113
Burundi Balıkçılık Projesi. Tanganyika Gölü dünyanın en derin ve en eski ikinci gölüdür. Burada benim de içinde yer aldığım projeyle ilk balıkçılık kooperatifi kuruldu. Rumonge, benim rüyam. Orada kooperatif prensiplerini öğretmek ve balıkçıların kendi hayatlarına sahip çıkmasını sağlamak amacımızdı. 1970’li yıllarda Bodrum’daki çalışmalarım esnasında öğrendiklerimi bu projede kullanma imkânı buldum. Deneyimler, bilgiler bir şekilde işe yarıyor.
Orada gördüm ki balıkçılar zamanlarının yüzde 70’ini balıkları tütsülemek, güneşte kurutmak ve pazarlamak için harcıyorlardı. Kadınlar kurutma ve tütsüleme işlerinde büyük rol oynuyordu. Eğer bu işlemleri yapmazlarsa balıkların yarısı bozuluyordu; çünkü soğuk zincirde tutmak için buz bulunmuyordu. O iklimde her şey çok çabuk bozuluyordu. Eğer balıkları taze olarak hemen tüccara verirlerse, kazancın yüzde 70’ini tüccar alıyordu. Ağları, motorları ve olta aksesuarlarını vergisiz alacakları bir kooperatif kurduk. Tan-
