zurum- Kongresi hey'et-i temsiliyesinden İzzet ve Servet Beylerin telgraflarını da tasvip ettiklerini bildiriyorlardı. Mustafa Kemal Paşa benim tavassutumu ve Trabzona Halit Beyi göndermekliğimi istediler. (Işi ben suret-i muslihanede halledeceğimi Halit Beyin mizacı iktizası ihdas eylemesi muhtemel vaziyetlerin bu nazik zamanda belki ıslahı mümkün olamaz. Haberim olmadan Halit Bey herhangi bir teşebbüs için mâruzatta bulunursa terviç buyurulmasın.) dedim.[1]
Bu Trabzon işi de hayli muhabereleri mucip olmuş, neticede benim iknaımla vaziyet ıslah olunmuştur. Bu vaziyetler dolayısıyla Rauf Bey ve M. Kemal Paşa ile mühim münakaşalarımız olmuştu, Rauf Beye cevaben 21 Eylûlde yazdığım şifre de şudur:
Erzurum 21 Eylûl 335
1 — Pek samimane olan telgraf kemâl-i muhabbetle mütalâa edildi.
Hepimiz aynı gayenin ve aynı aşkın merbutu olduğumuz cihetle biribirimiz lisanından samimiyetten başka bir
- ↑ Halit Beyi fırka kumandan vekili olarak bulunduruyordum ve imzasını açık dahi attırmıyordum. Fırka kumandan vekili alay kumandanı Atıf Bey idi. Bunun sebebi Halit Bey'in bildiğim vaziyeti idi. Bilâhare de bunu öğrendim ve pek isabetli hareket ettiğimi anladım.
Halit Bey Mustafa Kemal Paşa ile ara sıra şifreli muhabere ediyordu. Hattâ 1 Teşrinievvel 33 te Halit Bey'in emir zâbiti Târık imzası ile Paşa hazretlerinin maiyyetlerindeki sâbık yâverleri Cevat Abbas Bey'e çekilen bir şifrede şunu yazıyor. (Ahiren kumandan bey üçüncü fırka kumanda vaziyeti hazırasının tebdilini kolordudan talep etti. Şayet kolordu teklifi kabul ve icra etmezse bilâ emir fiilen kumandaya iptidar eyliyeceğini ve karar-ı sâbık vechile kolordudan ayrılarak kongreyi re'sen Âmir tanıyacağını arzeylerim. Paşa hazretlerini lüzumu vechile tenvir buyurunuz efendim:) deniliyordu. Halit Beyi Erzurum Dokuzuncu fırkaya aldırdım. Bahsedilen karar Paşa Erzurumda iken verilmiş!
