kaval da görülebilir. Halk müzik kültürü içinde yer alan çalgıların yanında Roman eğlencelerinde kullanılan ve “ince saz” olarak bilinen çalgılardan keman, ud, cümbüş vb. Çalgılar da kullanılmaktadır.
Biga “Pomak” Halk Müziği Kültürü
Pomakların, Türkiye’deki en yoğun olarak yaşadıkları bölge Biga’dır. İlçenin yaklaşık beşte birini oluşturan ve 93’ harbi ile yoğunlaşan göçlerle Balkanlardan gelerek yerleşen ve yörenin renkli kültürel yapısına dahil olan Pomaklar, 22 köy ve yirmi beş bin civarındaki sayılarıyla Biga nüfusunun önemli bir bölümünü oluşturur. Pomakların, XI. asırdan itibaren Pirin’e, Vardar Makedonya’sına ve Rodoplar’a yerleşmiş olan Kuman Türklerinin torunları olduğu bilinmektedir (Memişoğlu, 2005: 14, akt.Gençkal ve Beşiroğlu, 2014). Türk Dil Kurumu’nun yaptığı tanıma göre Pomaklar “Rumeli’de Bulgarca konuşan bir Türk ve Müslüman topluluğu” olarak adlandırılmaktadır. (Deniz, 2019:11) İlgili kaynaklarda Pomakların Karadeniz’in kuzeyinden Bulgaristan’a yerleşmiş Türk kavimlerinden olduğu görüşü ise cumhuriyetin ilk yıllarında kullanılmaya başlanmış ve sonrasında günümüze kadar yapılan çalışmaların neredeyse tamamında bu görüş referans alınmıştır (Aydınlı, 1971, Deniz, 2019:20). Osmanlı İmparatorluğunun Balkanlar’daki egemenliğini kaybetmeye başlaması, 1877-1878 Osmanlı Rus Harbi ve Pomaklara yönelik dini ve kültürel baskıların artması ile Pomakların da dahil olduğu Müslüman toplulukların bugünkü Türkiye topraklarına doğru kitlesel olarak göç hareketinin yoğun biçimde başladığı görülür (Deniz, 2019:63, Yiğit, 2015: 85, Nuh, 2018: 121, Başkan, 2020:183).
Birçok benzer örnekte olduğu gibi Pomaklar da kültürel birikimlerini müzikal bir biçimde ifade etmek için “Pesna” olarak bilinen halk şarkılarını kullanmışlardır. Slav dilindeki pesen, pesnya’dan gelen “Pesnalar, bütün halk şarkılarında olduğu gibi koca bir hikayeyi içinde saklayan kültürel bir çekirdek, bir halkın hafızası, kilitli sandığı…” niteliğindedir. Genellikle solo olarak söylenebildiği gibi bazen de üçtelli, mandoline benzer bir alet olan tanbura ile de söylenebilir. “Aşk, ölüm, karasevda gibi konuları içeren lirik pesnalar yanında, nispeten daha az da olsa yiğitliği ve gücü konu alan epik anlatımlı olanlar da vardır…” Kadınların kendi aralarında yaptığı “pusedelka”larda tarlada çapa yaparken, bayram karşılama ve uğurlamalarında, bahar kutlaması olan “görgovden”de, kadın ağzı iş şarkılarında ya da yaşlı erkeklerin akşamları kahvehanelerde, hasat şenliklerinde seslendirdiği şarkılar da günlük yaşamın neşe, coşku, hüzün ve heyecanını içtenlikle yansıtır (Başkan, 2020:185).
Pesna-Dobrime dojde Yunache
Sbiraite momi poprelki
V grona i dolan mahali
Da chue selo da vidi
