Dîvânü Lugâti't-Türk/Dizin/Ç

1267	ça	benzetme edatı·III, 207 bkz> çe çabak Türk gölünde bulunan ufak bir bal ık· I, 381
1268	çabak	er soysuz, mayası bozuk, sütsüz adam, I, 381
1269	çaçır	çadır· I, 406 bkz> çaşır, çatır
1270	çadan	çiyan, kuyruğu örü, akrep· I, 409; III, 367
1271	çaflı	şahin· I, 431
1272	çag	çug gürültü, çar çur· III, 128
1273	çagı	gürültü· III, 225 bkz> çogı, çugı
1274	çagıg	kamçı, sırım II, 210 bkz> çavıg
1275	çagılamak	bağırmak, çağırmak. III, 324 bkz>çogılamak
1276	çagılamak	çağlamak. III, 324 bkz> jagılamak, şagılamak
1277	çagır	şarap, şıra· I, 363; II, 336;III, 286, 385
1278	çagır	dar yol, küçük yol, çığır·I, 363 bkz> çıgır
1279	çagırlamak	şıra yapmak; şıra içmek·III, 331
1280	çagırlanmak	şıra veya şarap sahibi olmak· II, 267
1281	çagırlıg	şaraplı, şarabı olan· I, 494
1282	çaglanmak	börtmek; yarı pişmek (et)· II, 245
1283	çagmur	şalgam· I, 16, 457 bkz> çamgur
1284	çagrı	doğan kuşu; çakır ku;u· I, 421;II, 343; III, 332
1285	çagruk	sertleşen, katila;an·I, 469
1286	çaxa	çakmak,I, 9
1287	çaxşak	dağ tepelerindeki taşlık yer·I, 469
1288	çaxşak	kurutulmuş kaysı, üzüm gibi meyveler, I, 469
1289	çaxşamak	çağıl çuğul etmek, takılan süs eşyası ses vermek·III, 286
1290	çaxşu	"filiz herç çakses anlatan bir söz·I, 333"
1291	çak	bir şeyin özunü, aynını bildiren kelime,"tam, işte, aynı" sözleri gibi·I, 333
1292	çak	çuk odun, ceviz, kemik gibi çeylerin k ırılmasından çıkan ses,I, 333
1293	çak	çuk etmek odun, ceviz, kemik gibi şeyler kırılırken ses çıkarmak·I, 333
1294	çak	etmek ses çıkarmak·I, 333
1295	çakılmak	çakılmak; ateş çakmak; eri;tirilmek·II, 133
1296	çakınmak	çakınmak, kendisi için çakmak· II, 149
1297	çakır	gök gözlü, çakır gözlü, çakır· I, 363
1298	çakışmak	çakmakta yardım ve yarış etmek·II, 104
1299	çaklanmak	çalkamak·I, 513
1300	çakmak	çakmak; erişmek, II, 17, 23;III, 26
1301	çakmak	(kuş) aşağı inmek·III, 46 bkz> çokmak, çukmak
1302	çakmak	çakmak (yakma aracı)·I, 469;II, 17, 104, 133, 149, 181;III, 26
1303	çakrak	kel, daz, 1. 469
1304	çakratmak	gözü çakırlaştırmak·II, 334
1305	çakrışmak	çağrışmak·II, 209
1306	çakturmak	çaktırmak; iki kişiyi kızı;tırmak· II, 181
1307	çal	alaca, kır· III, 156
1308	çalañ	geveze, bağıran, çalçene·III, 371 § çalañ ba şı; çalçene, bağıran kişi· III, 371
1309	çalañ	yanmış gibi siyah, ot bitmeyen, çorak yer· III, 371
1310	çaldır	çaldır ses ifade eden bir söz·I, 457
1311	çaldır	çaldır etmek çaldır çaldır etmek I,457
1312	çaldramak	;ağıl çuğul etmek, ses vermek, III, 447, 448
1313	çalgay	ku; kanadının uçları·III, 241
1314	çalıg	yitik arama; bey|erln önemli bir işi çıktığında gelmeleri için köylere, obalara gönderdi ğl haber, I, 374
1315	çalınmak	kendini yere atmak; kulağına söz erişmek; anklannnak, zayıflamak·II, 149, 150
1316	çalış	çelme, güreş· I, 368
1317	çalışmak	bir şeyin çatlakları, ekleri, araları açılmak; güreşmek. II, 108, 114
1318	çalkan	yaranın bir yerden başka blr yere yürümesi veya 20^651.I, 441
1319	çalk	çulk itmenin çıkardıgı ses,I, 349
1320	çalk	çulk kılmak itmek, çarpmak·I, 349
