Gazi Mustafa Kemal'in CHF 3. Kongresi açılış konuşması

Efendiler;

Cumhuriyet Halk Fırkasının üçüncü büyük kongresini açıyorum. Bu münasebetle, Fırkamızın muhterem murahhaslarını[1] hürmetle selâmlarken duyduğum sevinç ve saadetin büyük olduğunu heyecanla arz ederim.

Arkadaşlar;

Birinci umumî[2] kongremiz bundan on iki sene evvel[3] Sivas'ta bir mektep dershanesinde yapılmıştı. Oraya gelen murahhaslar türlü takipler altında, birçok müşküllerle[4] karşılaşmışlardı. Müzakerelerimiz[5] dahilî[6] ve haricî[7] düşmanların süngü ve idam tehditleri içinde vuku buluyordu.[8] Fakat Türk milletinin hakikî[9] his ve emellerini temsil ettiğine kani bulunan[10] kongre heyeti, millî vazifesini ikmal[11] lüzumunu[12] her mülâhazanın[13] üstünde tuttu. Takip etmekte bulunduğumuz prensiplerin ilk esaslarını tespit etti. Ondan sonra da ferağatle[14] ve azim ile o esaslar üzerinde yürüdü, muvaffak oldu.[15] Millî mefkûreye[16] tam iman ve onun icaplarına[17] tereddütsüz tevessülün[18] neticesi elbette muvaffakiyettir.[19] Bugünkü kongremizin işlerine başlarken, Sivas Umumî Kongremizi yadetmekten[20] maksadım onun fırkamızca inkılâbımızın tarihî bir hatırası olarak mahfuz[21] tutulmasında fayda gördüğümdendir. Millet için ve milletçe yapılan işlerin hatırası her türlü hatıraların üstünde tutulmazsa millî tarih mefhumunun[22] kıymetini takdir etmek[23] mümkün olmaz.

Sivas Umumî Kongresinden bugüne kadar bunca engellere karşı mefkûre yolunda attığımız adımlar göz önüne getirilirse önümüzdeki senelerin Fırkamız[24] için vadettiği muvaffakiyet ufuklarının ne kadar geniş olabileceğini tahminde güçlük çekilmez.

Bu mülâhazanın isabeti[25] bir şarta bağlıdır. O şart, aziz milletimizin, muhabbet[26] ve itimadının[27] Fırkamızın üzerinden eksik olmamasına dikkatle ve ferağatle çalışmaktır.

Fırkamız bunda kusur etmedikçe, selim[28] hisli, şuurlu[29], vefalı milletimizin muhabbet ve itimadından daima emin olabiliriz.

Arkadaşlar;

On iki sene evvelki Sivas Umumî Kongresinde ve dört sene evvelki kongremizde olduğu gibi, Fırkamızın bugünkü kongre heyeti dahi milletin hakikî hislerini, arzularını temsil mevkiinde bulunmaktadır. Bunun reddolunmaz bir hakikat[30] olduğunu son umumî intihap[31] neticesi, açık bir surette göstermiştir.

Büyük milletimizin Fırkamıza göstermekte olduğu alâka[32] ve itimada karşı -ayağa kalkarak- en derin tazim[33] ve hürmetle eğilir ve ona minnet ve şükranlarımızı sunarım.

Büyük kongrenin muhterem azası; geçen devrede yaptığımız işleri bir beyanname halinde hulâsa ettik.[34] ıttılanıza[35] arz olunacaktır.

Önümüzdeki seneler içinde yapacağımız işleri ve alacağımız tedbirleri burada hep beraber düşünüp konuşacağız.

Arkadaşlar;

Her biriniz vatanın bir bucağından, halkın içinden geliyorsunuz. Memleketin ihtiyaçlarına, halkın yeni dertlerine yakından vâkıf[36] bulunuyorsunuz. Fırkamızın prensiplerini tatbik eden İcra Vekilleri Heyeti[37] arkadaşlarımız da içimizdedir. Müzakere ve münakaşalarımız[38] birlikte olacaktır. Bu müzakere ve münakaşaların feyizli[39] neticeler verebilmesi için arkadaşların kayıtsız ve şartsız serbest konuşmaları, tenkidi icap eden noktalar görüldükçe müsamahalı[40] davranmamaları, lüzumu tabiîdir.[41]

Arkadaşlar;

Biz yüksek mefkûreli büyük bir fırka ailesinin, birbirine samimî arkadaşlıkla bağlı azasıyız.[42] Müşterek[43] mefkûre ve karşılılı samimiyetin icabı[44], birbirimizi tenvir[45] ve irşat[46] ederek umumî heyeti en isabetli yolda yürütmektedir.

Fırkamız mensuplarının bu şiarı[47] yükseldikçe, Fırkamızda tesanüt[48] yüksek birlik ve millî mefkûreye hizmet kudreti inkişaf eder,[49] yükselir. Birbirimizi irşat ve halkı tenvir etmekte yalnız fayda vardır. Bundan asla zarar gelmez, fakat aksinden çok zarar görüleceği tecrübelerle sabittir.

Muhterem arkadaşlar, büyük kongre mesaisinin memleket ve milletimiz için yeni saadetler hazırlamasını temenni ederim. -Alkışlar-

(...)

Şimdi müsaade buyurursanız, riyaset[50] beyannamesi Heyeti Aliyenize[51] arz olunacaktır. Söz İsmet Paşa hazretlerinindir.

Kelimelerin güncel karşılıkları

değiştir
  1. delegeler
  2. genel
  3. önce
  4. güçlükler
  5. görüşmeler
  6. dış
  7. gerçekleşiyordu
  8. gerçek
  9. inanan
  10. bitirme
  11. gereklilik
  12. düşünce
  13. feragat
  14. başarılı oldu
  15. ülkü, fikirler, ideal
  16. gerekliliklerine
  17. girişmek, başlamak
  18. başarıdır
  19. anmak
  20. saklı
  21. kavramının
  22. anlamak
  23. partimiz
  24. hedefe varması
  25. sevgi
  26. güveninin
  27. iyi
  28. bilinçli
  29. gerçeklik
  30. seçim
  31. ilgi
  32. saygı gösterme, ululama, yüceltme
  33. özetledik
  34. bilginize
  35. bilgisi olan, bilen
  36. Bakanlar Kurulu
  37. tartışmalarımız
  38. verimli
  39. göz yumma
  40. doğaldır, gereklidir
  41. üyeleriyiz
  42. ortak
  43. gereği
  44. bilgi verme, aydınlatma
  45. doğru yolu göstermek, uyarmak
  46. ilke
  47. dayanışma
  48. gelişir
  49. başkanlık
  50. Yüce kurulunuza

Kaynak: "Cumhuriyet Halk Fırkası Üçüncü Büyük Kongre Zabıtları, 10-18 Mayıs 1931". acikerisim.tbmm.gov.tr. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024. 
Telif durumu: