kol istimal edemeyen Kemal Paşada yüksek bir cesareti medeniye, memlekete merbutiyet, zeki bir ihata gördüğümden bu ân'ı mühlikte şu millete inşaallah hüsnü hizmete bir vasıta olacağı hissini bende uyandırdı.
Karargâhta bu muhitleri, eşhası yakından tanımak itibariyle bu hususta kendisine faideli olmakta bulunduğumu da zannediyorum.
İzmir vak'ası pek elim ve hanumansuz bir surette cereyan etmekte devam ediyor, İtalyanlar da genişliyor. Sahilde de ne olacağı meşkûk. Konferansa heyetimizin kabulü bence hiçbir beşaret değil, bilhassa kanaati siyasiyesi Ermenistan muhtariyetini, mensubu bulunduğu fırka İngiltere himayesini isteyen Sadrazam Ferit Paşanın riyaseti bilâkis şayanı endişe. Ayın ikisine kadar tek tük İstanbul gazeteleri elimize geçti. İngiliz himayesi isteyen, hükûmetten ve Hürriyet ve İtilâf fırkasından başka kimse yok. Rauf Ahmet (İstiklâl) Cemiyeti Akvamın mürakabası altında olmak üzere tavsif edilen bir (manda) usulünü terviç ediyor. İstiklâliyeti tammenin hiçbir vakit nasibedar olmıyacağını, ismen olsa bile bin türlü kuyut ve şurut altında esaretten farkı bulunamıyacağını binaenaleyh Amerika gibi bitaraf ve prensiplerine sadık bir hükûmetin himaye değil fakat mürakaba tarzında olan mandasını ileri sürüyor. Ehvenişer olan bu usulün ne derecelerde faidesi dokunacağını, doğrusu kestiremiyorum. Fakat ihtimal ki bu fikir en son bir çarei halâs olabilir. Yalnız idamımızın hükmünü Avrupa cellâtları bütün şenaat ve şiddetle tatbike devam ederken dinleyen olur mu? Işte burası en mühim bir sualdir.
Gerek Avrupa havadisleri gerekse sizin kıymettar malûmatınız Bolşevikliğin kuvvetli olduğunu, Almanların da bu sulhu kat'iyen kabul etmiyeceğini tebşir ediyor. İstanbulda Zeyrekte limonluklar içindeki sakin ve pek
