| 2181
|
îç
|
iç·I, 35, 91, 225, 245;II, 208
|
| 2182
|
içegü
|
kaburga kemiklerinin iç tarafında bu·lunan şeylerin adı,II,içirik I, 137
|
| 2183
|
iç
|
et ciğere bitişik olan ince et· I, 35
|
| 2184
|
içgermek
|
içeriye koymak; suçlarını sôylemek, koğlamak· I, 227
|
| 2185
|
içi
|
yaşça büyük olan erkek karde ş; kocanınyaşça büyük erkek kardeşL I, 87; III, 7
|
| 2186
|
içikmek
|
savaşta kendi dileğiyle teslìm olmak· I, 192;II, 118
|
| 2187
|
içilmek
|
içilmek .I, 194
|
| 2188
|
için
|
ara, iç anlamını bildiren birek, I, 76, 230
|
| 2189
|
içişmek
|
içişmek, içmekte yardım ve yarış etmek, I, 181 içkin er düşmanlardan iken bu yana geçen, kendisine dokunulmayan, baysall ık verilen kişi, mülteci· I, 108
|
| 2190
|
içkur
|
iç kuşağı, uçkur, I, 35, 324
|
| 2191
|
içkü
|
içki, içilen şey,I, 128 içlemek iç geçirmek, astarlamak, I, 286
|
| 2192
|
içlenmek
|
içlenmek, tanelenmek, içi olmak· I, 256, 257
|
| 2193
|
içlik
|
eger keçesi, içlik, I, 102, 104
|
| 2194
|
içmek
|
içmek, bir şeyi içmek veya sorup içine çekmek.I, 35, 47, 142, 164, 192;II, 6
|
| 2195
|
içmek
|
kuzu derisinden yapılmış olan kürk·I, 102
|
| 2196
|
içmeklenmek
|
kuzu kürkü giymek 've buna sahip olmak, I, 314
|
| 2197
|
içre
|
de, içinde, içerisinde. I, 223, 367, 393; II, 83, 250;III, 235, 247, 339, 448
|
| 2198
|
içrüşmek
|
içirişmek, içı'rmekte yardım ve yarış etmek,I, 233
|
| 2199
|
içsemek
|
içmek 1516010^I, 20, 276
|
| 2200
|
iç
|
söz yürekteki gizli şey, sır·I, 35
|
| 2201
|
içtonlamak
|
iç donu giymek·I, 314 bkz> iştonlanmak
|
| 2202
|
içtürmek
|
içirmek, su içirmek,I, 218; II, 173
|
| 2203
|
içük
|
samur, tegin gibi hayvanların derisinden yapılan kürk, I, 69
|
| 2204
|
içüklemek
|
samur, teğin gibi hayvanların kürkünden urbasına iç geçirmek, iç kaplatmak, I, 305
|
| 2205
|
içürgen
|
çok içiren· I, 157
|
| 2206
|
içürmek
|
içirmek I, 47, 177. 218; II, 173
|
| 2207
|
idiş
|
kadeh, tas, bardak, tencere gibi her nevi kap· I, 61 bkz> idi ş
|
| 2208
|
idi
|
sahip, efendi; Tan^ı. I, 87. 320, 330, 410; II, 243
|
| 2209
|
idiş
|
kadeh, kap; mal mülk, III, 61,131, 232 bkz> idi ş
|
| 2210
|
idrik
|
katı nesne· I, 102 bkz> irik
|
| 2211
|
ig
|
iğ,I, 48, 85 bkz> ik, yig, yik
|
| 2212
|
ig
|
hastalık.I, 48, 296;III, 30, 224, 278, 281
|
| 2213
|
igçil
|
hasta, III, 57
|
| 2214
|
igemek
|
eğelemek, gıcırdatmak, III, 254, 255
|
| 2215
|
igemek
|
inat etmek, III, 255
|
| 2216
|
igenmek
|
benimsemek; (kısrak) gebe kalmak;çamışlaşmak, harınlaşmak; çekinmek· I, 104, , 200, 203
|
| 2217
|
igeşmek
|
arka olmak, güvenmek·I, 187
|
| 2218
|
igeşmek
|