1321	çalma	kerme, kemre, koyun ağıllarında veya deve ahırlarında toplanıp, kurutularak kışın yakmak Içln kesilen kesek, kuru tezek,I, 433
1322	çalmak	yere çalmak, vurmak, yenmek
1323	çalpak	kir, pislik· 1. 470 § çalpak i ş; karışık iş·I, 470
1324	çalpañ	sıvık çamur·III, 385
1325	çalpaşmak	çarpışmak, mücadele etmek; sertleşmek; bir şey kötüleşip pisleşmek·II, 207
1326	çalpuşlanmak	yapışkan olmak, çelpeklenmek. II, 271
1327	çalturmak	yere çeldirmek, yere çaldırmak;aratmak, aramasını emretmek; işittirmek için çağrılmak. II, 182
1328	çamguk	koğucu, kovcu·I, 470
1329	çamgur	şalgam,I, 457 bkz>
1330	çagmur	çamı gürültü, bağırtı (yalnız kullanılmaz, "çogı" ile gelir).III, 234
1331	çamrak	çoluk çocuk,I, 469 bkz> çar çarmak
1332	çanak	kekez kimse, korkak, gevşek,I, 358
1333	çanak	kap kacak, çanak, tuzluk ve tuzlu ğa benzer ağaçtan oyulmuş kap·I, 84, 381; III, 32, 109 bkz ayak
1334	çanaklamak	birini arık (zayıf) saymak veya bulmak; arıklığa, gevşekliğe, kekezliğe nispet etmek· III, 330 ça(n)aklık kekezlik, gevşeklik, perişanlık· I, 503
1335	çançu	erişte hamuru açılan oklava· I, 417
1336	çandışmak	birbirine sertleşmek, birbirinden kaçınmak, çekinmek·II, 207, 208
1337	çañılamak	döğülerek çenilemek; kötü söyleyip ba ğırmak·III, 404
1338	çanka	bir çeşit tuzak·I, 427
1339	çanturmak	caydırmak·II, 182 bkz> çındu·turmak
1340	çap	çap ses bildiren bir kelime, vurulan kamç ının ve dudağın şıpırdamasında çıkar· I,318
1341	çap	çap yémek şapır şupur yemek·I, 318
1342	çapgut	çaput, ;ilte· I, 451
1343	çapılmak	Ince, iyi yumuşak çamurla sıvamak;boynu vurulmak·II, 119
1344	çapınmak	kamçılamak; yüzmek, II, 149
1345	çapıtgan	çok saldıran· I, 513 çapıtgan er cellât, boyun vurnn,I, 513 çap ıtmak saldırmak, vurdurmak,II, 298 çapmak yüzmek; arı çamurla sıvamak; vurmak·II, 3, 149
1346	çapsamak	yüzmek istemek III, 284
1347	çapturmak	suda yüzdürmek; çamurla sıvatmak; boyun vurdurmak,II, 180
1348	çar	çar herhangi bir akarın çıkardıgı ses,I, 324 bkz> şar şar
1349	çar	çarmak çoluk çocuk·I, 469;II, 148, bkz> çamrak
1350	çarçur	abur cubur·I, 323
1351	çarçur	yemek eline geçeni yemek, bir şey bırakmamak,I, 323
1352	çarlamak	cırlamak, ağlamak, bağırmak·III, 295 bkz> çoglamak
1353	çarlaşmak	ağlaşmak, bağrı;mak, kükremek·II, 210
1354	çarlatmak	cırlatmak, ağlatmak·II, 344
1355	çars	çars ses ifade eden bir kellme·I, 348
1356	çars	çars urmak çat çat dõvmek·I, 348
1357	çart	parça,I, 341
1358	çart	çurt her şeyln ufağı, döküntusü· I, 341
1359	çaruk	çarık·I, 318
1360	çaruklamak	çarıklamak, Türk çarığı giymek;çaruk boyuna nispet etmek, III, 337, 338
1361	çaruklanmak	çarıklanmak·II, 266
1362	çaruklug	çarıklı.I, 497
1363	çarukluk	çarık yapılmak üzere yapılmış deri·I, 503
1364	çarun	çınar agacı·I, 414 bkz> çünük, şünük
1365	çaşır	çadır·I, 406 bkz> çaçır, çatır
1366	çat	kuyu·III, 146
1367	çat	çat bir şeyin düştüğü zaman çıkardığı sesi anlatır·I, 320
1368	çatllamak	şaklamak.III, 323
1369	çatır	çadır,I, 406 bkz> çaçır, çaşır çatır nı;adır·I, 406
1370	çatmak	kuzuyu koyuna katmak,II, 294
1371	çatpa	köy muhtarının ırmak, çeşme sularının yollarını kazmaya gitmeyen kimseterden aldığı tutu,I, 416
