Vikikaynak:Kırmızı bağlantılar

← Politika ve yönergeler

Kırmızı bağlantılar

Bu sayfa, Vikikaynak'ta şu anda mevcut olmayan bir sayfaya bağlantı verildiğini gösteren kırmızı bağlantıların kullanımını konu alan bir yönerge sayfasıdır.

Bir kırmızı bağlantı (bu gibi), Vikikaynak'ta bulunmayan bir sayfaya bağlantı verildiğini belirtir. Bazen bir sayfanın ileride oluşturulacağını veya söz konusu sayfanın oluşturulması gerektiğini belirterek kırmızı bağlantı vermek metinleri ve diğer sayfaları düzenlemede yararlı olabilir. Kırmızı bağlantılar, gerçekten var bir eserin veya yazarın henüz Vikikaynak'ta olmadığını ve/veya olması gerektiğini gösterir.

Kardeş proje olan Vikipedi ile ilgili 2008 yılında yapılan bir çalışma, kırmızı bağlantıların projenin büyümesine yardımcı olduğunu göstermiştir.^[1]

Kırmızı bağlantı ne zaman kullanılır?

Ana ad alanı

• Uzun eserler sadece içindekiler kısmıyla başlayabilir, alt bölüm olarak her bölüme yapılan bağlantıları içerir. Tablodaki kırmızı bağlantılar hangi bölümün veya kısımın eklendiğini gösterir ve böylece okuyucuya Vikikaynak'taki eserin tamamlanma derecesinin yaklaşık bir ölçüsünü verir.
• Üst bilgide yer alan "Sonraki" ve "Önceki" bağlantıları, önceki veya sonraki bölüm Vikikaynak'ta yoksa kırmızı bağlantı şeklinde olacaktır.
• Eserin yazar sayfası yoksa, başlıktaki yazar adları kısmında kırmızı bağlantılar olacaktır.
• Bir eserin içinde atıfta bulunulan diğer eserler ve yazarlar Eğer Vikikaynak'ta mevcut değilse kırmızı bağlantı şeklinde görünecektir.

Yazar alan adı

• Kırmızı bağlantılar yazar tarafından eklenebilecek ancak Vikikaynak'ta henüz mevcut olmayan eserleri göstermek için kullanılabilir.

• Eserin başka bir yerde çevrimiçi bir taraması mevcutsa, metne harici bir bağlantı eklemek isteyen diğer kullanıcılara göstermek için söz konusu konuya kırmızı bağlantı verilebilir.

Portal alan adı

• Kırmızı bağlantılar, Vikikaynak'ta henüz mevcut olmayan ancak ileride eklenebilecek konuları veya yayınları listelemek için kullanılabilir.

• Portallarda, bir taramanın var olduğunu ve eserin Vikikaynak'a eklenebileceğini göstermek amacıyla harici bağlantılar kullanmak özellikle önemlidir. Aksi takdirde portallar, Vikikaynak'a eklenmesinin mümkün olup olmayacağına dair bir gösterge olmadan kırmızı bağlantılarla doldurulabilir.

Dizin alan adı

• Dizin sayfaları, henüz oluşturulmamış her sayfa için otomatik olarak kırmızı bağlantılar oluşturur.
• Kırmızı bağlantılar eserin başlığı ve yazarı için kullanılabilir. Başlığın özellikle kırmızı bir bağlantı olması muhtemeldir, çünkü DjVu dosyasındaki metinler istinsah edilmemiştir.

Kırmızı bağlantı ne zaman kullanılmaz?

Vikikaynak'ın adlandırma kurallarına uymayan maddeler de dahil olmak üzere, asla oluşturulmayacak eserlere dair kırmızı bağlantılar oluşturmayın. Maddelerin başında oluşturulan açıklayıcı amaçlı bu tür kırmızı bağlantılar, istenmeyen bağlantı türüne örnek teşkil eder.

Güncel olarak telif hakları kapsamında olan eserler bir yazar ya da portal sayfasında kırmızı bağlantı olarak işeretlenmemelidir, çünkü bu eserler Vikikaynak'a eklenemez.

