26
"De Johan van Oldebarneveldt" gemisi. Devlet "normal" bir gemiden bir askerî ulaştırma gemisi yapmıştı.
Böylece adı "De Johan van Oldebarneveldt" olan bir askerî ulaştırma gemisiyle yol ücreti ödemeden Endonezya'ya gitmişler. Babam kaptan olmuş, dedeme yarbay ve amcama da yüzbaşı rütbelerini vermişler. Tekrar söylemek isterim ki onlar, "Biz savaşa gidiyoruz, Endonezyalıları ezeceğiz," diye hiç düşünmemişler.
Dedem Johannes ve büyükannem Maria, Surabaya'ya gitmişler (Java Adası). Babam Dick, annem Ditty ve o zaman üç yaşında olan ablam Karian, Makassar'a gitmişler. 1947 yılında ağabeyim Tom orada doğmuş. Selebes Adası'ndan itibaren Doğu Endonezya başlıyor ve Hollandalılar için biraz daha yaşanılabilir bir yer orası. Daha az düşmanlık gösteriyorlar ya da tamamen Hollanda yandaşılar. Molluk Adaları'nda 1600'lü yıllarda önemli baharatlar (karanfil, küçük Hindistan cevizi, karabiber gibi) bulunmuş ve oradaki toplum Hıristiyanlığı kabul etmiş. Müslümanlar çoğunlukla Java ve Sumatra Adaları'nda yaşıyorlarmış. Makassar, Doğu Endonezya'daki farklı etnik grupların bir araya geldiği en büyük şehirdi.
Annem orada boş kalmak istememiş ve hemen iş aramaya başlamış. Endonezya'daki tüm radyo programları Hollanda'daki "Regeringsvoorlichtingsdienst'ten (Netherlands Government Information Service Hollanda Resmi Bilgilendirme Servisi) yayınlanıyormuş. Orta Hollanda'da, Kootwijk'te, 300 metre yüksekliğinde, Radio Bandung adında bir radyo yayın anteni varmış. Annemin iş aradığı dönemde Makassar'da bir şube kurmuşlar. Şubenin müdürü olan Bert Garthoff ve yayın ekibiyle 1947 yılında görüşmüşler ve annem orada bir çocuk radyo programı yapmaya başlamış. Annem hazırladığı programda çocuk kitaplarından yararlanır, yazılarda, hikâyelerde bazı değişiklikler yapıp, onlara kendi yorumunu katardı. Yalnızca çocuklar değil, büyükler de onu dinlerdi. Annemin okuduğu en sevdiğimiz kitaplar An Rutgers van der Loeff'in Gideons Reizen adlı eseri ve Annie M.G. Schmidt'in eserleriydi.
Hollanda devleti böyle uygulamalara çok önem veriyordu; çünkü bağımsızlık savaşından sonra Endonezyalılara normalleşme ortamı sunulmalıydı. Hollanda'nın gücü gösterilmeliydi. Annem çocuk programını tam onbir sene yaptı. 1962 yılından sonra devam etmesine gerek kalmadı. Hollanda Asya'daki en son sömürgesi olan
