Sayfa:Lügat-i tarihiye ve cografiye - 1.pdf/10

Bu sayfa istinsah edilmiş

-6-

eski bir şehrin ismidir miladdan mukaddem Atinalularla muharebe iden Acem kumandanının bu şehirde ma'lub olub düşmana teslim olmamak içün evlad ve iyal ve mal ve menalıyla kendüsünü ateşde ihrak ve imha ve namını alemde ibka eylediği tevarihde mukayyeddir.

(Ab)- Lisan-ı Arabi ve Süryanide mah-ı ağustosdur lakin İbraniler ve Süryaniler ibtida-i seneyi (tesri) yani teşrin-i evvel itibar itdiklerinden onlara göre ağustos yahud (ab-ı karye) onbirinci ve tarih-i şems-i frengi hesabınca ibtida-i sene kanun-ı sani olduğundan sekizinci ve tarih-i rumi hesabınca yani eski Romalılarca martdan itibaren altıncı ay sayılur. (ağustos) kelimesine dahi nazar buyurula.

Nasari ekanim-i selaseden Aknom ola (ab) dirler. Muradları peder manasına olan ebder ve hemzenin meddi lugat-ı Süryaniye ittibaen sair pederlerden temyiz içündür. (ab-ı hayat) bazı akvale göre Hızır ve İlyas Aleyhimesselamın zulmatında içüb elyevm-ül kıyam ber hayat oldukları sudur ve ıstılahat-ı sufiyyede Hızır bast-ı kalbden kinaye olduğu gibi ab-ı hayat dahi ilm-i leden manasına bir misaldir (ab-ı hayvan) (ab-ı hazar) dahi dinur ve bazen aşk-ı ilahiden dahi kinaye olur.

İbni Batuta kavlinve Çin'de (Sir) namıyla maruf olan bir nehre (ab-ı hayat) dahi dirler imiş ve bu nehrin menbaı Han Balık şehri civarındaki Miyun dağları ve bahre mansıb olduğu mahal Zeytun kasabası imiş

(Ab-ı Zelal) İran'da Şester kasabası civarında bir nehirdir. ve suyu gayet hafif ve latif ve soğuk olduğuçün bu namı almıştır Yunaniler bu nehre mukaddema (Olyus) dirler idi.

(Ab-ı Revan) yahud Çeşme-i Revan Taberistan'da bir dağdan nübe'ân iden sudur bazı İranlıların itikadına göre bir adem bu suyun menbaına seslenür ise derhal kesilür ve o adem oradan gitmedikçe akmaz imiş.