Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Hacettepe University Journal of Faculty of Letters
Haziran/June 2020 – 37(1), 59-69
doi:10.32600/huefd.519750
Hakemli Makaleler – Refereed Articles
Geliş Tarihi / Received: 30.01.2019 Kabul Tarihi / Accepted:03.01.2020
Basındaki Haber Çevirilerine Çeviribilim ve Çeviri Eğitimi Açısından Bir Bakış
Revisiting News Translation in Translation Studies and Translation Training
Nihal YETKİN KARAKOÇ
Öz
Basılı ve çevrimiçi olarak karşımıza çıkan ve açıklama ve haber metinlerinden oluşan yazılı siyasi metinlerin siyaset, diplomasi ve uluslararası ilişkiler alanında kilit bir role sahip olduğu bilinmektedir. Öte yandan böylesine önemli bir yere sahip olan haber çevirisine ait çeviribilim araştırmaları yakın bir geçmişe uzanmaktadır ve alanyazında genel olarak ideolojik yönlendirmeler çerçevesinde tartışılagelmiştir. Ancak haber çevirisinin doğasının lisans düzeyindeki çeviri eğitimiyle uyuşup uyuşmadığı konusuna pek değinilmemiştir. Bu çalışma, şu araştırma soruları ile bu boşluğu doldurmayı amaçlamıştır. 1. Haber çevirisinin geleneksel çeviri eylemi ve öğelerinden ayrılan özellikleri nelerdir? 2. Haber çevirisinde çeviri ve editörlüğün birlikteliği düşünüldüğünde, lisans düzeyindeki basın çevirisi ders programına neler eklenebilir? Çalışma, haber çevirisinin geleneksel çeviri eylemi ve öğelerinden ayrılan özellikleri tek kaynak metnin olmaması ve çevirmenin kimliği olarak tesbit etmiştir. Çeviri eyleminin temel unsurları olarak bilinen kaynak, erek metin ve çevirmenin bunlara bakışı konusunda haber çevirisi alanının ezberbozan özellikleri bizi “çevirmen rolü, kimliği ve müdahalesi" tanımı üzerinde yeniden düşünmeye itmektedir. Çalışma, ayrıca, haber çevirisinin gerçeklerinden kopuk bir eğitimin ilgili kariyerde sorunlar getirebileceği yönünde farkındalık yaratmayı amaçlamakta, saha ile akademi arasında bir köprü kurma gayreti içinde, haber çevirisi ve editörlük eyleminin birlikteliğinin çeviri eğitiminde de yerini alması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu amaçla, psikolojik ve mesleki yönden öğrenciyi bu alandaki bir kariyere daha iyi hazırlamaya yönelik olarak, dilsel beceri kazandırma çalışmalarının yanısıra, alan için farkındalık kazandırmaya, etkileşimli olarak ve simulasyonlar ile hem haber çevirisi hem de haber yazımına dönük çalışmalar ve ekip çalışmaları ve stajlarla simulasyonlar ders içeriğine eklenebilir.
Anahtar sözcükler: Haber çevirisi, çevirmen rolü, çevirmen kimliği, çeviribilim, çeviri eğitimi.
Abstract
The printed/online political texts, comprising declarations as well as news texts are known to have a key role in politics, diplomacy and intemational relations. However, translation studies dealing with news translation having such great significance date back to a recent past, and revolves around ideological manipulations. However, little research is devoted to the conformity of news translation realities with translation training at unmiversity level. The study tries to fill this gap, with the following research questions: 1.What are the features distinguishing news translation from the classical translation act? 2.Given the embeddedness of news translation in editing, what can be added to the syllabus of media and communication translation course? The study indicates that the distinguishing features of news translation include the lack of a single source text and the varying translator identity. The radical features of news translation concerning source text, target text and the translator's stance, being the fundamental elements of translation act compel one to revisit the definition of role, identity and intervention of the translator.
- Doç.Dr., İzmir Ekonomi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Mütercim-Tercümanlık Bölümü, e-posta:
nihal.yetkin@ieu.edu.tr, ORCID: 0000-0002-7649-5949 59
