Sayfa:TRAKYA’DA YAŞAYAN AMUCA BEKTAŞİLERİNDE NEVRUZ ERKÂNI.pdf/15

Bu sayfa doğrulanmış

esnasında para bıçağa isabet ederse çöreği yapan kişi bir dahaki sefere çörek yapacak demektir (Engin & Çakır, 2013: 309).

Kaşık Yağlama

Katılımcıların yanlarında getirmiş oldukları tercihen tahta kaşıklar bir derviş aracılığı ile baba erenlere ulaştırılır. Baba erenlerin önünde su katılmamış yağlı tavuk suyu çorbası doldurulmuş bir kâse vardır. Baba bu kâseye kaşıkları teker teker daldırırken, “Bism-i Şah Allah Allah deine meal usri yüsran inne meal usri yesra feiza feragte fensab, ve illa Rabbike fergab, azemiti Hüda tekbiren kebira. Allahü ekber, Allahü ekber, lâilehe illallah, vallahi ekber velillahil hamd, bereket ve bolluk için nice seneler[1] diyerek yağlanan kaşıkları derviş aracılığı ile sahiplerine teslim eder (K.K. 10).

Ali sofrasında nefesler ve nevruziyyeler okunur. Nefesler okunurken meydanda bulunan kişiler herhangi bir şey yiyip içmez, içeriye girip çıkmaz. Bu durumun nefeslere gösterilen saygıdan kaynaklandığı ifade edilmektedir. Yemek esnasında dem alma da bulunmaktadır. Dem görme “saki” olarak adlandırılan ve dem ikramından sorumlu kişi tarafından yürütülmektedir. Dem olarak genellikle “Akyazılı” olarak adlandırılan rakı içilir. Ancak bu durum kişinin isteğine bağlıdır. İstemeyen kişiler dem olarak başka içecekler de içebilmektedir. Dem alma sadece mürşidin onayı ve sakinin ikramı ile mümkündür. Ancak sakinin yeterli olamayacağı kadar kalabalık muhabbetlerde dem alma kişilere bırakılmaktadır. Mürşid “Dem görelim canlar.” dedikten sonra ortamda bulunan kişiler dem alabilmektedir. Eğer dem alma işini bir saki yürütüyor ise saki elindeki bardağı dem alacak kişiye uzatır ve “aşk olsun” ifadesini kullanır. Dem alan kişi de genellikle aynı şekilde karşılık vererek demden bir yudum alarak bardağı tekrar sakiye uzatır. Dem alma esnasında kimsenin dem sebebiyle kendisini kaybetmemesine dikkat etmek esastır (K.K. 10).

Semah Dönülmesi

Muhabbet esnasında semah da dönülmektedir. İlk semah mürşit ve anabacı tarafından karşılıklı olarak dönülür. Semahın başka çifte devredilmesinden önce mürşit ve anabacı mürşit postuna niyaz ederler. Ardından semaha kalkacak kişiler mürşidin ve anabacının avuç içlerini öperek meydana geçmektedirler. Semahı bitirecek kişiler ve semaha yeni başlayacaklar mürşide niyaz ederler ve ardından birbirlerinin avuç içlerini öpmenin ardından yanaklarından da üçer kez öperek meydanı devralmaktadırlar. Semahlar çift olarak dönülmektedir. Çiftlerin oluşması için herhangi bir sınır bulunmaz. Semahların ikili formunun yanında farklı figürler içeren dörtlü ve çoklu halleri de bulunmaktadır. Semahtan sonra yerine geçecek her kişi mutlaka mürşide niyaz etmelidir.

Semahtan sonra mürşit tarafından sofra duası yapılır ve sonra sofralar kaldırılır. Sofra duasında Nevruz için “Nevruz Sultan” adı kullanılır. Sofra duasının ardından hizmette görevli kişilerce meydanda bulunanlara “Balım


  1. Bu gülbank Refik Engin tarafından merhum Zeki Onaran Halifebaba’dan alınmıştır.
1017