1372	çatuk	Çin'den getirilen bir balık boynuzu· III, 218
1373	çav	şöhret, ;an; ses,I, 45;II, 250
1374	çava	delikanlılara verilen adlardan·III, 225
1375	çavar	ateş yakmaya yarıyacak nesne, tuturak, I, 17, 411
1376	çavar	çuvar ateş yakmaya yarıyacak nesne,tuturak·I, 411
1377	çavarlıg	yer yavşan gibi tuturak yapmaya yarar odun bulunan yer· I, 495
1378	çavıg	kamçı, kamçı ucu, I, 374; II, 231 bkz>çagıg
1379	çavju	dalı, budağı, meyvesi kırmızı bir ağaç olup meyvesi acıdır· Kadınların parmağı kırmızılıkta buna benzetilir, I, 422
1380	çavlanmak	sanlanmak, şöhretlenmek, ün sahibi olmakII, 245; III, 200
1381	çavlı	ateş yakılan meyve kabukları, III, 442
1382	çavuş	çavuş, savaşta safları düzelten ve askeri zulüm etmeğe bırakmayan kimse. I, 368 çaydam yatağa doldurulan veya yağmurluk yapılan Ince keçe· III, 176 bkz> çiydem
1383	çe	benzetme edatı,III, 207 bkz> ça
1384	çeçek	çiçek I, 119, 179, 193, 233. 388. 437; II, 122, 285
1385	çeçeklenmek	çiçeklenmek II, 266
1386	çeçeklik	çiçeklik,I, 508
1387	çeçge	çulha tarağı,I, 429
1388	çefşeñ	koyun kırpılan makas, kırkı·III, 385
1389	çek	çizgili, kumaş gibi bir pamuk dokuma·III, 155
1390	çek	çük malın en değersizi, kıvır zıvır,I, 334
1391	çekek	çiçek hastalığı,I, 388
1392	çekik	nokta·II, 149, 181, 287 bkz> çikik
1393	çekik	küçük çocuk çükü· II, 287 bkz> çübek
1394	çekik	serçeye benzer alacalı bir kuş ki siyah kayalıklarda bulunur· II, 287
1395	çekilmek	kitap (10^^111^.II, 133, 134
1396	çeklnmek	kendisi için kitaba nokta koymak·II, 149
1397	çekinmek	bohça bağlamayı üzerine almak,kendi kendine ba ğlamak,II, 149
1398	çekişmek	nokta koymakta yardım ve yarışetmek·II, 107
1399	çekleşmek	kur’a çekmek· II, 210
1400	çekmek	kitap noktalamak; attan kan almak;s ıkılan oku çekmek· II, 21
1401	çekmek	çekerek bağlamak· II, 21 bkz> çıkmak
1402	çekrek	kapa yünden yapılan kölelerin giydigi cepsiz blr kaftan·I, 477
1403	çektürmek	noktalatmak; kan aldırmak·II, 181
1404	çekük	çekiç·II, 287
1405	çekün	ada tavşanı yavrusu, göcen·I, 402
1406	çekürge	çekirge·I, 490
1407	çeliñ	çini; Çin'den gelme·III, 371 § çeliñ ayak; Çin kâsesi, III, 371
1408	çelpek	göz çapağı· I, 477
1409	çelpeklenmek	çapaklanmak, II, 277, 279 çeuğ zil, çalpara·III, 357 çeñel er şer adam, şerli adam·II, 290 çeıîğlik sarmaşık otu,III, 383
1410	çeñli	merigli birçocukoyunu; salıncak·III, 379
1411	çeñşü	küçük hırka·III, 378
1412	çepiş	altı aylık keçi yavrusu, çepiç·I, 368
1413	çepişlenmek	çepiç olmak, çepiç haline gelmek, II, 266
1414	çer	vücudun ağırlığını bildiren bir kelime,I, 322
1415	çer	savaşta karşılıklı duran saflar·I, 323
1416	çer	vakit,I, 323
1417	çerig	asker, asker dizisi, ordu,I,123,128, 323, 388, 442, 519;II, 97, 103, 209;III, 332
1418	çerik	her şeyin karşısı; her şeyin vakti, sırası, I, 388
1419	çerkeşmek	saf haline gelmek, sıralanmak, dizilmek, düzelmek.I, 179, 442; II, 209, 210, 283, 303
1420	çerlenmek	vücut ağırlaşmak, agrımak, hastalanmak·I, 322; 11. 244, 245
1421	çerletmek	bozmak; ajrıtmak; ağırlık vermek·II, 345
1422	çerlik	karşı,I, 323
1423	çerlik	vakit·I, 323
