Dîvânü Lugâti't-Türk/Dizin/Ö

4354 öç öç, hınç, kin, 111^111.I, 41, 43, 44, 50, 230; II, 103
4355 öçeş yarış, t, 61
4356 öçeşmek yarış etmek· I, 61, 181
4357 öçlüg öcü ve hıncı olan,II, 283
4358 öçrüşmek söndürmek, yatıştırmak.I, 233
4359 öçürmek söndürmek, yatiîtırmak, soluğunu kesmek·I, 176, 177, 522 bkz> üçürmek
4360 öçüt öç, I, 50
4361 öd duvarda ve ağaçta delik,I, 31 bkz> öt
4362 öd zaman, vakit; mevsim, hava· I, 44, 330, 353; II, 77, 101; III, 125 bkz> öd
4363 öd sığır, ôküz, I, 45, 346 bkz> ud, ud
4364 ödürmek seçmek, üstün tutmak, III, 11 bkz>ad ırmak, edirmek, ödürmek, udurmak, üdürmek
4365 öd öz, kendi. f, 243 öd zaman, vakit· I, 245, 477; II, 68, 321;III, 190, 191
4366 öd dag arasındaki dere, geçit·I, 110 bkz> öz, özi
4367 ödik sevgi· II, 144, 311 bkz> üdik
4368 ödlek zaman, felek, I, 41, 82, 103;II, 196, 234, 304. 335;III, 41, 233, 425
4369 ödrülmek ayrılmak, seçilmek·I, 247
4370 ödrüm her şeyin seçilmişi.I, 107
4371 ödründi üründülenmiş, seçilmi;· I, 145
4372 ödrüş birtakım şeyler arasında muhayyerlik, seçim· I, 96
4373 ödrüşmek seçmekte yardım ve yarış etmek, I, 234
4374 ödürgen her şeyi seçen, üyürtleyen. I, 157
4375 ödürmek seçip ayırmak. I, 144, 370; III, 228 bkz> adırmak, edirmek, ödürmek udurmak, üdürmek,
4376 öfke öfke· I, 195 bkz> öpke
4377 ögdi alkış,I, 515
4378 öge çok akıllı, yaşlı kimse, ulusun büyüğü.I, II, 48, 90, 310, 356
4379 ögelemek öge demek, "öge" adı vermek I, 310 bkz> öklemek
4380 öge tégit orta halli adamların büyüklerine ve hakan çocuklar ının küçüklerine verilen ungun, I, 356
4381 ögey üvey· I, 123 § ögey ogul
4382 ögmek ögmek, sena etmek·I, 174, 472; II, 38
4383 ögrenmek 1
4384 ögretmek öğretmek· I, 261
4385 ögreyük görenek, âdet, I, 159, 160
4386 ögsemek öğmek istemek·I, 277, 278
4387 ögtürmek öğdürmek I, 223
4388 ögülmek öğülmek, ögünmek·I, 198; III, 343
4389 ögünç ögünç, öğünme.I, 132; III, 449
4390 ögüngüçi kendini öğen· I, 203
4391 ögünmek kendini öğmek· I, 140, 203. 252, 309
4392 ögür koyun, geyik, bağırtlak ku;u, deve, cariye gibi şeylerín toplu bir halde bulunmas ı, bunların sürüsü, bölük· 1. 54, 236, 285, 389;II, 153;III, 6
4393 ögürlenmek at sürüsü, aygıra sahip olmak,başka hayvahlar sürü ve bölük hallne gelmek·I, 292
4394 ögürlüg er koyun ve benzerl hayvanlardan sürüsü bulunan adam·I, 152 § ögürlüg adg ır; kısrakları, eşleri bulunan aygır·I, 152
4395 ögüşmek öğü;mek·I, 187
4396 ögüt ögüt, vaaz· I, 51, 89, 102, 440;III, 46, 155, 440 bkz> ötlük, övüt
4397 ögütlemek ögüt vermek, öğütlemek I, 299
4398 ök akıl ve anlayış,I, 48, 96, 243 bkz> öksüz
