Sayfa:Carel Zwollo.pdf/24

Bu sayfa istinsah edilmiş

On altıncı asrın sonlarında Hollandalılar, Doğu Hindistan, Cava ve Moluk'a kurdukları şirketlerle bölge ticaretini ele geçirdiler. Amsterdam'da 1596 yılında VOC (Verenigde Oos- tindindische Compagnie-East Indies Company) adında bir anonim şirketi kuruldu. Dönemin Bati Java Adası Sultanı Cakarta-Hollanda arasında ticaretin yapılmasına onay verdi. 16.yüzyılda Hollanda'dan Java Adası'na yelkenliyle ulaşmak 324 gün sürüyordu. 18.yüzyılda bu 100 güne düştü ve 20.yüz- yılda da teknolojinin gelişmesiyle Süveyş Kanalı üzerinden gemiler yalnızca 20 gün içinde Java'ya ulaşabiliyorlar (Ref. W. H. Van Helsdingen, Daar Werd lets Goots Verricht).

Diğer sömürgeci devletlerin (Portekiz, İngiltere, İspanya, Fransa) anlaşmaları neticesinde 18. asrın sonlarında Hollanda ülkeyi tam mânâsıyla tek başına ve insafsızca kendi menfaatine kullanmaya başladı. 1900lü senelerin başlarından itibaren gün geçtikçe antiemperyalist fikirlerin kuvvetlenmesi sonucu Hollanda sömürgeciliğine karşı, milliyetçilik ve bağımsızlık mücadelesi fiilen başladı.

1930 yılında yapılan bir araştırmaya göre Doğu Hindistan'ın nüfusunun 59.1 milyonu Endonezyalılar, 1.2 milyonu Çinliler, 200 bini Avrupalılar ve 100 bini Araplardan oluşuyor. (W. H. Van Helsdingen, s.509)

Bu mücadelenin önde gelen liderlerinden Ahmed Sukarno 1927'de kurulan Milliyetçi Partisi'nin başkanı oldu. Mücadelenin liderlerinden Ahmed Sukarno ve arkadaşları yakalanarak Yeni Gine adasına sürgüne gönderildi. İkinci Dünya Savaşı'nda Japonya, Endonezya'yı işgal etti. Siyasî olarak Japonlar ülke halkının Hollandalılara karşı yaptıkları bağımsızlık mücadelesini desteklediler. Japonlar, milliyetçilerin hükümet kurmalarına müsaade etti.

17 Ağustos 1945'te Japonların teslim olmalarıyla Endonezya'da Ahmed Sukarno başkanlığında bir hükümet kurularak bağımsızlıklarını ilan ettiler. Hollanda, Endonezya'nın bağımsızlığını tanımadı. Endonezya ve Hollanda arasında bu sebepten başlayan mücadele, Endonezya'nın zaferiyle neticelendi. Hollanda, "Endonezya Birleşik Devletleri"ni resmen tanımak zorunda kaldı. 1950 senesinde devletin adı "Endonezya Cumhuriyeti olarak değiştirildi. Ülkenin kurulu olduğu adalardan Yeni Gine, Hollandalıların elinde kaldı. Ancak 1962 senesinde adanın bu batı kısmını Hollandalılardan kurtardılar.


www.tr.wikipedia/wiki/Endonezya'dan özetlenmiştir.