Barack Obama'nın Ermeni Anma Günü'nde yaptığı konuşma

Doksan dört yıl önce, 20. yüzyılın en büyük vahşetlerinden[1] biri başladı. Her yıl, Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerinde katledilen ya da ölüme yürütülen 1,5 milyon Ermeni'yi anmak için saygı duruşunda bulunuyoruz. Meds Yeghern (Büyük Felaket),[2] Ermeni halkının gönlünde yaşadığı gibi, bizlerin de hatıralarında yaşamalıdır.

Tarih, çözümlenmediğinde büyük bir yük olabilir. 1915'te yaşanan korkunç olayların, bize insanın insana reva gördüğü insanlık dışı şeylerin karanlık tablosunu göstermesinin yanısıra geçmişle hesaplaşmak da bizlere dostlukları yeniden kurabilmenin güçlü umudunu verir. Geçmişte 1915 olayları ile ilgili kendi görüşlerimi, tutarlı bir şekilde sürekli ifade ettim. Bu tarihi döneme ait bakış açım, hâlen aynıdır. Gerçeklerin adil bir şekilde, tamamen ve dürüstçe kabul edilmesi konusuna gösterdiğim alaka değişmemiştir.

Ermeni ve Türk halklarının bu hedefe ulaşmasının en etkili yolu, geçmişteki doğruları -ileriye gitmek çabasının bir parçası olarak- belirlemektir. Türk ve Ermeni halklarının bu acı tarih süreci konusundaki çalışmalarında izledikleri dürüst, açık sözlü ve yapıcı tavrı tüm gücümle destekliyorum. Gelinen noktada, hem Türkler ve Ermeniler arasında hem de Türkiye içinde çok cesur ve önemli diyaloglar gerçekleşmiştir. Ayrıca, Türkiye ve Ermenistan'ın karşılıklı ilişkilerini normalleştirme çabalarını da yine tüm gücümle destekliyorum. İsviçre'nin himayesinde, her iki hükümet, normalleşme sürecinde bir çerçeve ve yol haritası çizilmesi konusunda uzlaşmaya vardılar. Bu ilerlemenin gerçekleşmesini diliyor, gereklerini yerine getirmeleri konusunda ısrar ediyorum.

Ermenistan ve Türkiye, birlikte barışçıl, üretken ve müreffeh bir ilişki kurabilirler. Yine Ermeni ve Türk halkı, ortak tarihlerini kabul ederlerse ve ortak beşeriyetlerinin[3] farkına varırlarsa daha güçlü olacaklardır.

Meds Yeghern esnasında kaybedilenleri hiçbir şey geri getiremez. Ancak Ermenilerin geçtiğimiz doksan dört yıl boyunca yaptığı katkılar, Ermeni halkının yeteneği, dinamizmi ve esnekliğinin kanıtı; geçmişte onları yok etmeye çalışanlara da en büyük paylamalarıdır.[4] Amerika Birleşik Devletleri, çoğu 1915 sonrasında buraya göç eden Ermeni kökenli Amerikalıların katkıları nedeniyle, bugün çok daha zengin bir ülkedir. Bugün, onların ve diğer her yerdeki Ermenilerin yanında dostluk, birlik ve derin saygı hisleri ile duruyorum.

Kaynakça değiştir

Dipnotlar değiştir

  1. İngilizce: atrocity
  2. Metnin orijinalinde Ermenice "Meds Yeghern" (Büyük Felaket) kavramı kullanılmıştır.
  3. İngilizce: humanity
  4. İngilizce: rebuke