- 30 -
teşvik ve para ile, silah ile, ümitlerle techiz
edildiler.
2 - İngiliz hariciyesinin direktifleri mucibince hemen bütün ingiliz matbuatı Akvam cemiyetinin müdahalesini istediler.
3 - İranlılar harekâtın mukaddimesinde çok
yardımlar ve kolaylıklar gösterdiler.
4 - İngilizlerin kürt harekâtından bekledikleri şu idi.
A) Türkiye ile Rusya arrsına bir "Eta tampon,, sokarak bolşevikleri tecrid etmek,
B) küçük ve devamlı muharebelerle türkiyeyi ikiisaden zaif tutmak,
C) Türkiyeyi her hususta mukavemetsiz
bırakarak harpten evvelki borçların tesviyesi
hususunda uysal bir hale getirmek, İngiltere
ile uyuşmanın daha ucuz çıkacağına türk hükumetini inandırmak,
5- İngilterenin harici siyasetinde asya pet-
rolleri birinci derecede bir mevki tutarlar.
Bütün şark havalisindeki petrollerin kendi ellerinde bulunması için hiç bir teşebbüs ve faaliyetten geri durmazlar Nitekim Musul meselesindede yine kürtlerin milli ve dini teas-
- 31 -
suplarını kabartarak istifade ettiler. türk zabitleride ingilizlerin bu faaliyyetlerinde kolaylık amili oldular.
Firari
6- Kürtlere Hoçkiz mitralyozları ve yeni
ingiliz tüfekleri verdiler. Zavallı kürtleri ateşe sürerek kendi hesaplarına kürt kanı döktürduler.
21 - teşrinievvel 930 tarihli «Fetelarap> ta:
Kürtler ezildiler, Onları ateşe sürenler
için ister türkler ezilsin, ister kürtler netice
biridir. Onlar ayni din ve ayni millet efradının biribirini öldürmesini isterler. Nitekim
kürtlerin Ağrıda perişan olduğunu en evvel
dünyaya müjdeleyen ingiliz ajansı "Royter,,
oldu. Türkler bu muvaffakiyyetlerile iftihar
etmezler. Çünki ezilen yine kendi kardeşleridir. Kürtler eyi bir ders aldılar; gördüler ki
ecnebi vaitleri bir yere kadar gelir ve
felaket baş gösterince ortada kurbanlardan
başka kimse kalmaz.
Bu harekâtta ermenilerin mühim roller
oynadıklerı meydandadır. Kürtlerin bunları
nasıl olupta aralarına aldıkları şaşılacak bir