4399 ök orta yaşı bulup büyümüş hayvan·I, 48 § ök at; dört ya şını geçmiş at·I, 48
4400 ök kendi·I, 71
4401 ökil çok, J, 74
4402 öklemek öge adı vermek· I, 310 bkz> ögelemek
4403 öklenmek dinlenmek; önceden anlamayıp sonradan anlamak; (çocuk) büyumek,I, 259, 298
4404 öklimek aıtmak, çoğalmak; büyümek.I, 287, 362;II, 366
4405 öklitmek çoğaltmak II. 366
4406 öklünmek yığılmak.I, 258
4407 öklüşmek birbiri üzerine yığılmak, toplanmak·I, 241
4408 öklütmek çoğaltmak, arttırmak.I, 264
4409 ökme yığılan her ;ey,I, 130 bkz> ökmek § ökme toprak; y ığma toprak,I,130
4410 ökmek yığmak, biriktirmek· I, 168
4411 ökmek toplanmış olan her nesne· I, 105 bkz> ökme
4412 ölsemek ölmek istemek I, 278
4413 ölşemek acıkıp gözleri kararmak, açlıktan bayılayazmak·I, 283 bkz> elşemek
4414 ölşetmek acıktırarak gözü görmez etmek·I, 262, 263 bkz> el şetmek
4415 ölüg ölü,I, 15, 72, 463; II, 27, 110, 127, 128, 139, 179, 311, 324;III, 272, 309, 424
4416 ölügsemek ölmek istemek·I, 303
4417 ölüm ölüm·I, 47, 75, 516;II, 74, 134;III, 327. 339
4418 ölüt birbirini öldürme, öldürüşme·I, 52
4419 ölütçi öldüren, katil·I, 52
4420 ölüt er kuvvetten düşmüş, yaşlı kimse·I, 52
4421 ölütlemek çarpı;mak, aralarında ölüm olayazmak·I, 299
4422 ömek düşündükten sonra anlamak.I, 11
4423 ömgen şah damarının iki tarafında bulunan damar, I, 1·20
4424 ömzük eğerin ön ve arka tarafları, 11011.I, 105
4425 ökmek kadınların kulaklarına taktıkları altın veya gümüşten yapılmış halka·I, 105
4426 ökmeklenmek küpelenmek, küpe sahibi olmak· I, 314
4427 öksemek yıgmak istemek I, 278
4428 öksüz öksüz; şaşkın, akılsız·I, 96 bkz> ök
4429 öktürmek yığdırmak·I, 223
4430 ökülgen daima yığılan,I, 159
4431 ökülmek yığılmak, toplanmak, I, 198, 437; II, 285
4432 öküm yığın. I, 75 bkz> ökün § öküm toprak; bir tarafa toplanm ış toprak· I, 78
4433 ökün para, gül ve buna benzer şeylerin yığını· I, 75, 78 bkz> öküm
4434 ökünç pişmanlık· I, 132;III, 449
4435 ökünmek pişman olmak I, 132, 200, 203; III, 361
4436 öküş çok I 62, 89,167,233, 467, 477, 516; II,156; III, 373, 374
4437 öküşlenmek çok saymak; çok sanmak· I, 303
4438 öküş yılkı haşarı hayvan, harın at· I, 62 390, 438, 498, 501,
4439 öküş yılkı haşarı hayvan,
4440 öküz ırmak, dere,I, 59, 513; III, 191, 341
4441 öküz öküz· I, 59, 446, 528; III, 421
4442 öküzlenmek öküz sahibi olmak I, 293
4443 öl ıslak, yaş, nem,I, 48, 338
4444 öldeci ölecek,I, 438;III, 267
4445 öldürmek öldürmek-I, 224, 522
4446 ölimek ıslanmak·II, 324;III, 256
4447 ölişmek nemlenmek, yaşlık yayılmak·I, 189
4448 ölitmek ısıtmak I, 213;II, 324
