içinde 15 kişide Covid-19 çıktı. Fındık için gelecek olanlara, şehre ilk girişlerinde test yapılarak ondan sonra Ordu’ya girişlerine izin verilmeli” açıklamasında bulunurken haberi yayımlayan çevrimiçi gazetenin manşeti “Test olmadan Ordu’ya gelme hemşerim” olmuştur.23
2020 Nisan ve Mayıs aylarında valilikler bünyesinde yapılan çeşitli toplantılarda alınan kararlar da basına yansıyan tartışmalarla örtüşen bir tablo çizmektedir. Bu konuda en erken toplantı Rize Valiliği’nce 18 Mart 2020 tarihinde yapılmış, toplantıda Artvin-Sarp Gümrük Kapısı’nın belirsiz bir süre için kapatılmış olması nedeniyle çay hasadında ihtiyaç duyulan işgücünün nasıl karşılanacağı konusu tartışılmış ve, “Serbest piyasa ilkeleri çerçevesinde işgücü piyasasında doğru fiyat dengesinin oluşması için örgütlü alternatif işgücünün oluşumu, Ziraat Odalarının alternatif ortak tutum sergilemeleri köklü çözüm açısından tavsiye” edilmiştir.
Giresun Valiliği tarafından 3 Nisan 2020 tarihinde düzenlenen toplantıda da, aynı tarihli İçişleri Bakanlığı genelgesinde bildirilen kararlar il düzeyinde tartışılmıştır. Bu toplantının en önemli sonucu, “Öncelikli olarak tarımsal üretimin kesintiye uğramaması için gerek duyulan insan gücünün her ilin kendi imkânları ile karşılanmasının esas olduğu, insan gücü ihtiyacının il içerisinde karşılanamaması halinde öncelik civar iller olmak üzere diğer illerden gelecek mevsimlik tarım işçileri ile tarımsal üretimin sürekliliğinin sağlanması, ancak bu durumun valiliğimizin belirleyeceği iller arasından, işçilerin geleceği il valiliklerinin izin verme şartına bağlı olarak gerçekleştirilmesine” karar verilmesi olmuştur. Böylece işgücüne ihtiyaç duyulması halinde yalnızca Adıyaman ve Şanlıurfa illerinden gelecek işçiler, yalnızca “tarım aracısı belgesine” sahip olan kişiler vasıtasıyla kabul edilecek, böylece şarta bağlanan “seyahat belgesi” temini gibi konuların bürokratik işlerliği kolaylaştırılacaktır. Bu toplantıyı takiben 5 Nisan 2020 tarihinde Giresun İli Umumi Hıfzıssıhha Meclisi Kararı yayımlanmış, İçişleri Bakanlığı’nın 3 Nisan 2020 tarihli mevsimlik tarım işçilerine ilişkin genelgesine dair,
“Seyahat izin belgelerinin, özel araçlar için yolcu taşıma kapasitesi ile sınırlı, D2 yolcu taşıma belgesine sahip, maksimum 20 yolcu kapasiteli ticari araçlar için ise yolcu sayısı kapasitesinin yarısını geçmemek şartı ile kullanılmasına”
eki getirilmiştir.
Düzce, Giresun, Ordu, Sakarya ve Trabzon valilikleri İl Hıfzıssıhha Kurulları tarafından 5-6 Nisan 2020 tarihleri arasında yapılan toplantılarda “sosyal hareketliliği azaltmak suretiyle pandemi yayılım hızını düşürmek için alınan tedbirler kapsamında” alınan kararlar il düzeyinde duyurulmuştur. Bu tarihten sonra, her hafta sonuna denk gelecek şekilde uygulanan sokağa çıkma yasaklarıyla ilgili olarak tarımsal üretime ilişkin tedbir kararları haftalık olarak duyurulmuştur.
Sözgelimi Trabzon, Sakarya ve Samsun valilikleri bünyesinde bulunan İl Hıfzıssıhha Kurulları’nca, 10-12 Nisan 2020 arasında uygulanacak sokağa çıkma yasağına ilişkin muafiyetler arasında “bozulma riski bulunan tarım ve hayvancılık ürünlerinin hasadında çalışacaklar” olduğu duyurulmuştur. Bir sonraki hafta ise sokağa çıkma yasağıyla ilgili olarak toplanan Düzce, Rize, Sakarya, Samsun, Trabzon valilikleri İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulları muafiyet tanımlarını genişletmiş olup;
“Hayvancılık ve tarımsal faaliyet yapan yetiştiricilerimiz ile mücbir sebepler nedeniyle dışarı çıkması gereken çiftçilerimizin, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerinde kendi adına kayıtlı olduğuna dair inceleme yapılması sonucu
56