1424	çermelmek	bir ;eyln ucu kıvrılmak, bükülmek·II, 231
1425	çermeşmek	bükmekte yardım ve yarış etmek· II, 210
1426	çermetmek	bir şey fltil gibi bükülmek; ördürülmek. II, 349
1427	çertilmek	yok edilmek; ortadan yok olmak, ölmek, kaybolmak, uzakla şmak, elden çıkmak· I, 103; II, 148, 229;III, 41
1428	çeş	perüze, firuze·I, 330;II, 79, 192
1429	çeşkel	çanak çömlek·I, 482
1430	çetgen	gem dizgini·I, 443
1431	çetük	kedi·I, 388;III, 127 bkz> muş § küvük
1432	çetük	; erkek kedi· I, 388
1433	çevrülmek	çevrilmek, döndürülmek. II, 230
1434	çevrüşmek	çevrlîmek. II, 208
1435	çevşeñ	gözü sulu, gôzü her zaman akan ki şi·III, 385
1436	çevürgen	her zaman çevlren, I, 522
1437	çevtirmek	çevirmek, bir şeyi sol elin baş parmagı üzerinde çevirmek· II, 82
1438	çétmek	eri;mek· II, 314 bkz> yetmek, yétmek
1439	çıbık	çubuk, yaş olan dal, I, 318
1440	çıbıklamak	taze çubukla vurmak. III, 337
1441	çıbırtmak	çırpıçtırmak, taze ;ubukla döğmek· III, 430
1442	çıçalak	serçe parmak, sırça parmak,I, 487
1443	çıçamuk	yüzük parmağı·I, 487
1444	çıf	hurma ve üzüm gibi şeylerin şırasının çömlek veya benzerlerinde kaynamas ından çıkan ses·I, 332
1445	çıfılamak	çığıl çığıl ses verı·nek, şıra kaynarken ses vermek.III, 325
1446	çıg	göçebelerin sele sazı (çığ otu) lle yaptıkları çadır örtüsü·III, 128
1447	çıg	bir Türk arşını, Arap arşının üçte ikisi kadardır, göçebeler bununla bez ölçerler·III,128
1448	çıgan	fakir, yoksul· I, 31 bkz> çıgay
1449	çıgay	fakir, yoksul·I, 31, 214, 248, 349;III, 238, 239 bkz> ç ıgan
1450	çıgıl	tıgıl ses bildiren bir söz·I, 393
1451	çıgıl	tıgıl kılmak çığıl çığıl etmek,I, 393
1452	çıgılvar	okı bir çeşlt küçük ok·I, 493, 494
1453	çıgır	daryol, küçükyol, çığır,I, 363 bkz> çagır
1454	çıgırlamak	çığır açmak; çığır açmağa yönelmek; karda ayağıyla yol açmak·III, 331
1455	çıgırlanmak	çığırlar peyda olmak·II, 267
1456	çıglamak	Türk arşını ile ölçmek·III, 296
1457	çıglanmak	õlçülmek·III, 198 çıglatmak uzunluk õlçtürmek· II, 345
1458	çıgmak	dürmek, çıkınlamak, bağlamak, II, 14, 15
1459	çıgrı	çıkrık, değirmen, çark, dolap gibi şeylerin çıkrığı, ip çıkrığı ve her türlü makara;değre, felek· I, 421, II, 82, 230, 241, 255. 303 § kök ç ıgrısı; felek, gõk değresi- I, 421
1460	çıgrıtmak	çiğnetmek; çiğneterek sertleştirmek; işte pişirmek (insan için)· II, 333
1461	çıgrumak	gevşek şey sertleşmek, III, 280
1462	çıxansı	nakışlı bir Çin ipeklisi· I, 489 bkz>ç ıxansı, çınaxsı
1463	çıxşansı	nakışlı bir Çin ipeklisi·I, 489 bkz> ç ıxansı, çınaxsı
1464	çıjmak	binilmek veya yüklenmek istenen yag ırlı hayvan eğinmek.II, 9 bkz> çijtürmek
1465	çık	inciten ve korkutan kişiye karşı koyamayacak adama söylenen bir korkutma deyimi·III, 130
1466	çıkan	yiğen, hala ve teyze oğlu· I, 402
1467	çıkarmak	çıkarmak· II, 83
1468	çıkılmak	çıkılmak, II, 133
1469	çıkı	; menfaat, çıkar· I, 368
1470	çıkışmak	çıkmakta yardım ve yarış etmek· II,104
1471	çıkmak	çıkmak· I, 81, 305, 343, 362, 420, 424; II, 17, 18, 116, 246; III, 16, 120, 144, 161 bkz> taşıkmak, tışıkmak
1472	çıkmak	çekerek bağlamak,II, 21 bkz> çekmek
1473	çıkmak	nemlenmek· III, 183, 184
