Türkçe Kısa Metinlerde Yazar Tanıma Yönteminin Sınanması ve Geliştirilmesi
paylaşımların üçüncü taraflar tarafından işlenip kullanılabileceği konusunda kullanıcılarını bilgilendirmekte, üye olan ve üyeliğini sürdüren kullanıcılar da bu şartları okumuş ve kabullenmiş sayılmaktadır.
Yöntem
Geliştirilmesi hedeflenen ve bununla beraber verimliliği, olumlu ve olumsuz yönleri değerlendirilecek olan ölçütlerin üç temel başlık altında gruplandırılması önerilmektedir (Tanrıvere, 2018, s. 184): “Yazım ve noktalama” başlığı altında iletilerin biçimsel boyutu, “sözcük ve bağlam” başlığı altında bu iletilerin içeriksel yönleri ve doğrudan bu şekilde adlandırılmamış da olsa, ayrıca gruplandırılması gerektiği belirtilmiş olan “diğer ölçütler” bağlamında ise kullanımda olan teknoloji ve sosyal medya platformunun niteliklerine özgü biçimde konu etiketleri (hashtag) ve duygu belirtmeye yarayan yüz ifadeleri (emoticon) ile benzeri diğer işaretler ele alınmaktadır.
Yazım ve Noktalama
Yazım ve noktalama bakımından karşılaştırmada kullanılabileceği ifade edilen ölçütler, noktalama ve yazım yanlışları olmak üzere iki temel alt başlık içermektedir (Tanrıvere, 2018, s. 186).
Noktalama işaretleri sırasıyla “konum”, “sayı”, “parantezler” ve “tırnak işaretleri” olmak üzere dört farklı ölçüt grubuna ayrılmakta ve noktalama işaretlerinin cümle içinde, cümle sonunda, tırnak içindeki cümle sonunda ve ileti sonunda kullanımı; tek işaret, birden çok işaret ve birbirinden farklı işaretler hâlinde kullanımları; parantezlerin şekil yönünden normal parantez, köşeli parantez, küme parantezi veya büyüktürküçüktür simgeleriyle oluşturulması ve tırnak işaretlerinin tekli veya çift simge ile kullanımı ayrı birer ölçüt olarak belirtilmektedir (Tanrıvere, 2018, s. 186).
Rastgele seçilmiş ve yazarı bilinmeyen 1 ileti (buradan itibaren “karşılaştırma iletisi” olarak adlandırılacaktır) ile yazarı bilinen 12 farklı iletinin (buradan itibaren “kontrol iletisi” olarak adlandırılacaktır) dâhil olduğu bir uygulamada, yalnızca cümle sonundaki noktalama işaretleriyle birlikte cümlelerin başında büyük veya küçük harf kullanımının değerlendirilmesinin yeterli olduğu belirtilmiştir (Tanrıvere, 2018, s. 183). Buradan anlaşılmaktadır ki yöntem, büyük ve küçük harf kullanımına dair tespitleri, biçimsel ölçütlerin ikinci ana başlığı olan “yazım yanlışları” kapsamına almaktadır. “Konum” ve “sözcük” olarak iki alt başlık içeren yazım yanlışları bağlamında ayrıca, söz konusu yanlışın; münferiden yapılan bir hata mı, sürekli yapılan bir hata mı, yoksa yazarın kasten tercih ettiği bir üslup eğilimi mi olduğu önem taşımaktadır.
İlk durumda, yani yazarın yanlış bilgisinden veya dil kullanım eğiliminden kaynaklanmayan münferit bir hatayla karşılaşıldığında bu durumun, tam olarak tespit edilen yanlıştan önce ve sonra klavyede basılan tuşun ya da tuşların tespit edilmesiyle anlaşılabileceği öngörülmektedir. Örneğin “Kısa metinler” yazmak isteyen bir kimsenin “KIsa metinler”, “Kıssa metinler”, “Kısa metyinler” veya “Kısa merinler” yazmış olması, münferit birer hata olarak görülebilir. İlk örnekte klavyedeki shift tuşunu geç bırakan yazar, ikinci örnekte bir tuşa iki kere basmış, üçüncü örnekte “t” harfinden sonra Türkçe klavyede sağında bulunan “y” tuşuna da basmış, son örnekte ise “t” tuşu yerine Türkçe klavyede solunda bulunan “r” tuşuna basmıştır. Ayrıca noktalama işaretleri yönünden de “münferit hata” olarak değerlendirilmesi gereken bu yazımlarla, yazarın bir sonraki metninde muhtemelen karşılaşılmayacağı varsayılmaktadır. Bu nedenle münferit hatalar, yazarlar bakımından ayırt edici olarak ele alınmamalıdır.
Diğer yandan süreğen hatalar ile tercih edilen üslubun içerdiği ve ölçünlü dilden ayrılan dil kullanımları, yazarın muhtemelen her metninde yer alabilecektir. Bilinçli bir eğilim olarak yer verilen kullanımların, yanlış dil bilgisi kaynaklı yapılan hatalardan farkı ise yazarın, herhangi bir nedenle farklı bir üslup tercih etmesi durumunda bu kullanımlarla karşılaşılmayacağı varsayımıdır. Buna örnek olarak herhangi bir kimseye hitap etmeksizin, doğrudan kendisini takip eden diğer kullanıcılar geneline kendi vücut ağırlığıyla ilgili ileti yazan bir Twitter kullanıcısı sürekli “külo” yazımını tercih ederken, yazışma çerçevesinde kendisinin beslenme ve diyetetik uzmanı olduğu anlaşılan (ve hesap bilgilerinde bu yönde beyan bulunan) kişiye hitap ettiği (mention) iletilerde “kilo” yazmayı tercih ettiği görülmüştür. Dolayısıyla bilinçli eğilime dayalı biçimde ölçünlü dilden ayrı kullanımların varlığı, yazarın tercih ettiği üsluba, dolayısıyla iletişim sürecinde yer alan değişkenlere bağlı
250
