Sanayi-i Bahriye alaylarına alınacak neferât hakkında çıkan nizamname
Mezkûr bölüklere yazılacak neferât alel-ıtlâk dersa‘âdet ahâlisi çocuklarından olacağından ve peder ve mader ve yetim olanlar en yakın akrabasının istid‘âlarıyla tahrîr kılınacağından ol babda takdîm kılınacak arz ü hâllere ana ve baba ve yahud akrabasının hüsn-i rızalarını ve ehl-i arz gürûhundan bulunduklarını mu’lin mahalleri tarafından ilm ü haber ahz u rabt olundukdan ve mezkûr çocuklar Hastahane-i Bahriyyede bil-muâyene elîl ve emrâzdan salim oldukları Ser İttibâ-yı Bahriye tarafından ilâm kılındıkdan sonra kayd ve tahrîr olunacakdır.Bu sûretde mezkûr bölüklere kayd ve tahrîr kılınacak çocuklara derece-i esnânının ibtidâsı on üç ve nihâyeti on altı olacakdır ve her çocuk on dokuz yaşına kadar mezkûr bölüklerde bulunduğu hâlde bidâyetde ta’yîn olunan sanayide kullanılarak mebde-i esnan-ı asker-i bahriyye olan on dokuz sene vâsıl olduklarında Sanayi-i Bahriye alaylarına neferlikle nakl olunub hidmet-i muayyenlerini asker-i bahriyyeyi mezkûr alaylarda eda edeceklerdir. Binâberîn merkûmların zikr olunan bölüklerde bulundukları müddet-i şakirdlik zamanı olduğundan müddet-i muayyene-i askeriyyeye mahsûb olunmayıb ibtidâ-yı hidmet-i askeriyyeleri mezkûr alaylara nakl oldukları günden muteber olacakdır. Mezkûr bölüklerde bulunacak neferât imâlât-ı bahriyyedem temur çelik ve çilingirlik ve tüfenkçilik ve doğramacılık ve kunduracılık ve nakkaşlık ve yelkencilik ve bunlara mümâsil san’atlarda istihdâm olunacaklarından ekser ihtiyâcât-ı zarûriyye-i nâs dahi bu sanatlar mahsûlâtından ibâret olarak neferât-ı merkûme taayyüş için bir büyük sermaye kazanmış olacağından sanayi-i mezkureden tayin olunacakları san’atın tamamen tahsiline mecbûr ve mahkûm olacaklardır.Sâlifü’z-zikr bölüklere alınacak çocukların mebde-i hidmet-i askeriyyeleri sanayi alaylarına nakl olundukları günden muteber tutulub fakat bu madde usul-i istibdaliyelerinin kanûn-ı askerîye tatbîk demek olub yoksa bunlar bölüklere kabul olundukları günden itibaren askerlik namını kazanarak ve tekâlif-i kavânîn-i askeriyye altına girerek asker tanınacaktır ve bu cihetle mezkûr bölüklerde bulundukları müddetde nizâmen tekâüdlüklerini icab ettirir sakatlıkları vukû‘unda tekâüdlük maâşına nail olacakdır.Levazım-ı bahriyye ve askeriyyenin nefâset ve metânetce sûret-i matlûbeden olarak imâl ve tanzimi mutlaka okuyub yazmaya ve oldukça resimden anlamağa ve ta‘yîn kılınan ölçüleri tanımağa ve mikyası kullanmaya ve ilm-i hesab vesâ’ir bunlara mümasil ulûmdan lüzumu derecesini tahsil etmeğe muhtac idügünden zâbitân-ı askeriyyeden müttekin hocalar tayîniyle iş bu fünûn ve ulûm bit-tedris tahsil etdirilmesine gayret ve bu sûretle ilmiyle beraber tahsil-i sanat eden neferât bil-imtihân sanayi alayları taburunda mülâzım ve yüzbaşı rütbeleriyle daha ileri rütbeleri ihrâz edecek ve miralâylığa kadar istihsâl eyleyeceklerdir.İdadiyye bölüklerine kayd olunacak şehrî neferâtının nihayet derece-i esnanı on altı olmasıyla bu dereceyi mütecaviz bulunanların mezkûr bölüklere kayd ve tahrîri kat’en caiz olmayacağından şayed mezkûr bölüklere tahrîrini istid’â idecek şehrî delikanlılarından on dokuz yaşına vâsıl olanlar olur ise silk-i celil-i askerîde ve tahsil-i hüner ve ma’rifetde olan arzularından mahrum kalmamak üzere bunların hüsn-i rızalarıyla yeniden sanayi taburlarına nefer kaydı caiz olacak ve ikmal-i müddet-i askeriyye edenlerin hin-i ihraclarından layıkıyla tahsil-i sanat etmiş ve her suretle hoşnudiyyet vermiş iseler kendülerine mükâfaten tersane tarafından biraz takım ve bir mikdar âtıyye ve derece-i malumatlarına göre şahadetnâmeler itâ olunacakdır.Bâlâda beyân olunan sinnlerde bulunan şehrî çocuklarından sefîn-i hümâyûn-ı şâhânede istihdâm olunmasını kendi hüsn-i rızalarıyla istek ve istid‘â eden olur ve bâ-peder ve maderleri tarafından istid‘â vukû‘ bulur ise kabul olunub fakat sinnleri derece-i esnân-ı askeriyyeden dûn olduğu hâlde idadiyye bölükleri misüllü ma‘âş ve ta‘yînat ve elbise verilecek ve esnan-ı askerîye dahîl oldukdan sonra tam neferlik ma‘âşı olan otuz guruşa nail olacaklardır ve bunların ibtida-yı hidmet-i askeriyyeleri esnan-ı askeriyyeye dahîl oldukları günden mu‘teber tutulacak ve hıfzullah-i teali esnan-ı askeriyyeye dahîl oluncaya kadar nizâmen tekâüdlük icab etdirir sakatlıkları vukû‘ bulur ise idadiye bölükleri neferâtı misüllü tekâüdlük ma‘âşına müstehakk olacakdır.
Mezkûr sınıflar için küşad olunacak idadiyye bölükleri üç bölük olarak mikdar-ı tertibi sanayi-i bahriyye taburları bölüklerinin aynı olacakdır ve bunların yüzbaşısı ve mülâzım ve çavuş ve onbaşıları mezkûr tabur zâbitânının kamil ve ehil-i arz takımından bil-intihab nasb ve ta‘yîn kılınarak yalnız neferâtı dersa‘âdet ahâlisi çocuklarından olacakdır.