1474	çıkramak	gıcırdamak. III, 280
1475	çıkraşmak	çokça gıcırdamak, çıkırdamak· II, 209
1476	çıkratmak	gıcırdatmak (diş, kapı, kalem gibi şeyler), II, 334
1477	çıkrışmak	çıkarmakta yardım ve yarış etmek (bir şeyi çıkarmak, meydana çıkarmak gibi). II, 208, 209
1478	çıkturmak	çıkartmak·II, 181
1479	çıkturmak	ıslatmak, ıslak yere koymak· II,181
1480	çılanmak	yaşlıktan ıslanmak; at terlemek· II,150
1481	çılaşmak	ıslatmakta yardım etmek,II, 108
1482	çılatmak	ıslattırmak, atı terletmek·II, 310 bkz> çıylatmak
1483	çıldamak	çıldır çıldır etmek· III, 281 bkz>çılramak
1484	çılramak	çıldır çıldır etmek, III, 281 bkz>çıldamak
1485	çılratmak	seslendirmek, çığıl çığıl ettirmek· II, 333
1486	çımguklanmak	koğcu (dedikoducu) olmak· II, 275
1487	çın	doğru, gerçek, sahih,I, 86. 339;III, 138 § ç ın bütün kişi; kendine güvenilebilen,do ğru dürüst kişi,I, 398
1488	çınaxsı	nakışlı bir Çln ipeklisi,I, 489 bkz> ç ıxansı, çıxşansı
1489	çından	sandal ağacı·I, 436; 11 ,122
1490	çından	at kula renkli at· I, 436 çınduturmak caydırmak· II, 182 bkz> çanturmak
1491	çıñarmak	araştırmak, tahkik etmek·II, 182
1492	çınıkmak	gerçekleşmek· II, 117
1493	çınlamak	tahkik etmek, gerçekliğini araştırmak·III, 296
1494	çınlatmak	gerçekleştirmek, tasdik ettirmek·II, 345
1495	çıñ	çınlama, çan ve leğen gibi ;eylerln verdiği ses,III, 357 bkz> çirig
1496	çıñ	étmek çınlamak·III, 357
1497	çıñıl	çıñıl bir şeyin çingil çingil ses ç ıkarması, III, 366
1498	çıñıl	çıñıl étmek çingil çlngil etmek·III, 366
1499	çiñrak	gür ve pürüzsüz ses,III, 383
1500	çıñramak	çınlamak III, 402
1501	çıñratmak	çınlatmak·II, 358
1502	çıp	her ince ve yumuşak dal·I, 318
1503	çıpıkan	innap, vücutta çıkan kırmızılık· I, 448 bkz> çıpkan
1504	çıpkan	innap, Zizyphus vulgarls; vücutta ç ıkan kırmızılık· I, 448 bkz> çıpıkan
1505	çır	elbise yırtmakta, yırtılmakta çıkan ses·I, 323
1506	çırguy	ok temreninin şişkince olan yeri· III, 241
1507	çırguy	elbise kuşağının geçeceğl iki taraflı kõprücük· III, 241
1508	çıvı	cinlerden blr bölük· III, 225
1509	çıylatmak	ıslattırmak, at terletmek, II, 310 bkz> çılatmak
1510	çi	toprakta yaşlık, yaş·III, 207
1511	çibek	karguy delice doğan, moymul, at-macaya benzeı- bir ku;·I, 388; 111. 241
1512	çibek	karkuy delice doğan, moymul, at-macaya benzeı- bir ku;·I, 388; 111. 241
1513	çibek	kırguy delice doğan, moymul, at-macaya benzeı- bir ku;·I, 388; 111. 241
1514	çibek	kırkuy delice doğan, moymul, at-macaya benzeı- bir ku;·I, 388; 111. 241
1515	çifşeñ	ekşi, ekşimiş III, 385
1516	Çigillemek	Çiğil*lerden saymak, Çigil'lere nisbet etmek·III, 345
1517	Çigillenmek	Çiğil kılıgına girmek,II, 269
1518	çigilmek	düğüm sıkıştırılmak, ip düğümlenmek·II, 134 bkz> çiklişmek, çiktürmek
1519	çigir	çigir ekmek içerisinde taş kırıntıları olduğu zaman di;in ezemeyerek çıkardığı ses, I, 363
1520	çigit	pamuk çekirdeği·I, 356
1521	çigne	mala, çiftçilerin "sürgü" dedikleri aygit·I, 435 bkz> çikne
1522	çij	demir çivi, zırh çivileri ucu·III, 123, 214
1523	çijtürmek	hayyan yükten belini çökertmek·II, 180 bkz> ; ıjmak
1524	çik	bök aşığın sırtının tüseğinin yukarı gelmesi·III, 130 bkz> bök
