101
binlerce kişi bundan faydalanabilir. Gençler gönüllü olarak Afrika'ya gidiyor, ondan sonra da hasta olup geri dönüyorlar. Sen ILO'da iyi bir maaş alabilirsin; ama çalış, öğren ve birkaç kişiye de eğitim ver," dedi. Louise ayrıca bana, “Eğer Türkiye'de iş bulursan beraber gidebiliriz, ama Afrika'ya belki safari için gelirim, çalışmak ve yaşamak için gelemem," dedi. Ben de ona, “Bu mümkün değil Louise. Türkiye'de deniz balıkçılığı gelişmiş ve sanayi düzeyinde. Orada kooperatif organizasyonunu da biliyorlar. Türkiye, Güney Kore ve Tayvan dünyanın en başarılı kooperatiflerine sahip ülkeler. Benden bir şey beklemiyorlar," dedim.
Louise ile hâlâ arkadaşız. O bir ressamla evlendi ve doktor olan bir kızı var. Master tezine eski çay kutularını araştırmakla başlamıştı, ancak Japon paravanları konusuyla bitirdi. Onun için birçok kez Paris'e gitti ve iyi derecede Fransızca öğrendi. Tezi hiç kullanılmadı; fakat benimle yaptığı Türkiye ziyareti ve orada gezdiği eski dokuma evi kendisi için çok yararlı oldu. Louise dokuma işine çok ilgi gösterdi. Amsterdam'daki ünlü İranlı halıcı Kinebaniyan'ın dükkânında işe başladı. Orada, Heiliger Weg'de, halı ve kilim restorasyonunu öğrendi ve o kadar başarılı oldu ki, beş sene sonra yedi Hollandalı gençle beraber bir atölyede çalışmaya başladı. Sonra tekstil restorasyonları uzmanı oldu. Şimdi şahsi koleksiyonları var, devlet ve belediye müzelerini restore ediyor ve işi çok yoğun.
ILO'nun Cenevre'de harika bir binası var. Dört bin kişi bu binada çalışıyor ve 150 farklı ülkeden çalışanı var. Merkez ofiste Amerika hariç her ülkeden memur ve uzman bulmak mümkün. Çünkü Avrupa Ekonomik Topluluğu, ILO'nun demokratik işçi kanunlarını kabul etmediği için yıllardır ABD'yi boykot ediyor.
Merkez binasındaki hol içinde bulunan vitrinlerde ilk işçi haklarını koruma kanunları yer alıyor. Burada sergilenen ilk işçi kanunları Hollanda tarafından uygulandı ve bizim eski kraliçemiz Wilhelmina, ki benim çocukluğumun geçtiği Apeldoorn'da yaşadı, bu kanunları imzaladı. ILO'nun çalışma yaşamıyla ilgili ilkeleri sosyal hakları destekliyor. Her ülkenin kendi siyasetçilerinin bu hakları koruması ve uygulaması gerekiyor, yoksa ILO sadece savunuculuk rolü (advocacy role) oynayabilir ve bu da yeterli olmaz. Birleşmiş Milletler fa-
Louise Den Tex, 1975 yılında Aydın-Muğla arasındaki bir köyde.
