Sayfa:Ceza hukukunda nefret ve ayrımcılık.pdf/22

Bu sayfa doğrulanmış

hukuken insan hakları temelinde korunan karakteristik bir özelliğe yönelmesi gerekir. Ayrıca nefret suçunda temel suç olarak kabul edebileceğimiz şiddet, cebir ve zorlama içeren icrai hareket ile bu önyargı arasında nedensellik bağının bulunması gerekmektedir[1].

1.2. Ayrımcılık Kavramı

Ayrımcılık birçok alanda dikkat çeken bir kavramdır. Ayrımcılık, hayatın her alanında sık sık karşımıza çıkmaktadır. Sosyal hayatın bir gerekliliği olarak insanların birbirleri ile kurdukları rutin ilişkilerde ayrımcılığın sadece tarafları değişmektedir. Gelişen ve değişen toplum yapıları, birtakım farklılıkları olan insanlara bir arada yaşamak zorunluluğu getirmektedir. Kanımızca farklılıklar arttıkça ayrımcılığın görülme sıklığı yahut ayrımcılık çeşitleri artmaktadır.

Birçok disiplin tarafından incelenen ayrımcılık terim anlamı olarak, “belli insan öbeklerinin ayrımlaşmasını bilinçli bir biçimde gerçekleştirmeyi amaçlayan bir yöneltinin benimsenmesi” şeklinde tanımlanmaktadır[2]. Sosyolojik açıdan ise, “benzer olmayanlardan hoşlanmama” olarak ifade edilebilen popüler bir kavramdır[3]. Ayrımcılık birçok temel değişkene bağlı şekilde ortaya çıkabilmektedir. Ayrımcılık belirli kişi gruplarına yöneldiğinde ve birçok insanı ortak paydada toplayan değişkenlere bağlı olarak ortaya çıktığında; çokça insanı aynı anda etkileme gücüne sahip olabilir. Bu nedenle insan haklarının uygulama alanını son derece kısıtlamaktadır[4].

  Bir yerde ayrımcılıktan söz edilebilmesi için öncelikle aynı değere veya karaktere sahip olan şeylerin varlığından söz edilmelidir. Değer bakımından eş olduğu düşünülen şey ya da kişilerden birine diğerine kıyasla farklı bir muamele uygulanması halinde bu durum ayrımcılık teşkil edecektir. Farklı değere sahip şeyler açısından baktığımızda, bunlara farklı muamele yapılması ayrımcılık olarak değerlendirilemez. Farklı değeri haiz olan şeylere yapılan aynı muamele ayrımcılık niteliğindedir. Bu bakımdan ayrımcılık, “farklı olanlara aynı davranmak ya da aynı olanlara farklı davranmak sonucunda oluşan


  1. Jacobs, J.B. /Potter, K.; Hate Crimes: Criminal Law and Identity Politics, New York 1998, s.16-21.
  2. Türk Dil Kurumu Resmi Web Sitesi http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5bf86feda67f73.24564491 (E.T.: 21/05/2019)
  3. Marshall, G.; Sosyoloji Sözlüğü, Ankara, 1999, s.5051.
  4. Mesut Gülmez, M.; İnsan Hakları ve Avrupa Birliği Hukukunda Ayrımcılığın Kaldırılması ve Türkiye, Ankara, 2009, s.3.
10