Sayfa:Birinci Dünya Savaşı Türk basınında Çanakkale muharebeleri.pdf/3

Bu sayfa istinsah edilmedi
 


ÖNSÖZ


Elinizdeki çalışma, muhtevasından da anlaşılacağı üzere, esas itibariyle bir matbuat incelemesidir. Bu konudaki araştırmaların yetersizliği göz önünde tutularak, yüksek lisans seviyesinde bu çalışmanın yapılmasına karar verilmiştir.

Bu alandaki boşluğu doldurmak için, o dönemi en iyi şekilde yansıtabilecek olan iki gazete, Tanin ve İkdam incelemeye tabi tutulmuştur. Bu gazetelerin her ikisi de 1914 yılının kasım ayından, 1916 yılının ocak ayının sonuna kadar taranmış ve ilgili haber, röportaj ve yorumlar kaydedilmiştir.

Bu gazeteler incelendiğinde, Tanin'in hükumetin yacı-resmi yayın organı durumunda olduğunu, İkdam'ın ise buna muhalif bir çizgide olan bir yayın olduğunu görmek müm- kündür. Fakat dikkati çeken nokta, birbirine muhalif olan bu gazetelerin, savaş dönemi boyunca aynı doğrultuda yayın yapmalarıdır. Bunda, hükumetin basına uyguladığı baskının ve sansürün payı büyük olmakla beraber en önemli sebep, Türk milletinin sahip olduğu milli birlik duygusudur.

Tez bir giriş, iki ana bölüm ve bir sonuç bölümünden oluşmaktadır. Girişte muharebeler hakkında kısa bir bilgi verilmiş, deniz ve kara muharebeleri kısımlarında gazetelerin ilgili sayılarındaki bilgilere yer verilmiş ve sonuç bölümünde de mevcut bilgilerin ışığında genel bir değerlendirme yapılması yoluna gidilmiştir.

Tez incelendiğinde genelde resmi tebliğler, yerli basında çıkan makaleler ve yabancı basından iktibaslardan oluştuğu görülecektir. Resmi tebliğlerde hem Türk tarafının, hem de karşı tarafın kendi menfaatleri doğrultusunda halkı bilgilendirdikleri ve gerçekleri kamuoyundan gizledikleri, makalelerde halkın moralinin yüksek tutulmasına yönelik ifadelerin kullanıldığı, iktibaslarda ise yabancı basının bilhassa Türklerin başarılarına ve kendi kuvvetlerinin fena durum ve politikalarına ait haberlerinin yer aldığı görülmektedir. Ayrıca gazetelerin özel muhabirlerinin bazı ilginç ve durumu daha gerçekçi olarak yansıtan haberlerine rastlamak da mümkündür. Diğer önemli bir nokta

iii