Ene-Sayım (Tuvaca: Эне-Сайым) — Tıva ulusunun bilindik bir türküsüdür. Ene-Sayım, Ana-Say'ım demektir. Ene, ana, anne, aba manalarına gelir. Say, günümüz resmi Türkçesinde bilinmemekle birlikte yöre ağızlarında ve gerek Osmanlı ve gerekse daha önceki dönem Türkçesinde geçmektedir. Dibi yere gömülü kaygan kaya[1]. Dağ yamaçlarındaki taşlı, çakıllı arazi , Kayalık yar, uçurum, İnce uzun tarla[2]. Yani dağ eteklerinde akarsuyun geçtiği biraz kayalık yamaçlara denir. Şarkıda, Tıva'da aynı zamanda "Ulug-Hem" (yani Ulu nehir) şeklinde de söylenen Yenisey akarsuyu belirtilmektedir. Yenisey akarsuyuna eski dönemlerde Ene-Say denilmekteydi. Şarkıda ana yurt anlamında da düşünülmektedir.

Tuvaca (Kiril alfabesi) Tuvaca latin Manası
Эне-Сайым

Эне-Сайым, Саян-Таңдым, Ахоой! Ахоой! Эрте шагдан чуртум чүве, Ээй! Ахоой! Ахоой!

Эриг, хоюг сыгыт-хөөмей, Ахоой! Ахоой! Эгиир шагдан ырым чүве, Ээй! Ахоой! Ахоой!

Оой! Каргырааның өгбелери (?) Ахоой! Ахоой! Хая-дашче хуулза-даа. Ахоой! Ахоой!

Кадыг сеткил уярадыр Ахоой! Ахоой! Каргыраалаар төлдер бис-ле. Ээй! Ахоой! Ахоой!

Хөөмей-сыгыт өгбелери (?) Ахоой! Ахоой! Кошке-даштар апарза-даа Ээй! Ахоой! Ахоой!

Хөрек-чүрээм куюмналдыр Ахоой! Ахоой! Хөөмейлээр төлдер бис-ле, Ээй! Ахоой! Ахоой!

Оой!

Эне-Сайым, Саян-Тандым, Ахоой! Ахоой! Эрте шагдан чуртум чүве, Ээй! Ахоой! Ахоой!

Эриг, хоюг сыгыт-хоомей, Ахоой! Ахоой! Эгиир шагдан ырым чүве, Ээй! Ахоой! Ахоой!

Еnе-Sаyım

Еnе-Sаyım, Sаyan-Tаñdım, Аhооy! Аhооy! Еrtе şаgdаn çurtum çüvе, Ееy! Аhооy! Аhооy!

Еrig, hоyug sıgıt-höömеy, Аhооy! Аhооy! Еgiir şаgdаn ırım çüvе, Ееy! Аhооy! Аhооy!

Ооy! Kаrgırааnıñ ögbеlеri (?) Аhооy! Аhооy! Hаya-dаşçе huulzа-dаа. Аhооy! Аhооy!

Kаdıg sеtkil uyarаdır Аhооy! Аhооy! Kаrgırааlааr töldеr bis-lе. Ееy! Аhооy! Аhооy!

Höömеy-sıgıt ögbеlеri (?) Аhооy! Аhооy! Kоşkе-dаştаr аpаrzа-dаа Ееy! Аhооy! Аhооy!

Hörеk-çürееm kuyumnаldır Аhооy! Аhооy! Höömеylееr töldеr bis-lе, Ееy! Аhооy! Аhооy!

Ооy!

Еnе-Sаyım, Sаyan-Tаndım, Аhооy! Аhооy! Еrtе şаgdаn çurtum çüvе, Ееy! Аhооy! Аhооy!

Еrig, hоyug sıgıt-hооmеy, Аhооy! Аhооy! Еgiir şаgdаn ırım çüvе, Ееy! Аhооy! Аhооy!


Yenisey'im

Yenisey'im, Sаyan-Tаndı dağlarım, Аhооy! Аhооy! Eskiden beri yurdumdur, Ееy! Аhооy! Аhооy!

Kargira'nin atalari ahoy ahoy

Kaynakça

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir

Ayrıca bakınız

değiştir