davranışta bulunulması” şeklide ifade edilmektedir[1]. AİHM'nin doğrudan ayrımcılığın tespitine ilişkin bir formülasyonu bulunmaktadır. Buna göre; benzer durumlarda olan kişilere uygulanan muamelenin, belirli ve ayırt edici bir karakteristiğe dayanması gerekir.
Ayrımcılığa maruz kalınıp kalınmadığının tespitinin sağlanabilmesi için, söz konusunu muamelenin başka bir kişiye uygulanma şekline bakılır. Bu şekilde yapılacak kıyas ile ayrımcılığın olup olmadığı tespit edilir. Avrupa Ayrımcılık Yasağı Hukuku El Kitabı'nda çeşitli örnekler verilmiştir. Örneğin; bir restorana ya da mağazaya yahut bir mesleğe kabul edilmeme ya da mirasa ilişkin haklarını talep edememe. Ayrıca bir dinin gereği olan dini semboller taşımaya izin verilmeme; eğitim hakkından, sosyal ve ekonomik bir güvence niteliğinde olan sosyal güvenlik ödemelerinden mahrum bırakılma ya da bu ödemelerin iptaline maruz kalınması gibi durumlar doğrudan ayrımcılık teşkil edecek durumlardır[2].
1.2.1.2. Dolaylı ayrımcılık
Bir yasa ya da işlemin, ilgili herkese eşit şekilde uygulandığı hallerde, bu uygulamanın toplumun bir kesimi üzerinde orantısız ve dezavantajlı etkilere sahip olması halinde bir adaletsizlik halinden söz etmek mümkündür. Doğrudan toplumun bir kesimini belli haklarda mahrum bırakmak hedeflenmese de bir ayrımcılığın olduğu ortadadır. Dolaylı ayrımcılıkta daha çok bireylerin farklılıkları ve kendine has özellikleri göz ardı edilir. Uygulanan yasa, işlem ya da muamele görünüşte tarafsızdır. Ancak görünüşte tarafsız olan bu muamele sonuç olarak, bir grubun zarar görmesine ya da diğerlerine göre daha kötü bir duruma gelmesine sebep olmaktadır. Ancak meşru bir amaca hizmet etmedikçe kullanılan araçlar ne kadar gerekli ve orantılı değilse aynı ya da benzer durumdakiler üzerinde dolaylı ayrımcılık sonucunu doğuracaktır[3]. Doğrudan ayrımcı muamele somut ve açıkça anlaşılabilir. Ancak dolaylı ayrımcı muamelede muamele değil, ortaya çıkan netice ayrımcı olarak ifade edilebilmektedir.
- ↑ İstihdamda Eşit Muamele Yönergesi www.ab.calisma.gov.tr (E.T.: 10/03/2019)
- ↑ Avrupa Ayrımcılık Yasağı Hukuku El Kitabı, Fundamental Rights Agency, Avrupa Konseyi, 2010, s. 22-23. https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/1510-FRA-CASE-LAW-HANDBOOK_TR.pdf (E.T.: 10/03/2019)
- ↑ Prechal, S.; “Combating Indirect Discrimination in Community Law Context”, Legal Issues of Europa Instituut University of Amsterdam, The Netherlands, 1993, s. 81.
