Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi Received/Makale Geliş Published /Yayınlanma Article Type/Makale Türü
29.04.2021 30.06.2021 Research Article
Citation/Alıntı: Liman Turan, S. (2021). Görsel retorik paradigması. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(71), 1583-1587. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2526 Dr. Öğr. Üyesi Seda LİMAN TURAN https://orcid.org/0000-0001-6920-6558 Trabzon Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Resim_İş Eğitimi ABD, Trabzon / TÜRKİYE
ISSN: 2459-1149
jshsr.org
Volume/Cilt: 8
Issue/Sayı: 71
VISUAL RHETORIC PARADIGM
ÖZET
Araştırmanın amacı; görsel retoriği, paradigma kapsamında; tanımlamalar, varsayımlar ve değerlendirme yöntemleriyle analiz etmektir. Araştırmada, nitel araştırma tekniklerinden genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma kapsamında; önce görsel retoriğin ortaya çıkış süreci ve tanımlanmasına yer verilmiş, daha sonra görsel retorik içeren tasarımlarda imge ve sembol kullanımının etkinliği; sunulan hedef kitlenin psikolojik, kültürel ve sosyal yapısı bağlamında analiz edilmiştir. Tasarımların yaratılması ve savunulmasının yanı sıra görsel iletişimcilerin de görsel mesajları görsel retorik olarak analiz etmesi ve değerlendirmesinin enformasyon toplumu için önemi vurgulanmıştır. Araştırmada, görsel retoriğin çağdaş yaklaşımlarına öncülük eden S. Foss ve Foss’un şemasına yeni bir boyut ekleyen V. Peterson’un değerlendirme önerilerine yer verilmiştir. Bu kapsam dahilinde; sunulan hedef kitleye yeni bir düşünme tavrı önermeyi amaçlayan görsel retorik paradigmasında, görsel retorik mesajın doğru iletilmesinin yanında hangi kriterlerle değerlendirilebileceğinin de oldukça önemli olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Görsel retorik, paradigma, imge, sembol.
1. GİRİŞ
Argüman olarak görüntü veya görsel metinlerin kullanımına odaklanan görsel retorik, görüntülerdeki; tipografi, renk ve fotoğraf, resim, şekil gibi görsellerin kullanımıyla izleyeni ikna etmenin en etkin yoludur. Reklam, afiş, medya tasarımı, resim, basılı kültür ürünleri, ambalaj, ekran tasarımı, grafik gibi pek çok görsel alanda kullanılan görsel retorik, enformasyon toplumunda estetik bir doktrin haline gelmiştir.
Görsel retoriğin temel bileşeni görsel metinleri analiz etmektir. Görsel bir metni analiz etmenin yolu, mesajı ileten ve iletilen açısından anlamını aramaktır. Anlam, görsel bir metnin sahip olduğu gerçek anlamdan daha derin olmalıdır. İzleyen tarafından algılanan mesaj, izleyenin zihninde farklı değişkenler temelinde yorumlanıp anlamlandırılmaktadır. Görsel retorik, salt estetik düşüncenin aksine, görüntüleri kültürel ve bağlamsal anlamın duyusal ifadeleri olarak vurgulamaktadır. İzleyici, mesajın amacı ve türü