eğelemekte yardım ve yarı; etmek; çarpışmak, ısırı;mak, boğufmak· I, 187, 188; II, 287
|
| 2219
|
igiş
|
harınlaşan, inatlaşan hayvan, at·I, 122
|
| 2220
|
iglelmek
|
hastalanmak,I, 296
|
| 2221
|
iglemek
|
hasta olmak·I, 287, 380
|
| 2222
|
iglenmek
|
bir parça hastalanmak
|
| 2223
|
igleşmek
|
hastalaşmak·I, 241
|
| 2224
|
igletmek
|
hastalandırmak· I, 266
|
| 2225
|
iglig
|
hasta·I, 79, 196, 273; II, 351
|
| 2226
|
ik
|
iğ· III, 144 bkz> ig, yig, yik
|
| 2227
|
ikdilmek
|
terbiye edilmek, eğitllmek; beslenlenmek·I, 246
|
| 2228
|
ikdi
|
; anaları bir olan·III, 382
|
| 2229
|
ikdük
|
peynlr gibi süt ve yoğurttan yapılıp yenen bir azık,I, 105
|
| 2230
|
ikeme
|
bir çeşit saz, kubuz gibi çalınan bir çalgı·I, 137; III, 174 bkz> ekeme
|
| 2231
|
iki
|
sayıda iki; ikisi I, 49, 131, 233, 256; II, 45, 251;III, 45, 101, 244, 363, 382 bkz> ikki
|
| 2232
|
ikidmek
|
terbiye etmek, eğitmek, yetlştirmek, I, 213 bkz> ikitmek
|
| 2233
|
ikinç
|
sayıda 1^1110.I, 131, 132; III, 449
|
| 2234
|
ikindi
|
bazısı, öteki, ikinci· I, 140, 185, 186, 231, 238. 239;II, 89, 103, 203, 214, 217 bkz> ekindi
|
| 2235
|
ikindi
|
ikindi,I, 140
|
| 2236
|
ikirçkün
|
tereddüt, ikircim; tereddütlü, ikircimli.III, 419
|
| 2237
|
ikit
|
yalan·I, 51
|
| 2238
|
ikitmek
|
terbiye etmek, yetiştirmek .I, 213 bkz> ikidmek
|
| 2239
|
ikki
|
iki, birblri, ikisi, iklden her biri·I, 182, 187, 188. 189, 234, 237, 239. 268, 270, 308, 317, 410, 519;II, 17, 88, 89, 93, 98, 99, 101, 102, 104, 105, 107, 108, 109, 112, 196, 203, 206, 207, 209. 211, 215, 217, 218, 220, 221, 222, 224, 258, 287; III, 71,
|
| 2240
|
ikkiz
|
ikiz, I, 143 § ikkiz oglan; ikiz çocuk·I, 143
|
| 2241
|
iklemek
|
çiğnemek, basmak·I, 287, 380;III, 310 bkz> egle şmek, ikleşmek, yiklemek
|
| 2242
|
ikleşmek
|
birbirine uyup durmak, bir şeyi ayakla çiğnemekte birbirine yardırn etmek, I, 241 bkz> egleşmek, iklemek, yiklemek
|
| 2243
|
ikletmek
|
çiğnetmek, bastırmak·I, 265
|
| 2244
|
iktü
|
ekti, elde beslenen hayvan, I, 114
|
| 2245
|
iktülemek
|
ot vermek; beslemek· I, 317
|
| 2246
|
ilel
|
(beylere ve hanlara cevap verilirken) evet· I, 78
|
| 2247
|
ilenç
|
düşüncesinin yanlışlığı belli olan bir ki-şinin bir iş üzerine sözsöy]emesini kınama; ayıplama, tekdir, çıkışma·I, 133, 204;III, 450
|
| 2248
|
ilenmek
|
kötü dua etmek, ilenmek; ayıplamak, tekdir etmek,I, 204, 205
|
| 2249
|
ilermek
|
göze ilişmek, belirmek, gôrünmek· I, 179; II, 283
|
| 2250
|
ilersük
|
şalvar uçkuru·I, 152
|
| 2251
|
ilertmek
|
iliştirmek, iliştirtmek. III, 427, 428
|
| 2252
|
iletmek
|
iletmek, götürmek· I, 214, 369; II, 263
