Nutuk/20. bölüm/Vesika 156/a

Amasya’da: Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi’ne

C: 16 Teşrinievvel 1199 şifreyedir:

  1. Mustafa Kemal Paşa’ya mahsustur: Hükümetimizin siyaset-i hariciyesi asrı mütecâviz zamandan beri hükümetimizin muvaffak olamayıp bir felâketten diğerine düşmesi vaziyet ve ahvâlimizin icabı olarak bi’l-cümle ecânib ile dahildeki Hıristiyanların ve bunlara müzâhir olan bazı Müslim hain siyasilerimizin yüzündendir. Bu sebeple çok zayıf kaldık. Kuvvetlenmedikçe bu felâketlerden kurtulmak imkânı yoktur. Kuvvetlenmek için ise umûr-ı hariciye ve dahiliyemizde namuslu müzaheretten başka bir şey düşünmeyen kuvvetli ve zengin ve asrî bir dosta ihtiyacımız vardır. Bunun tayinini salâhiyettar olanlara terk etmek mecburiyetindeyim. İdare-i dahiliyenin bu hususta ne kadar ıslâhât yapılırsa yapılsın iş başına pâdişâha, millete ve vatana sadık, hüsn-i niyet sahibi olanlar getirilmedikçe idâre-i dahiliyede husûle getirilecek muvaffakiyet hainâne ve irticaâne mahvolabilir. Şimdiye kadar buna pek az dikkat edilmişti. İdare-i mülkiye ve askeriyenin ve umûr-ı inzibatiye ve asayişle mütevaggıl memurînden bazıları elân haindirler. Bunların derhal tebdili lâzımdır. Uzun bir maziden beri vatan hainlerinden hiçbirine ceza edilmemesi bunların kesret ve adedini arttırmıştır. Bugünün en mühim işi pâdişâhı, millet ve vatanı hainlerden kurtarmak ve ecnebi entrikalarına mâni olmak lâzımdır. Bu hususta milis jandarma teşkilât ve menâbii gayr-i kâfi ise meslek ve sâireye bakılmayıp ehliyetlilerle hemen takviyesi lâzımdır.
  2. Ordumuzun istikbâli. Galipler ellerinden gelirse mağ-lûpları ordusuz bırakmak istiyorlar. Umûr-ı dahiliyesini hayli zaman tanzim edemeyecek olan Devlet-i Osmaniye’nin diğer mağlûplara nisbeten daha fazla orduya ihtiyacı olduğu galiplerce de malûmdur. Bu teşebbüsümüz neticesinde maksada kâfi bir ordunun ibkası tervîc edildiği takdirde teşkilât için daha iki prensip vârid-i hâtır olmaktadır. Biri, seferde büyük orduya esas olarak büyük ve müteaddit karargâhlı mebzul kıtaat-ı fenniyeyi diğeri ise asayiş ve talim ve terbiye temîn edecek derecede nisbeten az büyük karargâhlı ve kıta-ı fenniyeli, yani teşkilât-ı hâzıra olarak üç müfettişlikten ibaret dokuz fırkalı bir ordu kabul etmektir. Ben ikincisini tercih ederim. Jandarma, yahut gümrük, izci, tayyare, telsiz telgraf ve otomobil teşkilâtı ordudan hariç, fakat ordunun gizlice nezaret ve idâresinde bulunmalıdır.
Yirminci Kolordu Kumandanı
Mirliva
Ali Fuat