1525	çik	çik oğlağı çağırmak ve gütmek için kullamlan bir söz· I, 334 bkz> çilik çilik
1526	çikik	nokta· II, 107 bkz> çekik
1527	çikin	ibrişim.I, 414
1528	çikin	üzüm bağlarında biten hayvanların yediği başaklı bir ot·I, 414
1529	çiklişmek	sıkışmak, düğüm sıkışmak· II, 210 bkz> çigilmek, çiktürmek
1530	çikne	çiftçilerin "sürgü" dedikleri ayg ıt· III, 301 bkz> çigne
1531	çiknemek	sıkı dikmek, altın tellerle (yani kılaptan denen altın sarılı tellerle) ipek kumaş üzerine nakış işlemek; yere sürgü çekmek, I, 414; III, 301
1532	çikremek	bir şeydekl yabancı şey gıcırdamak·III, 280, 281
1533	çikten	eğer örtüsü· I, 435
1534	çik	turmak aşık oyununda aşık yan yatınca çukur tarafı yukarı gelmek· I, 334
1535	çiktürmek	sıkıştırmak, düğüm sıkıştırmak, II, 180 bkz> çigilmek çikli şmek ·
1536	çil	çokluk bildiren sıfat edatı· III, 56, 57
1537	çil	bere, döğmek yüzünden deri üzerinde olan iz· I, 336; III, 134
1538	çil	çirkinlik, çil· III, 134
1539	çildek	atın göğsünde çıkan bir çıban·I,477 bkz>cılday
1540	çile	õğrekteki atın yaş gübresl,III, 233
1541	çilemek	yaşartmak, ıslatmak·III, 271
1542	çilgü	at al at·I, 430
1543	çilik	çilik oğlağı çağırmak için kullanılan bir söz-I, 388 bkz> çik çik
1544	çim	bir şeyin çiğ veya ya; olmasında obartma istenildiği zaman kullanılan bir edat·I, 338 §çim yig et; çim çig et·I, 338 § çim öl ton; çip ıslak elbise·I, 338
1545	çim	ayrık otu·I, 338
1546	çiniştürük	bir ağaç meyvesi (fındığa benzer,kırmızımsı beyazı olur, ilk yazda yetişir, yenir),I, 530
1547	çinüştürüksemek	canı "cinüştürük" istemek· I, 280
1548	çiñ	iyice, büsbütün.III, 357 § çiñ tolu; iyice dolu, büsbütün dolu·III, 357
1549	çiñ	leğen ve benzeri şeylerin çıkardığı ses· III, 370 bkz> çıñ
1550	çir	yag·I, 323
1551	çirt	ses ifade eden bir söz·I, 341 §çirt sudmak; di şler arasından "çirt" diye tükürük ç ıkamak· I, 341
1552	çiş	çiş kadın çocuğu işetmek istediği zaman söyler; at hakkında da böyledlr, I, 331
1553	çişemek	çişemek, çiş etmek, pislemek (çocuklarda)· III, 267
1554	çişetmek	çiş ettirmek, abdest bozdurmak· II, 307
1555	çit	kamıştan veya dikenden yapılmış duvar veya hüğ, çardak,I, 320
1556	çit	üzeri alaca nakışlı Çin ipeklisl, III. 120
1557	çivgin	yağlı, doyurucu, besleyici· I, 443 bkz>kevgin § çivgin a ş; besleylci yemek· I, 443 § çivgin ot; hayvanları semirten ot·I, 443
1558	çivgünlenmek	vücuda yararlı besleyici bulmak· II, 278
1559	çiydem	yatağa doldurulan veya yağmurluk yapılan ince keçe· III, 176 bkz> çaydam
1560	çobulmak	elmanın yarısı, blr ;akı, elma kakı,1, 503
1561	çocuk	domuz yavrusu; her şeyin küçüğu·I, 381 çodın tunç ve çözülmüş bakır, bakır· I, 409 § çoğın esiç; bakır tencere· I, 409
1562	çog	eşya konan heybe, bohça· III, 128
1563	çog	ateş alevi, ateş yalını, güneşin yalını, saçaklarL III, 128
1564	çogı	savaş· I, 41
1565	çogı	gürültü, bağırtı. III, 225, 234 bkz> çagı,çugı
1566	çogılamak	bağırmak, çağırmak· III, 324, 325 bkz> çagılamak
1567	çoglamak	fil bağırmak· III, 295 bkz> çarlamak
1568	çoglamak	bağlamak, bohçalamak, III, 295, 296
