Yüksek Seçim Kurulu'nun illerin çıkaracağı milletvekili sayısına ilişkin kararı

3 Mart 2023 CUMA
Sayı: 32121

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:


Karar Sayısı: 71


2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 5'inci maddesinde; seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde, 4'üncü madde uyarınca tespit edilerek ilân edileceği öngörülmüştür.

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığının 06.02.2023 tarihli ve E. 11689 sayılı yazısı ile Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden 31.12.2022 tarihi itibarıyla alınan (il, ilçe, belde, köy ve mahalle düzeyinde yerleşim yeri kodları ile birlikte) 2022 yılı nüfus bilgileri bildirilmiştir.

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31.12.2022 tarihli veriler esas alınarak ilân edilen ve Başkanlığımıza gönderilen 2022 yılı nüfus bilgileri ve 2839 sayılı Kanun'un 4 ve 5’inci maddeleri dikkate alınarak, illerin çıkaracağı milletvekili sayısı ile seçim çevresine bölünmesi gereken illerin hangi ilçelerden oluşacağı ve bu seçim çevrelerinin kaç milletvekili çıkaracağına ilişkin Kumlumuzun 09.02.2023 tarihli ve 2023/39 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyonca hazırlanan karar taslağı Kumlumuza sunulmuş olmakla konu incelendi.

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31.12.2022 tarihli veriler esas alınarak ilân edilen 2022 yılı nüfus bilgileri ve 2839 sayılı Kanun'un 5'inci maddesi gereğince, Kumlumuz tarafından seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısı nüfus bilgilerinin açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde Kanun'un 4'üncü maddesi uyarınca tespit edilerek Resmî Gazete'de, radyo ve televizyonda ilân edilmektedir,

2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun;

5'inci maddesinde; seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kumlu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren 4'üncü madde uyarınca tespit edilerek ilân edileceği hükmü yer almaktadır.

Anılan Kanun'un 4'üncü maddesine göre; milletvekillerinin seçim çevrelerine dağılımı yapılırken toplam milletvekili sayısından (600) önce her il'e bir milletvekili tahsis edilir. Son genel nüfus sayımı ile belli olan Türkiye nüfusu, kalan milletvekili sayısına (519) bölünmek suretiyle bir sayı elde edilir. İl nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin ayrıca çıkaracağı milletvekili sayısı tespit olunur.

Bu suretle hesaplanan milletvekillerinin sayısı 600’ü bulmadığı takdirde nüfusu; milletvekili çıkarmaya yetmeyen illerin nüfusları ile artık nüfus bırakan illerin artık nüfusları büyüklüklerine göre sıraya konulur ve ilk hesapta iller arasında bölüştürülmemiş bulunan milletvekilleri bu sıra esas alınarak dağıtıma tabi tutulur.

Yapılan tespit sonunda çıkaracağı milletvekili sayısı (18)'e kadar olan iller bir seçim çevresi sayılır. Çıkaracağı milletvekili sayısı (19)'dan(35)'e kadar olan iller iki, (36) ve daha fazla olan iller üç seçim çevresine bölünür. Bu seçim çevreleri numara sırasına göre adlandırılır.

2839 sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin yukarıda belirtilen hükümleri ile Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31.12.2022 tarihli veriler esas alınarak ilân edilen ve Başkanlığımıza gönderilen 2022 yılı nüfus bilgileri göz önünde bulundurulmak suretiyle 600 milletvekilinin (81) il’e dağılımı yapılmıştır.

Yapılan belirlemeye istinaden;

36 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Ankara ilinin 3,

20 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Bursa ilinin 2,

98 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İstanbul ilinin 3,

28 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İzmir ilinin ise 2,

seçim çevresine bölünmesi gerektiği görülmüştür.

Seçim çevreleri belirlenirken seçim çevrelerinin mümkün olduğu ölçüde eşit veya birbirine yakın sayıda milletvekili çıkaracak şekilde oluşturulması, ilçelerin mülkî bütünlüklerinin bozulmaması ve idari teşkilat yapısının değiştirilmemesi gözetilmiş, ayrıca aynı seçim çevresinde yer alan ilçelerin nüfus ve coğrafi yakınlıkları ile ulaşım imkânları da göz önünde bulundurulmuştur.

