Muzıka Bandolarının sayısının artırılarak yeni bir sûrette teşkil edilmesi hakkında ferman
İrâde Dâhiliye 41045
'Atûfetlü Efendim Hazretleri,
Ordû-yı hümâyûnlar alayları muzıka bandolarının mevcûdlarıkadîmden tâm tertîb olarak seksen neferden mürekkeb olduğu halde muahharen bir aralık nısf tertîb olmak üzere ma’a-zâbitân kırkar nefere kasr u tenzîl olunmuş ve bu mevcûdun kâfî olamaması hasebiyle bir müddetten berû muvakkaten alaylarda bulunan neferâttan ol-miktâr daha ahz u zamm ile istihdâm kılınmakta bulunmuş ise de ‘acemî neferât alınması muzıka bandolarınca müttehiden icrâsı iktizâ eden usûl ü nagamâta halel verdiği misillû neferât-ı ‘askeriyyenin dahî taburlarınca ta’lîm ü te’allümlerine mâni’ olduğundan ba’demâ alaylar efrâdından muvakkaten neferât ahzına hâcet kalmamak evvel-be-evvel hâssa ordû-yı hümâyûnu birinci ve üçüncü ve dördüncü alaylarıyla beşinci talî’a taburu bandolarından bed’ ile ba’dehû ordû-yı mezkûrun sâir alaylarında ve daha sonra diğer ordû-yı hümâyûnlar alayları muzıka bandolarında ta’mîmen icrâ olunmak üzere işbû muzıka bandoları mevcûdunun ma’a-zâbitân seksener nefere iblâğı ile zâbitân ve neferâtının sâye-i ma’âlî-vâye-i hazret-i pâdişâhîde nâil olacakları rütbe ve mükâfâta ve müteferri’âtına dâir tezkire-i ‘aliyye-i cenâb-ı sipeh-sâlârî melfûfuyla berâber ‘arz u takdîm kılınmış olmağla ol-bâbta her ne-veçhile emr ü fermân-ı hazret-i tâc-dârî şeref-sünûh u sudûr buyurulur ise ana göre hareket olunacağı beyânıyla tezkire-i senâ-veri terkîmine ibtidâr kılındıefendim. Fî 3 Muharrem sene 86
Ma’rûz-ı çâker-i kemîneleridir ki,
Resîde-i dest-i ta’zîm olan işbû tezkire-i sâmiye-i âsafâneleriyle evrâk-ı ma’rûza manzûr-ı ‘âlî-i hazret-i şehen-şâhî buyurulmuş ve husûsât-ımeşrûhanın ber-vech-i istîzân icrâ-yı mukteziyyâtışeref-sünûh u sudûr buyurulan emr ü irâde-i seniyye-i hazret-i mülûkâne mantûk-ı münîfinden olarak evrâk-ı merkûme yine savb-ı sâmî-i hîdîvîlerine i’âde kılınmış olmağla ol-bâbta emr ü fermân hazret-i veliyy’ül-emrindir. Fî 4 Muharrem sene 86. Evvel-be-evvel Der-‘aliyye’de bulunup selamlık resm-i ‘âlîsinde bulunmaları mu’tâd olan ve Bâb-ı Vâlâ-yı Ser-askerî’de bulunan hassa birinci ordû-yı hümâyûnu birinci ve üçüncü ve dördüncü alaylarıyla beşinci talî’asında müstahdem dört bando hakkında serî’an îfâ ve ba’dehû birinci ordû-yı hümâyûnun sâir alaylarının ve ândan sonra sırasıyla diğer ordû-yıhümâyûnlar alaylarının muzıka bandolarında icrâ olunmak üzere asâkir-i hazret-i mülûkâne muzıka bandolarının nizâmnâmesidir:
Birinci Bend: Muzıka bandolarının mevcûdları bir müddetten berû nısf tertîb olarak ma’a-zâbitân kırkar neferden ibâret olup bunun ‘adem-i kifâyesinden nâşî alaylar tüfenk-endâz takımından muvakkat sûretiyle muzıkalara mevcûdlarının birer misli ve andan ziyâde neferât alınarak idâre olunmakta olduğundan ba’demâ alaylardan öyle muvakkat sûretiyle nefer alınmak taht-ı memnû’iyette tutulmak üzere bandolar mevcûdları ma’a-zâbitân seksener nefere iblâğ kılınacak yani beher bando mevcûdu bir yüzbaşı ve evvel ve sânî olarak iki mülâzım ve bir ser-çavuş ve altı sıra çavuşu ve bir bölük emîni ve on iki onbaşı ve elli yedi neferden ibâret olacak ve bundan böyle bu râddede tutulacaktır. Bandolardan ‘adem-i isti’dâd ve muzıkaca kusûr-ı fehm ve idrâklari muahharen tebeyyün ederek tüfenk-endâz silkine ilhâk ve iâdelerine mecbûriyet hâsıl olanlardan mâ’adâ tüfenk-endâz olan bölüklere nefer ve onbaşı ve bölük emîni ve çavuş nakli hiçbir sûretle câiz olmayacaktır.
