ayrıca ve özel olarak korunması gerektiği, BM”ye üye devletler ve bu Sözleşme'ye taraf devletlerin ulusal ve ulusal üstü alanlarda hukuk metinlerinde, hem fikir oldukları konulardan biridir. Kanımızca; çok yönlü ayrımcılığa ayrıca yer verilmesi kadınların, kız çocuklarının ve tüm çocukların maruz kaldıkları ayrımcılığın boyutunun ne kadar ciddi toplumsal problemlere sebep olduğuna dikkat çekilmesi açısından son derece yerinde bir düzenlemedir.
Sözleşme'de erişebilirlik hakkı 9. maddede düzenlenmiştir. Burada engelli bireylerin yalnızca kamusal hizmet ve faaliyetlerden yeteri kadar yararlanmalarını sağlamak için devletlerin yükümlülüklerine yer verilmiştir. Özel hukuktan doğan hizmet ve faaliyetler bu kapsamın dışında tutulmuştur[1]. Engelli bireylerin bu hizmetlerden olması gereken şekilde yaralanması erişebilirliğin olması ile doğru orantılıdır. Kamusal veyahut kamuya açık alanlardaki hizmet ve tesislere erişebilirliğin standartları her engelli bireyin özelliklerine bakılarak ihtiyaçları yönünde belirlenmiştir[2]. Engelli bireylerin; bir hizmete, bir alana ya da tesise, bilgiye erişiminin diğerleri ile eşit şartlarda olması beklenemez. Bu nedenle hali hazırda var olan tesis, alan ya da hizmetlerin engelli bireyin ulaşabileceği biçimde entegre
- ↑ Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme, m. 9: “1. Taraf Devletler engellilerin bağımsız yaşayabilmelerini ve yaşamın tüm alanlarına etkin katılımını sağlamak ve engellilerin diğer bireylerle eşit koşullarda fiziki çevreye, ulaşıma, bilgi ve iletişim teknolojileri ve sistemleri dahil olacak şekilde bilgi ve iletişim olanaklarına hem kırsal hem de kentsel alanlarda halka açık diğer tesislere ve hizmetlere erişimini sağlamak için uygun tedbirleri alacaklardır. Erişim önündeki engellerin tespitini ve ortadan kaldırılmasını da içeren bu tedbirler diğerlerinin yanında, aşağıda belirtilenlere de uygulanır: (a) Binalar, yollar, ulaşım araçları ve okullar, evler, sağlık tesisleri ve işyerleri dahil diğer kapalı ve açık tesisler; (b) Elektronik hizmetler ve acil hizmetler de dahil olmak üzere bilgi ve iletişim araçları ile diğer hizmetler. 2. Taraf Devletler aşağıdakileri gerçekleştirmek için de uygun tedbirleri alacaklardır: (a) Kamuya açık veya kamu hizmetine sunulan tesis ve hizmetlere erişime ilişkin asgari standart ve rehber ilkelerin geliştirilmesi, duyurulması ve bunlara ilişkin uygulamaların izlenmesi; (b) Kamuya açık tesisleri işleten veya kamuya hizmet sunan özel girişimlerin engellilerin ulaşılabilirliğini her açıdan dikkate almalarının sağlanması, (c) İlgili kişilerin engellilerin karşılaştığı ulaşılabilirlik sorunlarıyla ilgili olarak eğitilmesi; (d) Kamuya açık binalar ve diğer tesislerde Braille alfabesi ve anlaşılması kolay nitelik taşıyan işaretlemelerin sağlanması, (e) Kamuya açık binalara ve tesislere erişimi kolaylaştırmak için rehberler, okuyucular ve profesyonel işaret dili tercümanları dahil çeşitli canlı yardımların ve araçların sağlanması; (f) Engellilerin bilgiye erişimini sağlamak için onlara uygun yollarla yardım ve destek sunulmasının teşvik edilmesi; (e) Engellilerin İnternet dahil yeni bilgi ve iletişim teknolojilerine ve sistemlerine erişiminin teşvik edilmesi; (h) Erişilebilir bilgi ve iletişim teknolojileri ve sistemlerinin tasarım, geliştirme ve dağıtım çalışmalarının ilk aşamadan başlayarak teşvik edilmesi ve böylece bu teknoloji ve sistemlere engelliler tarafından asgari maliyetle erişilebilmesinin sağlanması.”
- ↑ Çağlar, S.; Engellilerin Erişebilirlik Hakkı ve Türkiye'de Erişebilirlikleri, AÜHFD, 2012, C. 61, S.2, s. 569.