4449 ölmek ölmek I, 15, 38, 41, 54, 115, 228;III, 47
4450 öndürmek (bitki) bitirmek, yetlştirmek; yöneltmek·I, 225
4451 önmek (bitki) bitmek, yetişmek, neşvünema bulmak; bitmek ,I, 35, 65, 169, 424; II, 21, 204, 328; 111. 359
4452 öñ ön, önce, öndün.1, 40, 115
4453 öñ renk, bir şeyin rengi,I, 41
4454 öñdün öndün, önce·I, 40, 115
4455 öñdünki önceki, III, 14
4456 öñeyük bir şeye, bir kimseye mahsus olan, ayr ılan, özel I, 162
4457 öñi ba;ka, I, 135 bkz> öñin
4458 öñik kadınların takma olarak keçi kılından yaptıkları zülüf· I, 135 § öñik yörgeyek; ulanm ış zülüf·I, 135
4459 öñiklenmek zülüflü olınak, takma saç (zülüf) takmak. I, 311, 312 bkz> oñ ıklanmak
4460 öñin başka, başkası·I, 94, 135 bkz>
4461 öñi öñlenmek renklenmek, kızarmak, hastalıktan sonra rengi yerine gelmek·I, 289
4462 öñlüg renkli.I, 41
4463 öñmek delmek· I, 174 bkz> öñmek
4464 öñük yastıkların uçlarına yapılan ipek Sal kımlar, saçaklar· I, 135
4465 öpke akciğer, ciğer · I, 128;II, 144; III, 393
4466 öpke öfke, kızgınlık· I, 125, 128, 158, 164,176, 233;III, 392, 428 bkz> öfke
4467 öpkelemek ciğerine vurmak; öfkelenmek,I, 317; III, 208 bkz> öpkilemek
4468 öpkliemek öfkelenmek, kızdığı için yüz çevirmek· i, 317 bkz> öpkelemek
4469 öpmek öpmek·I, 163, 280
4470 öpmek içmek,I, 163; III, 122 bkz> opmak
4471 öp öp bir kimse çok öğünüp de dediğini tanıklayamazsa, o kimse için söylenir· I, 43
4472 öprülmek -içiilmek 1. 245, 246
4473 öprüşmek içişmek, höpürdetişmek, içmekte yardım ve yarış ^ş0^I, 232 bkz> opruş-mak
4474 öpsemek öpmek istemek·I, 275, 280
4475 öptürmek öptürmek I, 217
4476 öpülmek öpülmek .. I, 193
4477 öpüm yudum·I, 75
4478 öpünmek içer gibl görünmek·I, 198
4479 öpürgen daima, çok içiren I, 157
4480 öpürmek içirmek I, 171, 176
4481 öpürtmek içirtmek III, 427
4482 öpüş öpüş (iki kişi arasında)·I, 60
4483 öpüşmek õpüşmek·I, 180
4484 ör kaftanın koltuk altları· I, 45
4485 örçük örülmü; saç· I, 103 bkz> örgüf, örküç
4486 ördek ördek·I, 103, 104, 222, 528; II, 26; III, 17, 391
4487 ören her şeyin kötüsü·I, 76
4488 örgen urgan,I, 108, 195
4489 örgüç kadınların başlannda bulunan saç ör-güsü, örülmü ş saç·I, 95, 103 bkz> örçük, örküç
4490 örgüçlenmek örgülü saç sahibi olmak·I, 312, 313
4491 örimek içten çürümek·III, 252, 253 bkz> ürimek
4492 örk yular; at tavlası, 1; 43
4493 örklemek örklemek, sıkı sıkıya bağlamak. III, 443
4494 örkü örküç, hörküç,I, 129
4495 örküç örülmüş saç,I, 103 bkz> örçük, örgüç
4496 örküç dalga·I, 95
4497 örküç sacayagı.I, 95
4498 örküçlenmek dalgalanmak.I, 95, 312