İkinci Bend: Bandolar efrâdının icrâ-yı istibdâllerinde şerâit-i mu’teberesine tatbîkan beş sene müddet daha hizmet etmek üzere terk-i tezkere edenlere ‘atiyye olarak i’tâ olunmakta olan beşer yüz kuruşa beşer yüz kuruş daha zamm olunacağından işbû nizâmnâmenin târih-i tesîsinden sonra istibdâli icrâ olunanlardan ol-veçhile beş sene müddet daha hizmet etmek üzere rızâlarıyla terk-i tezkere edenler olup da hüner ve ma’lûmâtıelverişli oldukları mu’allimleri tarafından tasdîk ve tensîb olunduğu halde o misillûlara ‘atiyye-i şâhâne olarak biner kuruş ihsân olunacak ve nısf maaşları dahî zamm edilecektir ve bu sûretle tâm on sene hizmet etmiş olanların redîflik müddetleri dahî ber-mûceb-i nizâm mu’af olacaktır. Üçüncü Bend: Bandolara lüzûmu hâlinde alınacak neferât alaylar malı olup müsâferet sûretiyle el-yevm bandolarda müstahdem olanların münâsiblerinden ve hasbe’n-nizâm alaylara dâhil olmuş ve duhûlleri henüz bir seneye varmamış olan mücedded neferâtın muzıkaca isti’dâd u kâbiliyeti rû-nümâ olanlarından muzıkalardan istibdâl olunmuş olan takımın isteklü ve sıfât-ı matlûbede olup her vechile muzıkaya elverişlü olanlarından ve hâriçten gönüllü olarak istek edenlerin fenn-i mûsikî ve usûl-i sâz-kârîye âşinâ bulunanlarından bi’l-imtihân intihâb olunacak ve mu’âyene-i tıbbiyyeleri dahî ba’d’el-icrâ alil ve ‘ilel ve eskâmdan sâlim oldukları halde ahz u kabûl kılınacaktır
Dördüncü Bend: Alınacak neferât-ı müstebdele meyânında mukaddemâ bölük emîni veyâ onbaşılık veyâhut çavuşluk rütbelerini ihrâz etmiş olanlar bulunduğu halde mukaddemki rütbesi maaşıyla alınarak münhal mahal vukû’unda sırasıyla yerleştirilecektir ve bu rütbeliler vaktiyle ba’d’el-istibdâl muahharen bedel yazılarak bandoya gelmiş veyâhut ‘inde’l-lüzûm akçesi bedelât-ı nakdiyyeden îfâ olunarak alınmış bedellerden iseler neferlikle ve nefer maaşıyla kayd u tahrîr olunacaktır.