|
| 2253
|
ilik
|
ilik I, 72. bkz> yilik
|
| 2254
|
ili
|
kapug iliştirilivermiş, anahtarsız açılabilen kapı·I, 92
|
| 2255
|
ilinmek
|
tutulmak, yakalanmak·I, 204, 205, 206;II, 288;III, 358 bkz> ılınmak
|
| 2256
|
ilişmek
|
birbirine ilişmek; çatışmak; asmakta yardım ve yarış etmek·I, 188, 190 bkz> ılışmak
|
| 2257
|
ilk
|
ilk, her şeyin evveli· I, 43
|
| 2258
|
ilmek
|
ilişmek I, 169
|
| 2259
|
ilrük
|
üzerlik tohumu, Peganum harmala· I, 105 bkz> eldrük, y ıdıg ot, yüzerlik
|
| 2260
|
iltürmek
|
iliştirtmek, astirtmak· I, 224
|
| 2261
|
im
|
parola, orduda başbuğun askerler arasına silâh veya kuş adlarından birini belge olarak koyduğu kelimeler· I, 38
|
| 2262
|
imdi
|
şimdi. I, 36, 37, 41 bkz> emdi
|
| 2263
|
imir
|
aydınlıkla karanlığın birbirine karışması·I, 94 bkz> emir, imir, iriğir
|
| 2264
|
imlelmek
|
gôz kırpmakla ve buna benzer şeyle işmar olunmak·I, 296
|
| 2265
|
imlemek
|
işmar etmek, işaret etmek, göstertmek· 1. 82, 287, 288;III, 84, 295, 310 bkz> yimlemek
|
| 2266
|
imleşmek
|
işaretleşmek· I, 242
|
| 2267
|
imletmek
|
işaret ettirmek· I, 266
|
| 2268
|
imren
|
yurttaşlardan toplanan her yığnak· I, 88, 107
|
| 2269
|
imtili
|
düşünüp taçınılmadan birdenbire yapılma. I, 141
|
| 2270
|
in
|
çukur· I, 49 bkz> én
|
| 2271
|
in
|
yırtıcı hayvan ini.I, 49, 55 bkz> yın, yin
|
| 2272
|
in
|
koyun pisliği·I, 49 bkz> yin
|
| 2273
|
inç
|
rahat, içi sakin, yüreği dölek·I, 74;III, 437
|
| 2274
|
inçikmek
|
duygusu gitmek, bayılmak, büzülmek, titremek·I, 243, 244
|
| 2275
|
inegil
|
vücut içerisinde, göbek kar şısında kulunca benzer bir hastal ık·I, 137
|
| 2276
|
ini
|
yaşça küçük kardeş, kocanın küçük erkek kardeşi· I, 93; III, 7
|
| 2277
|
inilmek
|
inilmek.II, 130
|
| 2278
|
inmek
|
inmek I, 169; II, 204; III, 61 bkz> ılmak
|
| 2279
|
insemek
|
inmek istemek· I, 278 bkz> ılsamak
|
| 2280
|
iñek
|
1116^I, 111; III, 91 iñek kaplumba ğanın dişisi· I, 111
|
| 2281
|
iñek
|
küçi küçü otu tohunnu· III, 121
|
| 2282
|
iñen
|
dişi deve, I, 120, 289 bkz> ıñan
|
| 2283
|
iñes
|
kişi yabancı gibi sağına, soluna bakan adam· I, 94
|
| 2284
|
iñir
|
aydınlıkla karanlığın birblrine karışması, alaca karanlık.l, 94 bkz> amır, emir, imir
|
| 2285
|
iñliç
|
kebapla yenir, sarımsağa benzer blr dağ otu· I, 115
|
| 2286
|
iprük
|
içerisine pekllk gelene (içlni sürdürmek için) yo ğurt ile süt karıştırılarak verllen ilâç· I,101
|
| 2287
|
ir
|
yerin güney, güneşli yanı· I, 464 bkz> ér
|
| 2288
|
ir
|
utanma bildiren bir söz, I, 36 bkz> ır, ıra, ırra
|
| 2289
|
ir
|
bolmak utanmak,I, 36
|
| 2290
|
irdemek
