Sayfa:Budizm’in Misyon Anlayışının Temelleri.pdf/4

Bu sayfa doğrulanmış
Budizm’in Misyon Anlayışının Temelleri

Company’ye bağlı bir yazar olan Brian Houghton Hodgson (1800-1894), 1828’de Nepal’deki incelemelerinden hareketle Asiatic Researches’de makaleler yayımlamaya başlamıştır. 1844’te Fransız filolog Eugène Burnouf (1801-1852), Intoduction á l´historie du Buddhisme indien adlı eserini yayımlamış, Budizm kavramının tanıtılmasına katkıda bulunmuştur. 1855’te Viggo Fausboll (1821-1908) Dhammapada’nın Latince çevirini yayımlamıştır. 1860’ta Albrecht Weber (1825-1901), Dhammapada’nın Almanca çevirisini yayımlamıştır. 1874’te Hodgson, Literature and Religion of Nepal and Tibet adlı eserini yayımlamıştır. 1877’de Fausboll, çeviri faaliyetlerine Jataka öykülerini eklemiştir. 1879’da Sir Edwin Arnold (1832-1904) The Light of Asia adlı şiirini yayımlamıştır (Baumann, 2010, s. 430; Irons, 2008, s. xv, 182-183; Jong, 1976, s. 18; Keown, 2003, s. 88). 1880’lerde Schopenhauer (1788-1860), Max Müller (1823-1900), Hendrik Kern (1833-1917), Émile Senart (1847-1928) gibi pek çok Avrupalı bilgin, Budist kutsal metinleri incelemiş ve Budizm’i tanıtan eserler kaleme almıştır (Keown, 2003, s. 88; Jong, 1976, s. 24). Avrupa’daki bu entelektüel çalışmaların yanı sıra Budizm’in yayılması amacıyla kurumsal çalışmalar da yapılmıştır. 20. Yüzyılın başlarında İngiltere ve Almanya’da Budist olan ve Budizm’in yayılması için teşkilatlar kuran kişiler ortaya çıkmıştır. 1901’de İngiltere’de C. H. Allan Bennett (1872-1923) Ananda Metteya takma adıyla Budist bir keşiş olmuştur. 1903’de Karl Bernhard Seidenstücker (1876-1906) Almanya’da Buddhistischen Missionsverein für Deutschland adlı Budist teşkilatını kurmuştur. 1904’te bir başka Alman, Anton W. F. Gueth (1878-1957) Nyanatiloka takma adıyla Budist keşiş olmuştur. 1907’de T. W. Rhys Davids (1843-1927) Buddhist Society of Great Britain and Ireland adıyla Budist teşkilatlara bir yenisini eklemiştir. 1908’de Avrupa’daki ilk Budist dergi The Buddhist Review yayın hayatına başlamıştır. Birinci Dünya Savaşından sonra İngiltere ve Almanya’daki Budist organizasyonlar hız kazanmıştır. 1920 ve 1930’lu yıllarda Almanya’da Paul Dahlke (1865-1928), Georg Grimm (1868-1945) ve İngiltere’de Christmas Humphreys (1901-1983) Budist faaliyetleriyle dikkat çekmiştir (Irons, 2008, s. 182-183; Baumann, 2004, s. 266-267).

Kuzey Amerika’nın Budizm ile tanışması, 1784’te Çin ile başlayan ticari ilişkilere dayanmaktadır. Güney Carolina’dan Massachusetts’a giden gemilerin Asya’ya ait eserleri getirmesi, Amerikalıları Budizm’den haberdar etmiştir. Ancak 1840-1850’li yıllara kadar Amerikalılar, Budizm’i tam olarak tanıyamamış ve ayrı bir din sistemi olduğunun farkına varamamıştır. Amerika’da Budizm hakkındaki ilk çalışmalar New England bölgesindeki Transandantalist gruplar arasında kendisini göstermiştir. Bu grupların mensuplarından Ralph Waldo Emerson (1803-1882) ve Henry David Thoreau (1817-1862) Budizm hakkında yazdıkları makalelerle bu dini Amerikan toplumuna tanıtmaya başlamıştır. Emerson ve Thoreau, Amerikalı kadın hakları savunucusu Margaret Fuller (1810-1850) ve eğitimci Bronson Alcot’un (1799-1888) katılımıyla birlikte 1840’ta Dial adlı dergiyi çıkarmıştır. Bu dergide dört yıl boyunca Budizm konulu makaleler yayımlayan bu grup, 1844’te Lotus Sutra’yı tercüme etmiştir. 1848’de Kaliforniya’da altının keşfedilmesi Çinlilerin ve dolayısıyla Budistlerin bu bölgeye göç etmesine sebep olmuştur. Artan göç sebebiyle 1860’lara kadar Kaliforniya nüfusunun yaklaşık %10’unu Çinliler oluşturmuştur. 1875’te Teosofi Topluluğu (The Theosophist Society) kurulmuştur. Bu topluluğun kuruluşu ile birlikte Budist kavramlara yönelik ilgi artmıştır. 1880’de Teosofi Topluluğu’nun kurucularından Henry Steel Olcot (18321907) Budizm’e katılan ilk Amerikalı olmuştur. 1893’de Şikago Dünya Din Parlamentosu’nda (The Chicago World’s Parliement of Religion) Zen ustası Soyen Shakaku (1859-1919) ve Sri Lankalı Budist reformcu Anagarika Dharmapala (1864-1933) yaptıkları konuşmalarda

IBAD Sosyal Bilimler Dergisi / IBAD Journal of Social Sciences, (10), 2021