ek Madde 7 - (Ek madde: 22/03/2000 - 4551 S.K./37 md.)

Bu Kanunda ve diğer kanunlarda geçen;

A) "Başgedikli", "Gedikli" ve "Küçük Zabit" ibareleri "Astsubay",

B) "Toplu Efrat" ibaresi "Toplu Asker", "Efrat" ibaresi sadece "Erbaş ve Er", "Nefer" ibaresi "Er",

C) "Tard, ihraç ve rütbenin geri alınması" feri cezaları (erbaşlar için öngörülen rütbenin geri alınması feri cezası hariç), "Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma" feri cezası, Olarak değiştirilmiştir.

Ek Madde 8 - (Ek madde: 31/03/2005-5329 S.K./1.mad)

26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun genel hükümleri bu Kanunda yer verilen suçlar hakkında da uygulanır. Ancak, bu Kanunun fer'î askerî cezalara ve cezaların ertelenmesine ilişkin hükümleri ile zamanaşımına ilişkin 49 uncu maddesinin (A) bendi hükümleri saklıdır.

Sırf askerî suçlar ile bu Kanunun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlar hakkında, kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar ile ön ödeme hükümleri uygulanmaz.

Kamu görevinin üstlenilmesinden yoksun bırakılma veya bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına dair güvenlik tedbirleri, Türk Silâhlı Kuvvetleri mensupları hakkında, öngörülen süre kadar açığa çıkarılma şeklinde uygulanır. Yedek subaylar ile erbaş ve erler hakkında bu tedbirin uygulanması, askerlik hizmetlerinin tamamlanmasından sonra yerine getirilir.

Yedek subaylar hariç olmak üzere subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar ve Millî Savunma Bakanlığı ile Türk Silâhlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan sivil personel hakkında, askerî ve adliye mahkemelerince verilen kısa süreli hapis cezaları Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerinde yazılı olanlar dışındaki seçenek yaptırımlara çevrilemez.

Ek Madde 9- (Ek madde: 31/03/2005-5329 S.K./1.mad)

Bu Kanunda alt sınırı belirtilmeyen ağır hapis cezalarının alt sınırları "bir sene" olarak uygulanır.

Ek Madde 10 - (Ek madde: 01/03/2008 - 5739 S.K./1. md.)

Bu Kanunda ve diğer ilgili kanunlarda gerekli değişiklikler yapılıncaya kadar, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun Birinci Kitabında yer alan düzenlemeler bakımından bu Kanunun ek 8 ve 9 uncu maddeleri ile 16/6/1964 tarihli ve 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Kanunun 63 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Bu Kanunda yazılı suçlarla ilgili olarak 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 231 inci maddesinin beş ilâ ondördüncü fıkraları uygulanmaz.

GEÇİCİ MADDELER

Geçici Madde 1 - Bu kanunun makabline şümulü :

Bu kanun ile konulan cezalar bundan evvelki kanunlarda yazılı olan cezalardan daha hafif olduğu surette bu kanunun meriyete konulduğu tarihte hükmedilmemiş olan suçlarla eski kanuna göre hükmedilip henüz infaz edilmemiş veya infaz edilmekte bulunmuş olan hükümler hakkında da tatbik olunur.

Geçici Madde 2 - (Ek madde : 22/01/2004-5078 S.K./4.mad)

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 91 inci maddenin (4) numaralı fıkrası kapsamına giren suçlardan dolayı haklarında idam cezası verilen hükümlülerin dosyalarından;

a) Henüz Askerî Yargıtaya gönderilmemiş olan veya Askerî Yargıtay Başsavcılığında bulunan yahut Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilmiş olanlar, hükmü veren askerî mahkemece duruşma açılarak,

b) Askerî Yargıtayda bulunanlar, ilgili dairesince ele alınarak,

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde karara bağlanır.

Askerî Yargıtay Başsavcılığında ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde bulunan dosyalar, gelişlerindeki usule uygun olarak, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde, hükmü veren askerî mahkemeye geri gönderilir.

KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER

09/07/1982 TARİHLİ VE 2693 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ MADDESİ :

Geçici Madde - 16/05/1982 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten sonra, bu Kanunun yayımı tarihine kadar feri cezaları infaz edilmiş olanların idari işlemleri geri alınır.

14/06/1989 TARİHLİ VE 3574 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ MADDESİ :

Geçici Madde - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan yeni baştan askerlik cezaları yerine getirilmez. Yerine getirilmiş olan yeni baştan askerlik cezaları hükümsüz sayılarak askerlik süreleri yeniden hesaplanır. Muvazzaflık süresini doldurmuş olanlar derhal terhis edilirler.

Ancak terhise müstehak olunan tarihten sonra işlenmiş bulunan suçlardan dolayı takibat yapılır, verilmiş olan cezalar çektirilir.

Ek - 1 'i html olarak görmek için fihristi kullanınız.