Sayfa:İstiklal Harbimizin Esasları.pdf/78

Bu sayfa doğrulanmış
79
İSTİKLÂL HARBİNİN ESASLARI

sunda tezahür eden azmi kat'isi neticesi olan bu mazhariyet şayanı şükrandır.

Her halde milletin hukukunu müdrik ve onu çiğnetmemek için yekvücut olarak fedakârane harekâta müheyya olduğunu düveli itilâfiyeye karşı izhar ve ispata devam edildikçe düveli müşarünileyhimin milleti Osmaniyeye hürmetkâr ve hukukuna riayetkâr olacağına şüphe yoktur. Konferansta kat'iyen müdafaası matlup olan hukuktan başlıca iki nokta pek mühimdir. Birincisi alelitlâk devlet ve milletin istiklâliyeti tammesi, ikincisi de eczai asliyei vatanda ekseriyetin akalliyetlere feda edilmemesidir. Bu hususta Parise müntehi hareket hey'etin içtihadile vicdanı milletin talebi kat'isi arasında mutabakatitamme şarttır. Aksi takdirde millet müşkül vaziyette ve gayri kabili telâfi emri vakiler karşısında kalabilir.

Sadrazam paşa hazretleri mesmu olan beyanatında Ermeni muhtariyetinin tevsii esasını kabul ettiğini bildirmiş ve şûrâyı saltanatta itilâf ve hürriyet fırkası namına reis Sadık beyin tahrirî ifadesinde de İngilterenin himayesini teklif etmiştir. Bir Ermenistan muhtariyeti vasıası ve devletin bir ecnebî himayesini kabul mesailinde erzuyu millî ile hükûmeti hazıranın ictihadında mutabakat olmadığını gösteriyor. Binaenaleyh Sadrazam paşa hazretlerile beraberinde hareket edecek hey'etin müdafaai hukuku millîde takip eyleyeceği esasat ve programın milletçe malûm olması lâzımdır. Bunun için Erzurumdaki (Müdafaayi hukuku milliye cemiyeti) sadrazam paşa hazretlerine ve zatı hazreti padişahiye telgrafnamelerle müracaat ederek istiklâli tamını millînin mesuliyetini ve hukuku ekseriyeti millînin mahfuziyeti şartı esas olduğunu beyan ve buna nazaran gidecek heyetin müdafaa esasatını millete resmen ve alenen iblâğ eylemesini talep eylemiştir. Milletin bu tarzı hareketinin hükûmet ve dü-