Portallar, öncelikle okuyucuları zaten Vikikaynak kütüphanesinin bir parçası olan çalışmalara ve sayfalara yönlendirmek için tasarlanmış gezinme yardımcılarıdır. Kırmızı bağlantılar, Vikikaynak koleksiyonundaki eksik öğeleri belirtmek için kullanılabilir ve kullanılmalıdır, ancak diğer bağlantıları gizleyecek kadar fazla olmamalıdır; bir çok yeri kırmızı bağlantıyla doldurmak okuyucular için rahatsız edici olabilir.

Mevcut kırmızı bağlantılarla başa çıkmak

Genel anlamda eğer bir kırmızı bağlantı Vikikaynak'ta yer alabilecek bir konuya bağlantı veriyorsa kalmasına izin verilmelidir.

Gelecekte eklenebilecek bir eser, yazar veya başka bir sayfaya bağlantı veren kırmızı bir bağlantı, o sayfa henüz oluşturulamıyorsa bağlantısız şekilde bırakılması tavsiye edilir.

Var olan bir kırmızı bağlantı aşağıdakilerden birini niteleyebilir:

• Yeni bir sayfa gereklidir. Bir kullanıvı bir sayfa eklediğinde (yazar sayfası, portal veya yeni bir metnin içindekiler tablosu gibi), bu sayfalar henüz Vikikaynak'ta bulunmasa bile metinleri, yazarları veya bölümleri bağlamak yaygın bir uygulamadır. Bunun birkaç uygulaması vardır:

• Kırmızı bağlantılar, kullanıcıları Vikikaynak'a eklenebilecek metinlere yönlendirmeye yardımcı olur.
• Kırmızı bir bağlantı, sayfayı tam olarak desteklenmeye hazırlar. Herhangi bir zamanda, bir kullanıcı bağımsız olarak bir metin ekleyebilir ve kırmızı bağlantının mevcut olduğu durumlarda zaten hazır ve bekleyen bir bağlantı vardır. Kırmızı bağlantılar, okuyuculara gerekli metni hemen eklemek için üzerine tıklama fırsatı verir.
• Kırmızı bağlantı, başka bir sayfaya yönlendirme oluşturma ihtiyacını belirleyebilir, ancak bu durum diğer sayfa ile uygun bir ilişki olduğunda yapılmalıdır.
• Sayfa istekleri Vikikaynak'taki kırmızı bağlantıları listeler.

• Bağlantı yok ve artık bir maddeye yönlendirmiyorsa (söz konusu madde silindiği veya taşındığı için olabilir), böyle bir durumda genellikle kaldırılması veya söz konusu yere işaret edecek şekilde yeniden adlandırılması gerekir.
• Bağlantı, neyin bağlantılandırılması ve nelerin ilişkilendirilmemesi gerektiğinin farkında olmayan (yani bu yönergeye hakim olmayan) biri tarafından yapılmış olabilir. Her zaman kırmızı bir bağlantının gerçekten oluşturulması gereken bir sayfaya bağlantı verip vermediğini değerlendirin.
• Kırmızı bağlantı bir yazım hatası olabilir; örneğin, birisi Ömer Seyfettin'e bağlantı vermek amacıyla Kişi:Ömer Seyfettin yazacağı yere yanlışlıkla Kişi:Ömer Seyfetiin yazabilir. Bu durumda, hedeflenen maddeyi anlamaya ve bağlantıyı düzeltmeye çalışın. Yaygın bir yazım hatası gibi görünüyorsa, doğru olana bir yönlendirme oluşturmak isteyebilirsiniz, ancak kırmızı bağlantı olmasa bile yazım hatalarını düzeltmeniz gerektiğini unutmayın. Bununla birlikte orijinal kaynak metinde var olan yanlış yazımın asla düzeltilmemesi gerektiğini unutmayın; bunun yerine bir iç bağlantı kullanın.
• Kırmızı bağlantı kasıtlı bir yanlış yazma yöntemi de olabilir, bu gibi durumlar başka herhangi bir vandalizm gibi ele alınmalıdır.

Kaynakça

1. "Most new articles are created shortly after a corresponding reference to them is entered into the system." Spinellis, Diomidis; Louridas, Panagiotis (2008), "The collaborative organization of knowledge", in Communications of the ACM, Ağustos 2008, 51, (8), s. 68-73, 10.1145/1378704.1378720.