Harici video
M. Cumabay şiirleri
Türkistan şiiri Kazakça seslendirmeli
Türkistan şiiri

Türkistan

Türkistan, iki dünya eşiğidir,
Türkistan, yiğit Türkün beşiğidir.
Türkistan gibi güzel yerde doğmuş,
Türk'e, Tanrı'nın verdiği nasibidir.
Geçmişte Türkistan'a Turan denmiştir,
Turan'da er Türk'üm doğup büyümüştür..
Turan'ın dalgalı bir tarihi vardır,
Başından çok temaşalı günler geçmiştir.
Turan'ın tarihi ateşli rüzgâr gibidir,
Gökyüzüne yükselen alev alev ateş gibidir.
Turan'ın yeri ile suyu da başkadır,
Deniz kadar derin, ağır düşünceleri akla getirir.
Turan'ın uçsuz bucaksız çölü nasıldır?
Deniz gibi kıyıları görünmeyen gölü nasıldır?
Turan'ın derya denen ırmakları,
Taşınca, çölü basan seli nasıldır?
Turan'ın göğe yükselen dağları vardır,
Yüksek başını bembeyaz saçlar örter.
Bağrında nazlı pınar, koşup oynuyor,
Dağın serin damlalarıyla dolup coşuyor.
Rüzgâr esmeyen sapsarı kumlu çölleri var,
Mezar gibi, hiçbir ses yok, ıssız.
Uçsuz bucaksız çölde canlı mı olur?
Geniş kumda cinlerle periler oyun oynarlar.
Turan'ın deniz denecek gölleri vardır,
Aral, dalgalanan uçsuz bucaksız bir deniz.
Bir uçtaki mukaddes Isık Göl'ün,
Bağrında gök yeleli Türk dünyaya gelmiş.
Geçmişteki Oks ve Yaksart, Ceyhun'la Seyhun'dur,
Türkler bu ikisine derya derler.
O iki mübarek suyun kıyısında
Bulursun şanlı dedenin kabrini.
Turan'ın Tiyanşan gibi dağı nasıldır?
Birçok dağ Tiyanşan'a denk olamaz.
Esir yaşayan Türk'ü düşünürsün,
Göğe yükselen Han Tanrı'ya baka baka.
Balkaş'ı bağrına basan Tarbagatay,
İri cüsseli dünyanın göbeği Pamir ve Altay.
Mübarek Kazıkurt Dağı olmasa,
Tufan'da Nuh'un gemisi nasıl durur?
Turan ülkesi de halkı da başka,
Başından fırtına gibi geçen günleri de başka.
Turan'ı tamamıyla idare eden,
Geçmişteki efsanevî han, Afrâsiyâp'tır.
O, ezelden beri sıradan bir ülke değildir,
Turan'ın durumunu bilirsen, tarihini anlarsın.
Geçmişte güzel Turan'a heveslenenler,
Keyhüsrev ile Zülkarneyn'dir.
Yeryüzünde Turan'a denk yer var mı?
Beşeriyette Türk'e denk millet var mı?
Üstün zekâ, ateşli gayret, keskin hayâl,
Turan'ın yiğitlerine denk olan er var mı?
Doğmuyor beşeriyette Cengiz gibi er,
Deha sahibi, derin düşünceli, çelik ciğerli.
Cengiz gibi bir arslanın bir tek adı,
İnsanın yüreğine cesaret verir.
Cengiz'den Çağatay, Ögedey, Cuci, Töle,
Babalarına çekmişler, hepsi kurt...
Cengiz'in orduyu idare eden iki gözü,
Kaplan Subıtay ile gök yeleli Cebe'dir.
Turan'ın Toragay gibi beyleri vardır,
Temür o beyin ateş gibi doğmuş oğludur.
Aksak Temür, yeryüzüne ateş saçıp,
Yıldırım gibi çakıp, aniden ortaya çıkmıştır.
Turan'ı boşu boşuna övmüyorum,
Turan, bunlarsız da birçok yabancıya tanıştır.
Evde oturup gökyüzüyle sırdaş olmuş,
Bilgili Uluğ Bey'e yetişen âlim azdır.
Şerefli Türk'ün kanı, asil kandır,
Ebu Ali İbn-i Sînâ o kandandır.
Onun ilminin çokluğu sihir sayılmıştır,
Dünyaya hâlâ onun gibi bir âlim gelmiş midir?
Türk'ün musikisini kim küçümsemiş?
Farabî dokuz telli dombırasını.
Doksan dokuz çeşit çaldığı zaman,
Gönlü coşup gözyaşını kim dökmemiş?
Turan'da Türk benzer oynayan bir ateşe,
Türk'ten başkası ateş olarak doğmuş mu?
Türk boyları ata mirasını alıp dağıldıklarında,
Dede mirası Kazak'ta kalmamış mı?
Turan, arslan bir millete vatan olmuş,
Turan'da Kazağım da hanlık kurmuş.
Kazağın kanunları anlaşılır Kasım Han'ı,
Turan'ın birçok yerini idare etmiş.
Nazar Hankadar adil han az bulunur,
Alaş için Esim Han'ın kanunları uygundur.
Tevke Han gibi dâhi bir han toplamıştır,
Köl Töbe'nin başında kurultayını.
Bu Turan ülkesi ezelden Alaş'ın yeridir,
Turan'da yaşamazsa Alaş'ın kederi gitmez.
Turan'ın toprağında sükûnet bulmuştur,
Alaş'ın yiğidi, arslanı Abılay Han.
Hasret kalınca kim özlemez vatanını?
Tulparda doğduğu yeri özlemiyor mu?
Arka'nın en saygılısı kalabalık Alaş,
Bilebilsen! Turan da senin ülken!
Geçmişteki Oks ve Yart, Ceyhun'la Seyhun'dur,
Türkler bu ikisine derya derler.
O iki mübarek suyun kıyısında,
Öyleyse, gitsene dedenin kabrini aramaya!...

Kaynak:

Telif durumu:

  Bu çalışma bir çeviri olup özgün metinle çeviri metnin telif hakları ayrıdır. Telif hakları ile ilgili bilgiler için sağdaki "Genişlet" kısmına tıklayın.
Özgün:

Bu çalışma 1 Ocak 1925 tarihinden önce yayımlanmıştır ve kamu malıdır. Çünkü yazarı en az 100 yıl önce ölmüştür.


Uyarı: Bu eser, Amerika Birleşik Devletleri dışında kamu malı olmayabilir; özellikle ABD eserleri için Kanada, Çin Halk Cumhuriyeti (Hong Kong ya da Makao hariç), Almanya, Meksika ve İsviçre gibi kısa vadeli kuralı geçerli olmayan ülke ve bölgelerde geçerli değildir. Eseri oluşturan ve tarihi gibi temel bilgiler belirtilmelidir. Daha fazla bilgi için Vikikaynak:Kamu malı sayfasına ya da buraya göz atabilirsiniz. .

 
Çeviri:

Bu çalışma esere yazar veya telif hakkı sahibi tarafından belirtilen ancak sizi ya da eseri kullanımınızı desteklediklerini ileri sürmeyecek bir şekilde atıfta bulunulduğu sürece türevlerin serbest kullanımına, dağıtılmasına ve oluşturulmasına izin veren Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Yerelleştirilmemiş lisans metni lisansı altında yayımlanmıştır.