Beşinci Bend: Bandolar zâbitânının terfî-‘i rütbelerinin terfî-‘i rütbe kânûnnâme-i hümâyûnu ve nizâm-ı mahsûs ahkâmına tevfîkan kemâ-kân icrâsına aslâ hâil ü mâni’ yoğise de hasb’el-kader nâil oldukları rütbelerde şâyet terfî-‘i rütbe edemeyip müddet-i istihkâkiyyelerinden hayli ziyâde kalanlar olur ise anlara dahî bir mükâfât icrâsı lâzimeden olduğundan mezkûr bandolarda bulunan yüzbaşılardan on sene rütbe-i hâliyyesinde kalmışolanlara on sene hitâmında almakta olduğu yüzbaşılık ta’yîninin kolağalık ta’yînine iblâğıyla kolağası ta’yîni i’tâ olunacak ve bu on seneden sonra üç sene daha terfî-‘i rütbe edemeyip de yine yüzbaşılıkta kalanların bu üç sene hitâmında almakta oldukları yüzbaşılık maaşına yüzbaşılık maaşıyla solkolağalık maaşı beyninde olan tefâvütün birer nısfı ve bundan sonra iki sene daha yüzbaşılıkta kalmış olanların maaşına tefâvüt-ü meşrûhanın birer nısfıdaha zamm olunarak bu sûrette muzıka bandolarında on beş sene mütevâliyen bir rütbede olarak hizmet etmiş bir yüzbaşının ma’a-zamâim maaş u ta’yîni tam sol kolağalık muhassasâtına bâliğ olacağından kemâ-kân yüzbaşılık hizmetini îfâ etmek üzere münhal mahal olsun olmasın rütbe-i hâliyyesi sol kolağalığa ve ber-vech-i meşrûh on sene rütbe-i hâliyyesinde kalan mülâzım-i evvelin on sene mürûrunda ta’yîni yüzbaşı ta’yînine iblâğolunup ba’dehû üç sene daha terfî-‘i rütbe edemediği sûrette maaşına mülâzım-ı evvel maaşıyla yüzbaşı maaşı beyninde olan tefâvütün bir nısfı ve bundan sonra iki sene daha yine ol-rütbede kalur ise diğer bir nısfı zamm olunarak yine mülâzımlık hizmetini îfâ etmek üzere rütbesi yüzbaşılık rütbesine ve mülâzım-ı sânînin on sene mürûrunda ta’yîni yüzbaşı ta’yînine ba’d’el-iblâğ bundan sonra dört sene daha terfî-‘i rütbe edemediği halde maaşına mülâzım-ı sânî maaşıyla yüzbaşılık maaşı beyninde olan tefâvütün bir nısfı ba’demâ üç sene daha rütbesinde kaldığı takdîrce tefâvüt-i mezkûrenin diğer bir nısfı zamm edilerek yine hizmet-i sâbıkasına bakmak üzere rütbesi kezâlik yüzbaşı rütbesine terfî’ olunacaktır.
Altıncı Bend: Mezkûr muzıka bandolarında kadîmden mevcûd ve müstahdem olup da işbû nizâmnâmenin ba’d’et-te’sîs neşrinde muzıkalarda olmak üzere on veya on üç veyâhut on beş ve daha ziyâde seneler bir rütbede kalarak hizmet etmiş olan yüzbaşı ve mülâzım-ı evvel ve sânîlere yalnız bend-i sâbıkta on seneye mahsûs olarak gösterilen ta’yînler sâlif’üz-zikr târih-i nizâmnâmeden itibâren zamm u îfâ kılınacak yani bunlar hakkında şimdiden yalnız on sene zamâimiyle mükâfât olunup andan fazla seneler bu defalık gayr-ı mu’teber olarak bundan böyle yüzbaşı ve mülâzım-ı evvelin üç ve sânînin dört sene daha terfî-‘i rütbe etmeksizin bir rütbede hizmetleri vukû’a geldikte zikr olunan senelere mahsûs zamîmeler bend-i sâbıkta gösterildiği vechile i’tâ olunacaktır. Fî 2 Zi’l-ka’de sene 285.
|
Kaynak: Ünal, Uğur (2006). Sultan Abdülaziz Devri Osmanlı Kara Ordusu (1861-1876) (PDF) (Doktora). Ankara: Gazi Üniversitesi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021. 
Bu eser, başka bir eserin bilimsel olmayan metodlarla oluşturulmuş bir transkripsiyonu veya faksimilesi olup ana eserden bağımsız bir telif hakkı korumasına sahip değildir. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'un işlenmiş eserleri tanımlayan 6. maddesine göre; henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmi araştırma ve çalışma neticesinde yayımlanmaya elverişli hale getirilmesi (ilmi bir araştırma ve çalışma mahsulü olmayan alelade transkripsiyonlarla faksimileler istisna olmak üzere) halinde oluşturulan eser telif korumasına tâbi olacaktır. Ancak bu eser kanunun gösterdiği istisna kapsamında olduğundan kamu malıdır. 
|