1569	çoglanmak	ateş yalınlanmak, güne; yalını yere düşmek· II, 245
1570	çoglanmak	toplanmak, akışarak toplanmak· II, 245
1571	çoglanmak	bağlanmak, heybelenmek· III, 198
1572	çoglatmak	bohçalatmak, sardırmak,II, 345
1573	çogmak	sarmak, sıkı bağlamak·I, 210
1574	çogulmak	bağlanmak, bohçalanmak·II, 133 çok kötü, alçak· III, 130
1575	çokmak	süzülüp inmek, konmak· Il, 17; III, 46 bkz> çakmak, çukmak
1576	çokmaklanmak	yılan çöreklenmek II, 275, 279
1577	çokramak	(pınarda su ve tencerede bir şey) kaynamak·III, 280
1578	çokrama	yul suyu çok olan, fışkıran kaynak;fışkırma I, 492;III, 4
1579	çokraşmak	çoğalmak ve dalgaIanmak.II, 208
1580	çokratmak	kaynatmak.II, 333, 334
1581	çokturmak	saldırtmak, üzerine indirtmek II, 181
1582	çolak	çolak· I, 381
1583	çomak	asâ, çomak, I, 381
1584	çomak	üygurlar'ca ve bütün Müslüman olmayan halk taraf ından Müslümanlar'a verilen ad, Müslüman .I, 381;II, 3 § çomak eri; Müslüman.I, 381
1585	çor	avret yeri bitişik olan kadın, sarılgan bitki·III, 121, 122
1586	çovlı	tutmaç süzgeci, III, 442
1587	çögen	topu çekmek için kullanılan ucu eğri bir değnek, çevgen· I, 187, 223, 242, 402
1588	çöjülmek	gevşek ip gerilmek; uzayıp silnmek· II, 132 bkz> çüjülmek
1589	çök	çök deveyi ıhtırmak için kullanılır bir söz· I, 334
1590	çökdi	kulağın altında "kafa baltası" denen yer·I, 418
1591	çökmek	diz çökmek, dibe çökmek· II, 21, 33
1592	çöktürmek	çöktürmek, maden ayırıp çök-türmek· II, 181, 182
1593	çökürmek	çökermek, ıhtırmak· II, 84
1594	çöküt	kısa· I, 356 çökütlük kısalık, cücelik. I, 506
1595	çömçe	kepçe, çömçe·I, 417
1596	çömgen	her zaman dalan, I, 401
1597	çömmek	dalmak, çimmek I, 401
1598	çöñek	çömçe, kutu· II, 290
1599	çöp	tutmaç parçası· I, 318
1600	çöp	şarabın tortusu, her şeyin çöküntüsü, çöp, çör çöp; herhangi bir şeyin çökeli I, 318; III, 119
1601	çöp	çep kişiler değersiz kimseler.I, 318
1602	çöpik	meyve yenildikten sonra atılan şey, çör çöp· I, 390 bkz> şöpik
1603	çörek	çörek· I, 388
1604	çöreklemek	çörek yapmak· III, 340
1605	çubartmak	çalıp, soyup çıplak bırakmak, cıbırlatmak· III, 429, 430 bkz> çubartus ımak
1606	çubartusımak	çalıp soymak ve çıplak bırakmak, III, 430 bkz> çubartmak
1607	çufga	çabuk gitmek isteyen bir postac ının,yoldan alıp başkasını buluncuya değin binip gittigi at· 1. 424
1608	çufga	kılavuz, başbuğ·I, 424
1609	çugı	gürültü·III, 128 bkz> çagı, çogı
1610	Çuglan	Karluk büyüklerinnin adlarından· I, 444
1611	çugurdan	uçurum, yar· I, 512
1612	çuh	çuh atı yürütnnek ve azarlamak için ç ıkarılan ses· III, 117, 118
1613	çukmak	süzülüp inmek, konmak· bkz> çakmak, çokmak
1614	çukmın	kurabiye blçlminde yapılan bir ekmek, çömlekte su buğusunda pişirillr·I, 444
1615	çukubarı	pota yapılan çamur, lüleci çamuru· III, 243 bkz> hukubar ı
1616	çulbuş	elbiseye ve ele yapi{an meyve yap ı;kanlığı· I, 460
1617	çulık	çulluk, öveyik büyüklugünde alacal ı bir su kuşu·I, 381
1618	çulıman	su birikintisi· I, 448
1619	çuluman	ış içinden çıkılamayan iş, çepreşik iş· I, 448
1620	çulk	cılk, büsbütün, dibelik. I, 349 § çulk esgürük (esrük);c ılk sarhoş, bütün bütün sarhoş· I, 349
