Eyâ Akl İle İrfânım Deyenler
— Minbernâme—
Eyâ akl ile irfânım deyenler
Eyâ mülke Süleymân’ım deyenler
Eyâ bildim deyenler cümle hâli
Eyâ vardım deyenler doğru yolu
Hak’ı buldum deyu irşâd edersin
Depersin minberi feryâd edersin
Ne bildin neye erdin işbu halde
Akıllar mat olubdur bu hayalde
Buna akl ile kimse ermemiştir.
Göziyle kimse Hak’kı görmemiştir.
Bu bir deryâdürür akıllar ermez
Özünden geçmeyen Rab’bini bilmez
Dilersen bulasın kevn ü mekânı
Özünden fâriğ ol Rabbini tanı
Ki sen benliğini gider aradan
Bilesin tâ seni kimdir yaradan
Sen ü ben eylemek şeytan işidir
Sen ü ben eylemez ol kim kişidir
Özünden gayrı kul görmez arada
Hak’ı hâzır görür ag ü karada
Dilersen olasın mahrem-i esrâr
Bu dünyâ gavgasına uyma zinhâr
Ferâgat ol cihânın gavgasından
Ki nefsin kurtarasın fitnesinden
Hemen seyrancısın seyrânın eyle
Sakın deme ol öyledir bu böyle
Özüne gel özüne Tanrı dostu
Sana direm budur sözün dürüstü
Cihan halkının işbudur hayâli
Hayâli gice gündüz mülk ü mâli
Eğer söyler olursan Hak sözünü
Çevirir yüzünü örter gözünü
Azâzildir Hak’a eylemez ikrar
Gerekse söyle ana bunca tekrar
Binüptür nefs atına hâ seğirdir
İşitmez kulağı hemen sağırdır
Hemen bir birinin aybın gözedir
Gönülden dürlü fitneler gözedir
Ne idüb nice ideceği bilmez
Birinin unduğun biri dilemez
Eğer mâlin var ise kavm ü kardeş
Cihan halkı seninle cümle yoldaş
Eğer kendü halinde bir aşıkdur
Ana derler ki iş sevmez ışıkdur
Aşık olsam adım tenbel Alâyî
Eğer sofi isem derler mürâî
Ha bir cenkdir biri birin beğenmez
Arifler Hak’dan özge nesne bilmez
Bulurlar bir sözü bin söz ederler
Koyup doğru yolu eğri giderler
Söz ile bulmak olsa idi Hak’kı
Uçup arşa çıkaydı cümle faki
Cihanda şimdi kavga çoğalubdur
Cihânı fitne-i şeytan alubdur
Eğer âlim eğer sofi vü derviş
Heman şöhret olubdur cümle cünbiş
Ko sözü fâriğ ol Kaygusuz Abdal
Ki sözden açılur cümle kil ü kal