Sayfa:İstiklal Harbimizin Esasları.pdf/155

156

İSTİKLÂL HARBİNİN ESASLARI

Şimdi mevzubahis ve muhtac-ı hal ve telif görülen iki noktaya gelince: Birisi Şarkî Anadolu Vilâyat-ı Müdafaa-i Hukuk hey'et-i temsiliyesinin yine umum hey'et-i temsiliyeye merbut şartiyle ipkası, diğeri de şarkî Anadolu tâbirinin kaldırılması yani unvanın tebdil edilmemesidir. Bu mevzuların leh ve aleyhinde uzun boylu bir fikir arzedilmiyecektir, Çünkü son günlerdeki muhaberat şüphesiz tahlil buyurulmuş olacaktır. 19-20 gecesi olan izahat-ı âlinizde Şarkî Anadolu hey'et-i temsiliyesinin aynen ipka ve fakat umum hey'et-i temsiliyeye kalbedildiği beyan buyurulmuştu. 19 Eylûl 335 telgrafnamesinden ise bu hey'et-i temsiliyenin artık kalmadığı bildirilmişti ki binnetice (Bel'ü ilga) keyfiyetinin bilfil vukuu görülüyor. Halbuki bu hey'et-i temsiliyenin şarki vilâyet namına hususî bir hüviyetinin muhafazasına şiddetle taraftar bulunuyorlar, bundan nâşidir ki âcizleri âdeta ordu müfettişliği gibi bir vazifeye muadil telâkki ve tefsir etmiştim. Şark mıntıkasının seferberliğinde nasıl bir kumanda mercii lâzımsa Erzurum Kongresinin hikmet-i akdi olan Şarkî eyaletin bir Ermeni muhtariyetine kalbini veyahut Samsun ve Maraş tarikleri ile ihraç ve tazyik hareket vukuu ile tav'an ve kerhen hükûmet-i merkeziyenin terk ve ihmali vukuunda o zaman Şarkî Anadolu kıt'ası bittabi fiilen müdafaaya başlıyacağı ve neticeye kadar Garbi Anadoludan ayrı düşeceği cihetle böyle bir hakikat-i muhtemele karşısında ise Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk hey'et-i temsiliyesinin şarka mı garba mı geçeceği yeniden mevzuu bahsolması icabeder ki her halde teşkilât-ı milliyenin ya Şarkta veyahut Garpta başsız ve mercisiz kalacağında şüphe yoktur. İşte bu bedahet karşısındadır ki şarkî vilâyet hey'et-i temsiliyesinin fiilen mevcut ve meşgul ve mes'ul olması icabeder. Artık umum hey'et-i temsiliye içinde mi yoksa ayrı mı bulunmalı veyahut tasvir olunan hakikat-i muhtemele karşısında mahallî başka bir tedbir mi ittihaz edilmeli. O key-