|
aramak·III, 228
|
| 2291
|
irik
|
katı olan nesne·I, 71, 102 bkz> idrik
|
| 2292
|
irik
|
kel ve uyuzun kafası·I, 71
|
| 2293
|
irik
|
erpik ve eski olan her nesne, I, 70
|
| 2294
|
irik
|
otuñ odun kırıkları, kıymık I, 70
|
| 2295
|
irilmek
|
kaygıdan titremek, kendi kendini yermek·I, 196 bkz> ar ılmak
|
| 2296
|
ir(i)n
|
dudaklar, ağız· III, 74 bkz> érin iririg 11-10.I, 135;III, 59
|
| 2297
|
irk
|
dört yaşına girmek üzere bulunan koyun·I. 43
|
| 2298
|
irkeklenmek
|
dalgalanmak; erkek olmaki ür-permek·I, 315 bkz> erkeklenmek
|
| 2299
|
irkeşmek
|
topla;mak.I,144 bkz> irkişmek
|
| 2300
|
irkilmek
|
toplanmak, çoğalmak I, 249
|
| 2301
|
irkin
|
irkilen, iriken şey· I, 108 § irkin yagmur; günlerce süren ya ğmur, I, 108 § irkin suv; irkinti su· \, 108
|
| 2302
|
irkinmek
|
irkmek, mal irkmek, kendisi için toplamak· I, 254, 255
|
| 2303
|
irkişmek
|
irkmekte yardım ve yarış etmek, toplaşmak· I, 238, 325 bkz> irkeşmek
|
| 2304
|
irkmek
|
toplamak· III, 420
|
| 2305
|
irle
|
yurtluk, yurt tutulan yeı\ III, 251 bkz>érle
|
| 2306
|
irpelmek
|
bıçkı ile biçilmek, bo2ulmak· I, 244
|
| 2307
|
irpemek
|
bıçkılamak, biçmek, bozmak· I, 271
|
| 2308
|
irpetmek
|
bıçkı ile biçtirmek, bozdurmak. I, 260
|
| 2309
|
irtelmek
|
aranmak, araştırılmak; istenmek. I, 245
|
| 2310
|
irtemek
|
arkasına düşmek; istemek· I, 245, 272; III, 356 bkz> istemek
|
| 2311
|
irteş
|
araştırma, irdeme; isteme; iş hususunda vaki olan bahis, dögü ş, kavga,I, 97, 402;II, 214;III, 416
|
| 2312
|
irteş
|
kopmak bahis kızı;mak· I, 97
|
| 2313
|
irteşmek
|
araştırmak. I, 230
|
| 2314
|
irtetmek
|
istetmek, aratmak, I, 260
|
| 2315
|
irük
|
duvar ve duvara benzer şeylerdeki gedik· I, 70
|
| 2316
|
irvi
|
Hindistan'dan gelir bir ilâç·I, 128
|
| 2317
|
irvi
|
ince uzun·I, 128 § irvi kulak; ince uzun kulak· I, 128
|
| 2318
|
isig
|
sıcak· 1. 72;III, 400
|
| 2319
|
isiglemek
|
çok sıcakta gitmek·I, 306
|
| 2320
|
isiglenmek
|
bir şeyi sıcak bulmak·I, 294
|
| 2321
|
isiglik
|
sıcaklık.I, 152
|
| 2322
|
isiglik
|
sevda· I, 152
|
| 2323
|
isig
|
yer uzayıp giden bozkır·I, 72
|
| 2324
|
isimek
|
ısınmak·III, 253
|
| 2325
|
isinmek
|
ısınmak; sevmek·I, 201, 202 bkz> ısınmak
|
| 2326
|
isirgenmek
|
sıcak yüzünden isiriklenmek·I, 290
|
| 2327
|
isişmek
|
ısınmak, bir nesnenin bütün parçalar ı arasına sıcaklık yayılmak·I, 185 bkz> ısışmak
|
| 2328
|
isitmek
|
ısıtrnak; ısıtmaya tutulmak· I, 209, 210
|
| 2329
|
isiz
|
kötü, fena· II, 91 bkz> esiz, essiz, ısız, ıssız,
|
| 2330
|
isizlenmek
|
sevimsizleşmek, yaramazlaşmak·I, 293
|
| 2331
|
isizlik
|