Öte yandan, birden fazla seçim çevresine bölünen illerin milletvekili sayısının seçim çevrelerine dağılımında da nüfusları bakımından illerin milletvekili sayısını tespit etmeye ilişkin esaslara göre belirlenmesi ilkesi benimsenmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, konu incelenmiş olmakla;

a) Milletvekillerinin illere göre dağılımının (EK I)'de yer aldığı şekilde belirlenmesine,

b) 18’den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna,

c) Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illerinin EK (II/A), EK (II/B), EK (II/C) ve EK (II/D) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiği yönündeki görüşlerin Kurulumuzca da uygun görüldüğüne,

karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle;

1- 2839 sayılı Kanun'un 4 ve 5’inci maddeleri gereğince belirlenecek seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının tespitinde, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31.12.2022 tarihi itibarıyla Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden alınan (il, ilçe, belde, köy ve muhtarlık düzeyinde yerleşim yeri kodlan ile birlikte) 2022 yılı nüfus bilgilerinin esas alınmasına,

2- 2839 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesi göz önünde bulundurularak milletvekillerinin illere göre dağılımının EK (1) sayılı Cetvelde belirtildiği gibi tespitine,

3- Belirlenen duruma göre (18)’den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna ve bu illerin EK: (II-A) - (II-B) - (II-C) - (II-D) sayılı Cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiğinin tespit ve kabulüne,

4- Kararın bir örneğinin ve eki cetvellerin;

a) Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına,
b) Seçime katılma yeterliliği tespit ve ilân edilen siyasi parti genel başkanlıklarına,
c) İl ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına,
gönderilmesine,
ç) Resmî Gazete'de yayımlanmasına,

5- Karar özeti ve eki cetvellerin Başkanlık duyurusu olarak Türkiye Radyo Televizyon Kurumunda (TRT) yayınlanmasına,

02.03.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan
Ahmet YENER
Başkanvekili
Ekrem ÖZÜBEK
Üye
Ali ÜRKER
Üye
Battal ÖĞÜT
Üye
Talip BAKIR
Üye
Mahmut AKGÜN
Üye
Dr. Serdar MUTTA
Üye
Feyzi EROĞLU
Üye
İsmail KALANDER
 
EK (I) SAYILI CETVEL
MİLLETVEKİLLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI
İl Milletvekili
Sayısı
İl Milletvekili
Sayısı
ADANA 15 KOCAELİ 14
ADIYAMAN 5 KONYA 15
AFYONKARAHİSAR 6 KÜTAHYA 5
AĞRI 4 MALATYA 6
AMASYA 3 MANİSA 10
ANKARA 36 KAHRAMANMARAŞ 8
ANTALYA 17 MARDİN 6
ARTVİN 2 MUĞLA 7
AYDIN 8 MUŞ 3
BALIKESİR 9 NEVŞEHİR 3
BİLECİK 2 NİĞDE 3
BİNGÖL 3 ORDU 6
BİTLİS 3 RİZE 3
BOLU 3 SAKARYA 8
BURDUR 3 SAMSUN 9
BURSA 20 SİİRT 3
ÇANAKKALE 4 SİNOP 2
ÇANKIRI 2 SİVAS 5
ÇORUM 4 TEKİRDAĞ 8
DENİZLİ 7 TOKAT 5
DİYARBAKIR 12 TRABZON 6
EDİRNE 4 TUNCELİ 1
ELAZIĞ 5 ŞANLIURFA 14
ERZİNCAN 2 UŞAK 3
ERZURUM 6 VAN 8
ESKİŞEHİR 6 YOZGAT 4
GAZİANTEP 14 ZONGULDAK 5
GİRESUN 4 AKSARAY 4
GÜMÜŞHANE 2 BAYBURT 1
HAKKARİ 3 KARAMAN 3
HATAY 11 KIRIKKALE 3
ISPARTA 4 BATMAN 5
MERSİN 13 ŞIRNAK 4
İSTANBUL 98 BARTIN 2
İZMİR 28 ARDAHAN 2
KARS 3 IĞDIR 2
KASTAMONU 3 YALOVA 3
KAYSERİ 10 KARABÜK 3
KIRKLARELİ 3 KİLİS 2
KIRŞEHİR 2 OSMANİYE 4
DÜZCE 3
TOPLAM 600
EK (II/A) SAYILI CETVEL