1621	çulkuy	bir tarafa çarpılmı;· III, 242 § çulkuy elig; eli çolak, III, 242 § çulkuy etük; topu ğu çarpık papuç· III, 242
1622	çumalı	karınca· I, 448
1623	çumguk	ayağı ve başı kızıl, kanadında ak tüy olan karga, ala karga· I, 33, 470 bkz> çumuk
1624	çumılı	bolmak sıcaktan göz kararmak, I, 448
1625	çummak	insan suya dalmak· II, 26
1626	çumruşmak	dalmakta yardım ve yarış etmek·II, 208
1627	çumturmak	çimdirmek II, 182 çumuk ala karga· I, 33, 470 bkz> çumguk
1628	çumurmak	suya daldırıp batırmak· II, 85
1629	çumuşluk	aptesane, ayakyolu· I, 503
1630	çumuşmak	suya dalmakta yarış etmek, I,441; II, 111
1631	çunmak	yıkanmak,II, 314 bz
1632	çupan	köy büyüğünün (muhtarının) yamağı,gizir.I, 402
1633	çupra	eski elbise·I, 421
1634	çuram	diğerlerinden daha uzağa glden yegnl bir ok atılı;ı· I, 412 § çuram okı; dlğerlerinden daha uzağa gidecek ;ekilde atılan ok,l, 413
1635	çur	çur hayvan sagılırken sütün kapta çıkardığı ses, I, 485 bkz> çür çür § tevl emgi çur çur; hayvan sağılırken sütün kapta çıkardığı ses (deve için), I, 485
1636	çurnı	Türk hekimlerinin yaptikları sürgünlük ilâcı· 1. 435
1637	çutur	huyu kötü,I, 363
1638	çuvaş	çadır·I, 195;II, 7. 190; III, 60
1639	çuvı	Hotan tõresince hakandan iki derece a şağı kimselere verilen ungun· III, 225
1640	çuvlamak	bõrtmek, iyi pişmemek· III, 296
1641	çuvşamak	kaynamak ve köpüklenmek; karn ı yanmak ve ekşimek· III, 286
1642	çuvşatmak	ekşitmek, II, 336, 337
1643	çuz	yaldızlı kırmızı renkli bir Çin kumaşı·I, 325
1644	çü(çu)	emirde (olumlu ve olumsuz) pekitme bildiren bir edat-III, 207 bkz> şu, şü
1645	çübek	çocuk çükü·I, 388 bkz> çekik
1646	çübür	keçi kılı-I, 363
1647	çübür	çebür abur cubur, malın kötüsü ve değersizi·I, 363
1648	çübürlenmek	keçi kıllanmak, keçinin kılı bitmek·II, 266 bkz> çüpürlenmek
1649	çüjmek	çekerek uzatmak, uzunluğunaçekmek.II, 9
1650	çüjtürmek	gerdirmek, çektirmek,II, 180
1651	çüjülmek	gerilmek, gevşek ip gerilmek, sakız veya macun gibi şeyler uzayıp sünmek· II, 132 bkz> çöjülmek ;
1652	çükreklenmek	yün elbise sahibi olmak ve giymek. II, 277
1653	çülükmek	bozulmak, perişanlaşmak. II, 118, 119, 166
1654	çümerük	kişi her zaman gözü sulanan, gözü az gören adam· I, 488
1655	çümgen	çimenlik, ayrıkotu, Panlcum dactylon·
1656	çümmek	õrdek suya iylce dalmak·II, 26
1657	çümtürmek	suya daha derin daldırmak,II,182
1658	çümürmek	suya derin daldırmak·II, 85
1659	çümüşmek	suya daha derin daldırmakta yarış etmek·II, 111
1660	çilnük	çınar ağacı, I, 388 bkz> çarun, şünilk
1661	çüpürlenmek	keçi kıllanmak II, 266 bkz> çübürlenmek
1662	çür	menfaat· I, 323
1663	çür	çür süt sağılırken kapta çıkardığı ses, herhangi bir akarın çıkardığı ses· I, 323 bkz> çur çur
1664	çürkü	çiş (çocuklar için).I, 430
1665	çürlemek	menfaat elde etmek,I, 323
1666	çürlenmek	faydalanmak·II, 245 çürletmek aşırtmak.II, 345
1667	çüşek	ot, çayır·I, 389
1668	çüvüt	boya.III,162 bkz> çüvüt § kızıl çüvüt;kızıl boya, zindfre, sülüğen· III, 162 § alçüvüt; al boya· 111.162 § kök çüvüt; lacivert boya· III, 162 § ya şıl çüvüt; yeşil boya· III, 162 § sarıg çüvüt; sarı boya, zırnık. III, 162
1669	çüvüt	}