UNESCO'nun Ayasofya açıklaması (10 Temmuz 2020)

(UNESCO'nun Ayasofya açıklaması sayfasından yönlendirildi)

Ayasofya: UNESCO, Türk yetkililerin öncesinde tartışma yapılmaksızın alınmış kararı karşısında derin bir endişe taşıyor, Dünya Mirasının evrensel değerlerini koruma çağrısı yapıyor.

UNESCO'nun Genel Sekreteri, Ayasofya'nın statüsünün öncesinde tartışma yapılmaksızın alınmış bir kararla değiştirilmesi konusunda derin bir endişe duyuyor. Bu akşam konuyla ilgili ciddi endişeleri UNESCO'nun Türkiye Temsilcisi ile paylaştı.

Ayasofya İstanbul'un tarihî alanlarının Dünya Mirası Listesi olarak tescillenmiş bir parçası. Genel Müdür Audrey Azoulay, konuyla ilgili "Ayasofya mimari bir şaheser ve asırlar boyunca Avrupa ve Asya arasındaki etkileşime şahit olmuş benzersiz bir yapı. Müze statüsü mirasının evrensel doğasını yansıtıyor ve bunu diyalog için güçlü bir sembol haline getiriyor" şeklinde bir konuştu.

Bugün açıklanan karar, bu durum değişikliğinin mülkün evrensel değeri üzerindeki etkisi konusunu gündeme getiriyor. Devletler, değişikliklerin bölgelerindeki kayıtlı sit alanlarının Üstün Evrensel Değerini etkilememesini sağlama yükümlülüğüne sahip. UNESCO'ya, gerektiğinde Dünya Mirası Komitesi tarafından incelenen bu tür değişiklikler hakkında önceden bilgi verilmelidir.

UNESCO ayrıca toplulukların ve mülk nedeniyle endişelenen diğer hak sahiplerinin etkili, kapsayıcı ve adil katılımının bu mirası korumak ve yegâneliği ile önemini vurgulamak için gerekli olduğunu hatırlatıyor. Bu gereksinimin amacı mirasın Üstün Evrensel Değerini korumak ve aktarmak olup Dünya Mirası Konvansiyonunun ruhuna özgüdür.

Bu kaygılar Türkiye Cumhuriyeti ile çeşitli mektuplarla ve en son dün akşam UNESCO Türk Delegasyonu temsilcileriyle paylaşıldı. Türklerin kararının herhangi bir diyalog ve ön bilgilendirme olmaksızın verilmiş olması üzücü. UNESCO, koruma makamları bir sonraki oturumunda Dünya Miras Komitesi tarafından incelenecek olan bu olağanüstü mirasın evrensel değeri üzerinde herhangi bir zararlı etkiyi önlemek için Türk makamlarını gecikmeden diyalog başlatmaya çağırıyor.

UNESCO'nun Kültür Genel Müdür Yardımcısı Ernesto Ottone'nin vurguladığı gibi, "UNESCO ile önceden görüşmeksizin, siteye fiziksel erişimi, binaların yapısını, sitenin taşınabilir mülkünü veya sitenin yönetimini etkileyecek herhangi bir uygulama önleminden kaçınmak önemlidir." Bu önlemler, 1972 Dünya Mirası Konvansiyonu'ndan türetilen kuralların ihlali anlamına gelebilir.

Paris, 10 Temmuz Cuma

Kaynak: "UNESCO statement on Hagia Sophia, Istanbul". UNESCO. 10 Temmuz 2020. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020. 
Telif durumu:

  Bu çalışma bir çeviri olup özgün metinle çeviri metnin telif hakları ayrıdır. Telif hakları ile ilgili bilgiler için sağdaki "Genişlet" kısmına tıklayın.
Özgün:

Bu çalışma Birleşmiş Milletlerin resmî bir belgesinden alınmıştır. Bu örgütün yayın politikası "Birleşmiş Milletler Yayınlarının içerdiği fikirleri olabildiğince geniş bir kitleye yaymak için" belgelerinin çoğunu kamuya açık tutmayı esas alır.

Birleşmiş Milletler İdari Yönergesi ST/AI/189/Add.9/Rev.2 kararı uyarınca aşağıda sözü edilen dokümanlar dünya çapında kamu malıdır:

  1. Resmî kayıtlar (konferans tutanakları, birebir ve özet kayıtlar vb.)
  2. Birleşmiş Milletlerin BM sembolü ile hazırladığı belgeler
  3. Birleşmiş Milletlerin faaliyetleri hakkında kamuoyunu bilgilendirmek için tasarlanan halka açık bilgi materyalleri (satışa sunulanlar hariç).
Çeviri:

Bu çalışma esere yazar veya telif hakkı sahibi tarafından belirtilen ancak sizi ya da eseri kullanımınızı desteklediklerini ileri sürmeyecek bir şekilde atıfta bulunulduğu sürece türevlerin serbest kullanımına, dağıtılmasına ve oluşturulmasına izin veren Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 3.0 Yerelleştirilmemiş lisans metni lisansı altında yayımlanmıştır.