SONUÇ
Görsel retorik, görsel imgeleri tanımladığımız, yorumladığımız ve anlamlandırdığımız, karmaşık değişkenlerden etkilenen iletişim sürecinin bir parçasıdır. İletişim sürecinin en etkin unsurlarından biri olan görsel metinler, tipografi, renk, çeşitli görseller (resim, fotoğraf, grafik vb.) ve tasarım kullanılarak oluşturulmaktadır. Oluşturulan tasarımlarda amacın hedef kitleye iletilmesi, tasarımın etkililiği ve izleyeni motive etmesi ikna gücü ile ilintilidir. “Retorik gücüne ve imgelerine ayrılmış görüntünün etkisi, insanları ilham gücüyle etkileyerek değer yaratmakta veya yok etmektedir.” (Meyer, 2009, s. 126). Günümüz enformasyon toplumunda kelime ve imgeler arasında gücün dengesi değişmiştir. Görsel ve elektronik medyanın aktif kullanımıyla birlikte görsel okuryazarlığın önemi de artmıştır. İnternet, televizyon, video, yüksek kaliteli baskı, bilgisayar grafikleri ve animasyon, görsel imge manipülasyonu gibi görsel uyaranların iletişim ortamlarında yaygınlaşması, görsellerin nasıl retorik içerdiğini gösteren ve açıklayan teoriler ve eleştirel çalışmalar gerektirmeye başlamıştır. Her görsel objenin görünüşünün şekillenmesi retorik içermektedir. Retorik paradigmanın amacı; tasarı hakkında yeni bir düşünme tavrı önermektir. Bu sebeple tasarımcıların estetik doktrinlerden çok görsel sembollere önem vermesi gerekmektedir. Görsel semboller aracılığıyla mesajın hedef kitleye yönlendirilmesini sağlamak, aynı zamanda mesajın okunduğu bağlama bağlıdır. Görsel retorik paradigması, özünde, bağlamdan etkilenen, gördüklerimizin bir sonucu olarak semboller aracılığıyla ortaya çıkan anlamdır. Bu durumda mesajın iletildiği hedef kitlenin psikolojik, sosyal ve kültürel yapısı dikkate alınmalı, görsel sembollerin kodları retorik paradigma kapsamında özenle analiz edilmelidir. Kodların doğru analiz edilmesi, mesajı ileten ve iletilen açısından oldukça önemlidir.
KAYNAKÇA
Aristoteles. (2006). Retorik. (Çev., Mehmet H. Doğan), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Barthes, R. (2014). Görüntünün Retoriği, Sanat ve Müzik. (Çev., Ayşenaz Koş, Ömer Albayrak), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Berger, J. (2003). Görme Biçimleri. (Çev., Yurdanur Salman). İstanbul: Metis Yayınları.
Bulmer, S. & Oliver, M. B. (2006). Visual Rhetoric and Global Advertising Imagery. Journal of Marketing Communications, 12(1), 49-61.
Durgee, J. F. (2003). Visual Rhetoric in New Product Design. Advances in Consumer Research. Volume 30, Punam Annad Keller& Dennis W. Rook, Valdosta (Ed.), GA: Assocation for Consumer Research. pp. 367-372.
Ehninger, D. (1968). On Systems of Rhetoric. Gerard Hauser (Ed). Philosophy & Rhetoric. Published by: Penn State University Press.
Ehses, H. & Lupton, E. (1988). Rhetorical handbook: An illustrated manual for graphic designers. Design Papers. 5,1-39.
Foss, K. S. (2004). IV: Visual Rethoric. Smith K, Moriarty S, Barbatsis G & Kenney K (Ed). Theory of Visual Rhetoric Handbook of Visual Communication. Theory, Method and Media. New YorkLondon. pp.141-153.
Hill, C. A. (2004). The Psychology Of Rhetorical Images. Hill Charles A. & Helmers, M (Ed). Defining
Visual Rhetorics. Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Publishers. New York-London. pp.25- 40.
Meyer, M. (2009). Retorik. (Çev., İsmail Yerguz). Ankara: Dost Yayınları.
Peterson, V. V. (2001). The rhetorical criticism of visual elements: An alternative to Foss's Schema. Southern Communication Journal. 67(1),19-32.
Tom, G. & Eves, A. (1999). The use of rhetoricaldevices in advertising. Journal of Advertising Research, xxv(3 Fall),39-43.
Yenawine, P. (1997). Thoughts on visual literacy. In J. Flood, S. B. Heath, & D. Lapp (Ed.), Handbook of research on teaching literacy through the communicative and visual arts. pp. 845–847. 1587
