Sayfa:KROM MADENCİLİĞİ VE GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE İNSANLIK TARİHİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ.pdf/6

Bu sayfada istinsah sırasında bir sorun oluştu

Burhan DAŞ, Fetullah ARIK, Alican ÖZTÜRK, Osman ALTAY


şan maden yatakları adı verilir. Eğer stratiform tabakalar magmanın katılaşmasını takiben tektonik olaylar sonucu kırılıp, parçalanıp (adeseler-cepler) oluşturulabilirse alpin tipi yatakları meydana getirirler (podiform yataklar).

Alpin tip cevherler, Cr/ Fe oranlarının stratiform tip cevherlere göre daha yük- sek olması nedeniyle 1970'li yıllara kadar metalürji sanayinde rakipsiz olarak kullanılmıştır. Bu yüzden yüzyılın ilk üç çeyreğinde kromit üretimi daha çok alpin tip yataklardan yapılmıştır. Cr2O3 içeriği ve Cr/Fe oranı düşük, FeO içeriği yüksek olan stratiform tip yataklardan üretilen cevher ise, 1970li yıllara kadar genelde kimya sanayinde kullanılmıştır. Ancak alpin tip yataklarda rezerv belirleme güçlüğü ve uzun vadeli ticari bağlantıların yapılamaması gibi nedenler, stratiform tip yataklara ait krom cevherinin özellikle metalürji sanayinde kullanımına imkânssağlayan teknolojileri geliştirmeyi zorlamış; elde edilen olumlu sonuçlara bağlı olarak da bu tip yataklardan yapılan krom cevheri üretimi giderek artma eğilimi göstermeye başlamıştır (DPT, 2001).

4. Dünya Krom Üretimi Ve Türkiye Krom Yatakları

Dünya krom üretimi, % 40 Güney Afrika, % 15 Kazakistan, % 13 Hindistan, % 10 Türkiye ve diğerleri şeklindedir. Dünya yıllık krom üretimi 22 milyon ton civarında gerçekleşmektedir. Yıllık tüketim ortalama % 5 civarında artmaktadır.

Güney Afrika'nın krom pazarında en büyük paya sahip olmasının nedeni stratiformtipi krom yataklarının alpin tipi krom yataklarına göre çok fazla boyutlarda olmasıdır. Fakat stratiform yataklarda krom yüzdesi alpin tipi krom yataklarına göre düşük olduğu için pek tercih edilmez. Alpin tipi krom yatakları alpin orojenik kuşağı boyunca gözlenirken stratiform tip yataklar farklı yerlerde dağılım gösterir (Şekil 1).


Şekil 1. Önemli stratiform tip krom yatakalrı ve Alpin tipi krom yataklarının dağılımı (Stow, 1987'den değiştirilerek)



Batman University International participated Science and

Culture Symposium, 18-20 April 2012 Batman, TURKEY

Batman University

Journal of Life Sciences, Volume 1, Number 2, (2012)

6