Gazete Haberlerinin Ve Fotoğraflarının Radyoda Ayrıntılı Olarak Dinleyicilere Aktarıldığı İddiasına Dayalı Olarak Bu Yayınların Engellenmesi İstemine İlişkin Yargıtay Kararı
11. Hukuk Dairesi
Esas No : 2000 / 5382
Karar No : 2000 / 6257
Karar Tarihi : 3.07.2000
ÖZÜ: DAVA, GAZETE HABERLERİNİN VE FOTOĞRAFLARININ RADYODA AYRINTILI OLARAK DİNLEYİCİLERE AKTARILDIĞI İDDİASINA DAYALI OLARAK BU YAYINLARIN ENGELLENMESİ İSTEMİNE İLİŞKİNDİR.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın İstanbul 5. A. Hukuk Mahkemesince görülerek verilen 07.09.1999 tarih ve 1998/490 1999/392 sayılı kararın Yargıtay 'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi H. Ulus tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekilleri müvekkillerinin sahibi olduğu Milliyet, Radikal, Posta, Fanatik ve Finansal Forum Gazetelerinde yer alan haberlerin ve fotoğrafların izinsiz olarak davalıya ait radyoda sayfa sayfa okunarak tasvir edildiğini ileri sürerek, anılan gazetelerdeki haber ve fotoğrafların tümüyle yayınlanmasının engellenmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalı vekili, iddiaların abartılı olduğunu, sadece hususi fedakarlıkla elde edilen haberlerin mevkutelerde yayınlanmasının kısıtlanabileceğini, sesli yayıncılığın kısıtlama kapsamında olmadığını ve müvekkilinin iktisabının yasal olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere göre, davacıların yayınladığı gazetelerdeki yazı ve resimlerin bedel karşılığı emek ve hususi fedakarlık sonucu elde edildiği, bunların ayrıntılı şekilde yayınlanmasının mevkute sahibini zarara uğratacağı ve davacıların FSEK 'nın 69. maddesi uyarınca tecavüzün menini isteyebilecekleri gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
- Dava, gazete haberlerinin ve fotoğraflarının radyoda ayrıntılı olarak dinleyicilere aktarıldığı iddiasına dayalı olarak bu yayınların engellenmesi istemine ilişkindir.
FSEK 'nın 36. maddesi uyarınca, Basın Kanununun 15. maddesi hükmü saklı kalmak üzere, basın veya radyo tarafından umuma yayılmış bulunan günlük havadisler ve haberler serbestçe iktibas olunabilir. Sadece içtimai, siyasi ve iktisadi günlük meselelere müteallik makale ve fıkraların iktibas hakkı saklı tutulabilir. Bu makale ve fıkraların iktibas hakkı saklı tutulsa bile bunların kısaltılarak yayılması caizdir. Her halükarda iktibas edilen kaynağın açıklanması gerekmektedir. Haberlere ilişkin Basın Kanunu'nun 15. maddesindeki sınırlama ise, özel fedakarlık sonucu elde edilen haber, yazı ve resimlerin başka mevkuteler tarafından 24 saat geçmeden izinsiz yayınlanamayacağına ilişkindir. Aynı yasanın 3. maddesinde mevkute, gazeteleri haber ajansları neşriyatları ve belli aralıklarla yayınlanan diğer yayınlanan diğer bütün basılmış eserler olarak tanımlanmıştır.
Somut olayda davalı tarafından yapılan yayında FSEK 'in 6/1. maddesi uyarınca davacılara ait gazete haberlerinin kaynak belirtilerek iktibas edildiği ve yapılan yayında herhangi bir yasa ihlalinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Öte yandan mahkeme kararının gerekçe ve hükmünde belirtildiğinin aksine, dava konusu haber ve fotoğrafların ayrıntılı biçimde ispat edilmediği gibi bütün gazete haberlerinin hususi fedakarlık sonucu elde edildiğine dair gerekçenin de kabulü mümkün bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, mahkemece sabit olmayan davanın reddine karar verilmesi gerekirken hatalı gerekçeyle yazılı şekilde hüküm tesisi yerinde görülmediğinden kararın bu nedenle davalı yararına bozulması gerekmiştir.
- Öte yandan mahkeme kararında, kararı veren hakim ve tutanak katibinin ad ve soyadlarının belirtilmeyerek HUMK 'nın 388/1. madde ve bendine aykırı şekilde kararın kapsaması gereken hususların kısmen eksik bırakılması da yerinde görülmediğinden kararın bu nedenle dahi bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine 03.07.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.