4499 örküçlenmek sacayaklanmak.I, 313
4500 örlenmek belirmek, çıkmak, yükselnìek.I, 257, 258 bkz> örmek
4501 örmek belirmek, çıkmak, kopmak, yükselmek (bulut).I, 139, 173, 257; III, 398 bkz>örlenmek
4502 örmek õrmek, I,II, 172, 173
4503 örme saç õrme saç, I,II, 129
4504 örpeşmek (tüy) ürpermek. I, 229, 230 bkz>orpatmak, ürpekmek, ürpermek, ürpe şmek
4505 ört yangın, yanan nesne· I, 42
4506 örtelmek yakılmak. I, 245
4507 örtemek yakmak. I, 129, 245, 272; III, 356
4508 örtenmek yanmak, tutuşmak, kızarmak· I, 251; II, 133
4509 örteşmek karşılıklı birbirini yakmak; saldırışmak .I, 231; II, 219
4510 örtetmek yaktırmak· I, 260 örtgün samanı ayrılmış harman, çeç· III, 412, 416 bkz> örtkün
4511 örtkün harman, samanı ayrılmış harman, çeç; harman zamanı·I, 402, 526;II, 214; III, 412,416 bkz> örtgün
4512 örtrnek örtmek· II, 26; III, 425
4513 örtmen dam, satıh· III, 412
4514 örtük bir şeyin örtüsü, eğer örtüsü· I, 103
4515 örtülmek örtülmek, kapalı kalmak; kanşmak·,I, 139, 244; II, 237
4516 örtünmek örtünmek· I, 250
4517 örtüşmek örtmek, örtmekte yardım etmek, birbírini örteyazmak· I, 230, 231; II, 97
4518 örük örülmüş olan her nesne· I, 69
4519 örük bir yerde bir müddet kalmak· I, 69
4520 örülemek ayakta kesmek, boğazlamak, I, 309, 310
4521 örümçek örümcek, I, 152
4522 örtiñ gençlerin tirnakları üzerinde bulunan aklık,I, 134 bkz> ak, ürüñ § tırñak örüñi; tırnak beyazlığı· I, 134
4523 örüñ arpacıya (afsuncuya) verilen para· I, 134
4524 örüşmek belirmek, yükselmek. I, 186
4525 örüşmek örmekte yardım ve yarış etmek I, 183 örü tartmak birbirine yard ım etmek· III, 382
4526 östikmek özlemek, istek göstermek, I, 244 bkz> öztikmek
4527 öşergen açlık ve benzerlerinden daima gözü kararan.I, 157
4528 öşermek açlıktan göz kararmak. I, 178; III, 68
4529 öt acılık; öt kesesi·I, 43
4530 öt delik, çukur·I, 31, 43, 276; II, 119, 247; III, 263 bkz> öd
4531 ötelmek çalışmak, yorulmak,I, 193
4532 ötemek ödemek, III, 251
4533 ötgen çok öten.I, 473
4534 ötgünmek yansılamak, takllt etmek ve bunda yar ış etmek,I, 254
4535 ötgürmek ötüıtmek, sürdürmek; göndermek bir şeyi bir şeyin içinden öteye geçirtmek.I, 226, 227
4536 ötgürüşmek bir şeyi bir şeye geçirmekte yardım ve yarış etmek; mektupla;nnak·I, 232 bkz> ötrü şmek
4537 ötki ivaz, bedel, karşılık·I, 128
4538 ötkünç hikâye,I, 161 bkz> ötükünç
4539 ötkünmek hikâye söylemek; hakana dilek sunmak· I, 161, 199 bkz> ötünmek
4540 ötleşmek yağma zamanında eşya dellk deşik olmak. I, 238, 239
4541 ötleşmek savaşmak, uğraîmak,I, 239
4542 ötlüg delikli, delinmiş .III, 30
4543 ötlük ögüt,I, 102 bkz> ögüt, övüt
4544 ötmek ötmek·I, 529;II, 290;III,178,194, 240, 384
4545 ötmek bir şeye geçmek; delmek; boşalmak, (karın) sürmek, I, 171, 371, 424; II, 303
4546 ötmek (yenecek) ekmek· II, 268, 276; III, 57
4547 ötnü ödünçI, 130 bkz> ötünç
4548 ötrüm müshil, sürgün ilacı I, 106, 226
4549 ötrüşmek göndermek, herhangi bir şeyde yardım ve yarış etmek·I, 232 bkz> ötgürüşmek
4550 ötsemek öte geçmek istemek, delip geçmek istemek I, 276
4551 öttürmek öttürmek·I, 217 bkz> ötürmek
4552 ötuş ötuş bir çeşit çocuk oyununda "arkada şını, yanındakini, it" anlamına söylenen söz·I, 61
4553 ötüg kusma· I, 68
4554 ötük hikâye; hakana sunulan dilek· I, 68, 199
4555 ötükçi ötüncü, hakan yanında şefaatçi .II, 144
4556 ötüglük kişi hakandan dileği olan kimse· I, 152 ,
4557 ötükünç hikaye.I, 161 bkz> ötkünç
4558 ötünç ödünç· I, 131;III, 448 bkz> ötnü
4559 ötünmek büyüklerden bir dilek istemek·I, 376 bkz> ötkünmek ötünmek hikâye söylemek·I, 199 bkz> ötklinmek
4560 ötürmek hatırlatmak· I, 267
4561 ötürmek delmek, I, 176; II, 44
4562 ötürmek hatırlatmak I, 176 bkz> öttürmek
4563 ötüş bir çeşit çocuk oyunu; bu oyunda ütme, yutma· I, 60 bkz> ütü ş
4564 övüt öğüt, nasihat- I, 102 bkz> ögüt, ötlük
4565 öv ev· I, 81 bkz> ef, ev, ev, üv, üv
4566 övmek ufalamak I, 166 bkz> uvmak, uvmak
4567 öyez öyez, övez, bir çeşit sivrisinek I, 84
4568 öyle öğle vakti· I, 113 bkz> özle
4569 öz öz, kendi, nefs; can, ruh, gönül,I, 45, 46, 63, 154, 201, 202, 203, 206.210, 243, 251, 254, 296, 298, 300, 309, 384, 433. 464, 504,513;II,141,145,146,147 ,149,150,151, 155,157, 159, 238, 240, 241, 244, 245, 248, 249,252, 254, 313, 315;III, 5, 14, 33, 43,
4570 öz yürek ve karnın içindeki nesne· I, 46
4571 öz yağ· I, 36, 45
4572 öz iki dağ arasında bulunan dere,I, 46 bkz> öğ, özi
4573 öz ağaç özü·I, 46
4574 öz sağır·I, 45 bkz> üz § öz kül; sağır adam· I, 45
4575 özek beliniç yanında bulunan damar·I, 71
4576 özeklemek ;ah damarını kesmek, şah damarına vurmak, I, 306
4577 özelmek özlemek III, 131
4578 özi iki dağ arasındaki yol, geçit·I, 89 bkz> öd, öz
4579 öz kişi hısım·I, 46 özle öğle vaktl·I, 114 bkz> öyle
4580 özlemek külde plşlrmek, közleme yapmak, I, 286
4581 özlüg yağlı· I, 36, 45
4582 özlük hususi, hususi at· III, 438
4583 öztikmek õzlemek, istek gösternnek·I, 244 bkz> östlkmek
4584 özük kadınlara verllen ungun·I, 71 § altun özük; alt ın gibi temiz ruhlu kadın,I, 71 § ertini özük; bedeni inci gibi temiz olan kad ın· I, 71
4585 özük oyularak havuz yapılan her yer· I, 71
4586 özük suv büyük derelerden ayrılan her çay,kol· I, 71