şer, kötülük I, 152 bkz> esizllg, ısızlık, ıssızlık, isizlik
|
| 2332
|
iskemek
|
ditmek·I, 284
|
| 2333
|
iskenmek
|
(kıl, ot vb· hakkında) koparmak, yolmak, ditmek·I, 255
|
| 2334
|
isre
|
aşağı; sonra,I, 126
|
| 2335
|
istek
|
istek; ara;tırma· I, 120
|
| 2336
|
istek
|
kopmak istek gelmek,I, 120
|
| 2337
|
istelmek
|
istenmek, aranmak, I, 246 i
|
| 2338
|
stemek
|
istemek, arkasına düşmek, aramak· I, 272 bkz> irtemek
|
| 2339
|
istetmek
|
istetmek, aranması için arkasından adam göndermek.I, 260
|
| 2340
|
iş
|
is, kandil dumanı·I, 37
|
| 2341
|
iş
|
iş·I, 132, 253, 265; II, 166, 315; III, 68 bkz> ış
|
| 2342
|
iş
|
bolmak islenmek, klrlenmek·I, 37
|
| 2343
|
işenmek
|
güvenmek, inanmak I, 202
|
| 2344
|
işiler
|
kadın·I, 117 bkz> ışlar, işler
|
| 2345
|
işilmek
|
işe yatmak, işe yordam hasıl etmek· I, 197 bkz> yişilmek, yuşılmak, yuşulmak, yüşilmek, yüşülmek
|
| 2346
|
işitmek
|
işküm saraylarda hanlar 1çin kurulan, büyük çanak gibi ayaks ız sofra·I, 107
|
| 2347
|
işlelmek
|
işlenmek·I, 295
|
| 2348
|
işlemek
|
işlemek,I, 286 bkz> ışlamak
|
| 2349
|
işlenmek
|
Islenmek, dumanla örtülmek, tütsülenmek; kendini i ş yapar göstermek·I, 297. 298;II, 72 bkz> ıslanmak
|
| 2350
|
işler
|
kadın·I, 117, 153, 158, 314, 330, 477; III, 18, 57, 205, 432 bkz> ışlar, işiler
|
| 2351
|
işleşmek
|
iş yapmakta yarış ve yardım etmek, I, 240
|
| 2352
|
işletmek
|
işletmek I, 265
|
| 2353
|
iştonlanmak
|
iç donu giymek,I, 314, 315 bkz> içtonlanmak
|
| 2354
|
itegü
|
değirmende dönen taşın üzerlne bindirilen ağaç parçası, ünun biraz kalın olması istenirse taş, bununla biraz yukarı kaldırılır, ince olması istenirse aşağı indirilir, I, 137
|
| 2355
|
itilmek
|
itilmek, defedilmek; serpilmek, büyümek; imeklemek; sürünmek I, 193; II, 139
|
| 2356
|
itinçü
|
nerig itilen nesne, I, 133
|
| 2357
|
itindi
|
neñ itilmiş nesne, itik·I, 140
|
| 2358
|
itinmek
|
itilmek, sürünmek II, 139
|
| 2359
|
ítìş
|
itişme, iki kişi arasında elle müdafaa· I, 61
|
| 2360
|
itişmek
|
itişmek, bir şeyi müdafaada yardım ve yarış etmek I, 180
|
| 2361
|
itlinmek
|
itilmek· I, 256
|
| 2362
|
itlişmek
|
itilmek, itilişmek, I, 239
|
| 2363
|
itmck
|
itmek.,I, 171; III, 137, 251
|
| 2364
|
itsemek
|
itmek istemek, itsemek· I, 276
|
| 2365
|
iytürmek
|
büktürmek·I, 267, 268 bkz> éttürmek ·
|
| 2366
|
iz
|
yerde ve deride uzunlamasına olan çizik, 80 bkz> az, ezik
|
| 2367
|
izderig
|
balık avlanan bir çeşit ağ,I, 116
|
| 2368
|
izi
|
õbür yıl, gelecek yıldan sonrakl yılı, 89
|
| 2369
|
izlik
|
kesilen hayvanların derisinden yapılan Türk çarığı.I, 104
|
