Sayfa:10.12981-mahder.867463-1530396.pdf/1

Bu sayfa doğrulanmış
Araştırma Makalesi
Research Article


        Geliş Tarihi/Submission Date; 24.01.2021
        Kabul Tarihi/Acceptance Date: 16.04.2021
        DOI Number; 10.12981/mahder.867463
        Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 2021, Cilt: 14, Sayı; 34, 779-791.

TOPLUMDA GÖRÜLEN ŞİDDET DAVRANIŞINA EVRİMSEL YAKLAŞIM

REVIEW OF VIOLENCE BEHAVIOR IN HUMANS FROM THE EVOLUTIONARY PERSPECTIVE

Melike CEYLAN[1]


ÖZ: Evrimsel psikoloji; hayatta kalma, ortama uyum sağlama ve tüm psikolojik olguları anlamaya yönelik temel bir çatı oluşturan bir bilim dalı olarak karşımıza çıkmaktadır. Şiddet davranışı evrimsel psikolojik bakış açısıyla açıklandığında, insanların hayatta kalma ve ortama uyum sağlamalarında rol oynadığı düşünülmektedir. Bunun yanı sıra, şiddet davranışı zaman içerisinde kültürün etkisiyle farklılaşmış ve hayatta kalma mekanizması olmanın dışına çıkmaya başlamıştır. Erkeklerde ve kadınlarda şiddet davranışı, toplu şiddet, öz kıyım, cinayet, tecavüz gibi şiddet davranışlarının evrimsel psikoloji çerçevesinde tartışılması ve açıklanması şiddet davranışı kabul edilebilir kılmamakla birlikte, bu davranışlara ait dinamiklerin daha iyi anlaşılması açısından önem taşımaktadır. Şiddet olgusunun evrimsel bakış açısından ele alınması, şiddetin ilkel nedenlerine dair açıklamalar sunmaktadır. Günümüzde şiddeti sadece bu bakış açısıyla açıklamak mümkün olmamakla birlikte sosyolojik, biyolojik ve psikolojik açıklamalar da göz ardı edilmemelidir.

Anahtar Kelimeler: Evrim, adaptasyon, şiddet, saldırganlık, eş şiddeti.

ABSTRACT: Evolutionary psyohology is the field of a psychology that explains human behaviors of surviving and adaptation skills. Evolutionary psyehology is the field of psyehology that helps to explain humans” skills of survival and adaptation. When we explain aggression by evolutionary psyehology perspecüive, aygressive behavior secms to be ihe crucial part of survival and adaptatlon. in addition to that, aggressive behavior is diverted within time with culture and it passed beyond being a survival mechanism. Topics tike violence in men and women, collective violence, suicide, homicide and rape are important to be discussed and explained by evolutionary psyohology perspective to understand its dynamics, An evolutionary view of ire phenomenon of violence may emerge explanations for ihe primitive ages of violence. Today, alihough it is not possible to explain violence solely with this point of view, soclological, biological and psyohological explanations should not be ignored at all,

Keywords: Evolution, adaptatior, violence, aggression, intimate pariner violence,



  Giriş


  Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Şiddet ve Sağlık Raporu'nda (Dünya Sağlık Örgütü, 2002) şiddet kavramını, fiziksel gücün kişinin kendisine, bir başkasına, bir gruba ya da bir topluluğa karşı uygulanması sonucunda fiziksel zarara, psikolojik zarara, ölüme, gelişim sorunlarına ya da


  1. Dr. Öğretim Üyesi - İstanbul Ayvansaray Üniversitesi İktisadi, Idari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Psikoloji Bölümü / İstanbul - melikeceylanpsy@gmail.com (Orcid ID:0000-0001-8603-8912)
779