T. Andaç Güzel ve H.H. Efe, Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü Giriş Holünün İç Mekân ve Mobilya Bakımından İncelenmesi
- Köşk genelinde ve giriş holü özelinde ahşap malzemelerin tür tespiti ile ilgili hem envanter kayıtlarında hem ilgili literatürde hiçbir bilgi bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu çalışma neticesinde, mobilyaların ahşap konstrüksiyon malzemesinin makroskobik incelemeler sonunda ceviz olduğu tespit edilmiştir. Envanter kayıtlarında olmayan bu bilgi hem envantere hem de literatüre kazandırılmıştır.
- Araştırma kapsamında giriş holü mobilyalarının yapım tekniklerine ait daha önce herhangi bir inceleme yapılmadığı belirlenmiştir. Bu çalışma ile bu alandaki eksik giderilerek, hem envantere hem de literatüre mobilyaların yapım tekniklerine ait bilgiler kazandırılmıştır. Giriş holü mobilyalarının konstrüksiyonlarına dair yapılan tespitlerden elde edilen sonuçlara göre, mobilyalara konforlu bir oturum sağlaması açısından ergonomik bir form ve helezon yaylı döşeme tekniği uygulandığı belirlenmiştir. Mobilyaların ayak kısımlarında ve genelinde XVI. Louis stiline uygun olarak zarif bir ölçülendirme ve tornalama tekniği kullanıldığı belirlenmiştir. Ayrıca, masa ve sehpa kasnak çemberlerinin yığma metodu ile imal edildiği ve yüzeylerinde kaplama ve filato gibi ahşap süsleme tekniklerinin kullanıldığı belirlenmiştir. Bu kasnakların görünen yüzeylerindeki kaplama katmanı filato şeritleri ile bölünerek daha estetik hâle dönüştürülmüştür. Araştırma genelinden elde edilen tespitler neticesinde köşk mobilyaları ile ilgili yeni ve bilimsel değeri olan envanter kayıtları oluşturulmuştur. Oluşturulan bu gibi kayıtlar ve çalışma genelinde elde edilen tespitler sonucunda giriş holünün iç mekân ve mobilya analizini yapmayı hedefleyen bu çalışma amacına ulaştırılmıştır.
Kaynakça
Algan, Ö. (2006). 19. yüzyıl batılılaşma etkisiyle Osmanlı Sarayına giren mobilyanın gelişimi: Dolmabahçe Sarayı örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmit.
Andaç, T. (2015). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü'nün iç mekân analizi ile mobilya ve donatılarının sistematik değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Andaç Güzel, T. ve Efe, H. (2019). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü'ne ait bir iç mekân ve mobilya analizi örneği: Yeşil Salon. International Social Sciences Studies Journal, 5(40). 4108-4116. http://dx.doi. org/ 10.26449/ssj.1660
Araz, N. (2007). Mustafa Kemal'le 1000 gün. İstanbul: Dünya Yay.
Atatürk Müze Köşkü (Fotoğraf). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanter Fişleri ve Müze Köşk Eser Fotoğrafları Arşivi. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Teknik İşler Müdürlüğü, Ankara.
Atatürk Müze Köşkü restorasyon raporu (2003). T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Teknik İşler Müdürlüğü, Ankara.
Başarık, E. (2009). Topkapı Sarayı, Harem Dairesi mekânlarının iç mimarlık açısından incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Bozdağ, İ. (2001). Gazi ve Latife. İstanbul: Yaylacık Matbaası.
Bölükbaşı Ertürk, A. (2010). Safranbolu'da su mimarisi: havuzlu oda/sofa-havuzlu selamlık köşkü. Erdem, (56), 27-58. https://dergipark.org tr/tr/pub/erdem|issue/43856/539392. adresinden erişildi.
Cumhurbaşkanlığı tarihi 1923-2005. (2005). Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Yayınları.
Eceoğlu, A. (2007). Dolmabahçe Sarayı'nda dört büyük salonda iç mimaride kullanılan renkler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Efe, H., İmirzi, H. Ö. ve Dizel, T. (2004, 7-9 Ekim). Oturma mobilyası tasarımını etkileyen ergonomik kriterler. 10. Uluslararası Ergonomi Kongresinde sunulan bildiri, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Efe, H. ve Andaç, T. (2015, 17-18 September). Constructional characteristics af upholstered furniture in the Presidency Museum of Ataturk Mansion. The XXVIITH International Conference Research for Furniture Industry-27. Uluslararası Mobilya Endüstrisi Konferansında sunulan bildiri, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Efe, H., Andaç, T. ve Kasal, A. (2014a). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü'nde yer alan bazı mobilyaların tarihi ve sanatsal değerlendirmesi. DEÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Uluslararası Sanat ve Tasarım Kongresi Sözlü ve Poster Bildiriler, 20-25 Ekim içinde (ss.112-117). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
Efe, H., Andaç, T. ve Kasal, A. (2014b, 26-28 Eylül. Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü'ne ait bazı oturma mobilyalarının ergonomik değerlendirmesi. 20. Ulusal Ergonomi Kongresinde sunulan bildiri, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ankara.
Hastürk, E. Y. (2013). Statik antropometrik verilerle ergonomik oturma mobilyası tasarımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kanepe. (Envanter no. 13). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