Ankara İl Nüfusu: 5.782.285
Çıkaracağı Milletvekili Sayısı: 36
Bir Milletvekiline Düşen Nüfus Sayısı: 160.619

a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
2.035.521
Çıkaracağı
Milletvekili
13
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
156.579
BALA
ÇANKAYA
ELMADAĞ
EVREN
GÖLBAŞI
HAYMANA
MAMAK
POLATLI
ŞEREFLİKOÇHİSAR
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
1.766.724
Çıkaracağı
Milletvekili
11
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
160.609
AKYURT
ALTINDAĞ
ÇAMLIDERE
ÇUBUK
GÜDÜL
KAHRAMANKAZAN
KALECİK
KEÇİÖREN
KIZILCAHAMAM
PURSAKLAR
c) 3 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
1.980.060
Çıkaracağı
Milletvekili
12
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
165.005
AYAŞ
BEYPAZARI
ETİMESGUT
NALLIHAN
SİNCAN
YENİMAHALLE
EK (II/B) SAYILI CETVEL

Bursa İl Nüfusu: 3.194.720
Çıkaracağı Milletvekili Sayısı: 20
Bir Milletvekiline Düşen Nüfus Sayısı: 159.736

a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
1.642.289
Çıkaracağı
Milletvekili
10
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
164.229
BÜYÜKORHAN
KARACABEY
MUSTAFAKEMALPAŞA
NİLÜFER
ORHANELİ
OSMANGAZİ
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
1.552.431
Çıkaracağı
Milletvekili
10
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
155.243
GEMLİK
GÜRSÜ
HARMANCIK
İNEGÖL
İZNİK
KELES
KESTEL
MUDANYA
ORHANGAZİ
YENİŞEHİR
YILDIRIM
EK (II/C) SAYILI CETVEL

İstanbul İl Nüfusu: 15.907.951
Çıkaracağı Milletvekili Sayısı: 98
Bir Milletvekiline Düşen Nüfus Sayısı: 162.326

a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
5.666.441
Çıkaracağı
Milletvekili
35
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
161.898
ADALAR
ATAŞEHİR
BEYKOZ
ÇEKMEKÖY
KADIKÖY
KARTAL
MALTEPE
PENDİK
SANCAKTEPE
SULTANBEYLİ
ŞİLE
TUZLA
ÜMRANİYE
ÜSKÜDAR
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
4.327.055
Çıkaracağı
Milletvekili
27
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
160.261
BAYRAMPAŞA
BEŞİKTAŞ
BEYOĞLU
ESENLER
EYÜPSULTAN
FATİH
GAZİOSMANPAŞA
KAĞITHANE
SARIYER
SULTANGAZİ
ŞİŞLİ
ZEYTİNBURNU
c) 3 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
5.914.455
Çıkaracağı
Milletvekili
36
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
164.290
ARNAVUTKÖY
AVCILAR
BAĞCILAR
BAHÇELİEVLER
BAKIRKÖY
BAŞAKŞEHİR
BEYLİKDÜZÜ
BÜYÜKÇEKMECE
ÇATALCA
ESENYURT
GÜNGÖREN
KÜÇÜKÇEKMECE
SİLİVRİ
EK (II/D) SAYILI CETVEL

İzmir İl Nüfusu: 4.462.056
Çıkaracağı Milletvekili Sayısı: 28
Bir Milletvekiline Düşen Nüfus Sayısı: 159.359

a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
2.196.187
Çıkaracağı
Milletvekili
14
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
156.871
BALÇOVA
BUCA
ÇEŞME
GAZİEMİR
GÜZELBAHÇE
KARABAĞLAR
KARABURUN
KONAK
MENDERES
NARLIDERE
SEFERİHİSAR
SELÇUK
TORBALI
URLA
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
Kapsadığı
İlçeler
Seçim Çevresi
Toplam Nüfusu
2.265.869
Çıkaracağı
Milletvekili
14
Bir Milletvekiline
Düşen Nüfus
161.848
ALİAĞA
BAYINDIR
BAYRAKLI
BERGAMA
BEYDAĞ
BORNOVA
ÇİĞLİ
DİKİLİ
FOÇA
KARŞIYAKA
KEMALPAŞA
KINIK
KİRAZ
MENEMEN
ÖDEMİŞ
TİRE

Kaynak: "71 sayılı YSK Kararı" (PDF). resmigazete.gov.tr. 3 Mart 2023. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023. 
Telif durumu:

Bu eser 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 31. maddesine göre Vikikaynak'ta yer almaktadır:

Madde 31 - Türkiye Cumhuriyeti'nde resmen yayımlanan veya ilân olunan kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve kazai kararların çoğaltılması, yayılması, işlenmesi veya herhangi bir suretle bunlardan faydalanmak serbesttir.