Vikikaynak

Kanuni Sultan Süleyman'ın Semendire Sancakbeyi Gazi Bali Bey'e mektubu: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
← Önceki değişiklikSonraki değişiklik →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Aybeg (Tartışma | katkılar)
582 değişiklik
Değişiklik özeti yok
26. satır:
Velhasıl âdemleri tecrübe ile kanaat et-meyüb behemehal aldanmayasun. Göz kulak tutasın. Kaçan begler ve vekiller eyü âdem olsa reayamın hakki hali eyü olur. Reaya beglerün çerağı gibidür her, kimün dikilür hali yaman olur ve bazı kimseler vardur ki, gündüz saim (oruçlu) gice kaimdürler (namaz kılarlar). Amma putperestlerdür. Şunlardır ki mala mu-habbed idenlerdür. Halkı mal sevmekten özge azdırıcı nesne olamaz. İmdi sen daha fâni olan şeye meyi ü muhabbet eylemeyesün. Nimeti amme-i ibadullah üzerine mebzul (bol) idesün. Kerem elin açasun. Hased üzere olmaktan begayet (pek çok) ihtiraz idesün (sokmasın). Nisabımız mahsuli harcümüze vefa itmez (gelirimiz giderimizi karşılamaz) deyü bî-huzur ol-mayasun. İhtiyaç ü zaruret vâki olur ise buraya bildiresün. Mevcud bulunan hazineden sana üç dört yüz kese harçlık virmeye aczim yoktur. Fetholunan kal'ale-rün emvalü erzaklarını Beyt-ül mâl-i müslimin içün ahz ü kabz (istimlak) eylemeyesün. Zinhar rızayı hümayunum yokdur. Beyt-ül-mâl içün bir mikdarmı alüb bakisin Asker-i İslâm'un hakkıdur ve askere riâyet eyleyesün.
 
Halka şefkatle muameleİhtiyarlarını baba bilesün. Daha aşağıların kardeş bilesün. Daha aşağıların oğul bilesün. Oğullarına merhamet ve şefkat idesün. Karındaşlarına ikram eyleyesün. Babalarına ta'zim ve tekrim (hürmet) eyleyesün. Asker-i İslâm'a bir vech ile müzâ-yeka (sıkıntı) çekdüremeyesün. Ye ol diyarlarda mütemekkin olan (oturan) iba¬dullahibadullah fukarasın gözleyesün. Sadakaya muhtaç bulunanlarun beyt-ül-mâl-i müz¬mindenmüzminden kisvetlerin (elbise) ya harelerim : i zahirelerin göresün. Fukara Hakk Te-âlâ'nın kulıdur. Beyt-ül-mâl-i müslimin ibadullah hakkıdur ve sadat-ı kiramdan fseyy idler den j mütemekkin olmış var ise ism ü resmi ile asitaneme (payitahta) arz idüb bildiresün. Miri tarafından vazife tayin olınııb Evlâd-ı Resule bir vech ile mü-zâyeka cekdirmeyesün ve reaya fukarasına ester ve şiiri saf zahirelerinden maada yarını akçe teklif ve rencide olınduğma kata rızamyokdur ki bizim reâyamuzun rahat-ı halini küffarun reayası görüb reşk eylesünler (kıskansınlar). Meyi ü muhabbetleri bizüm canibimize olsun ve kıdvetül kuzatı vel mekarim madinül fazlı vel kelam mevlana Mustafa Efendi'yi ordu kadısı nasbedüb gönderdim Vardukda ke-mal-i mertebe şer-i şerife itaat ve inkıyad idesün. Nucum ül ülema-i mascumun muktezasınca hatir-i atirin rencide eyle¬medeneylemeden begayet ittihaz idesün. Zira ulema varis-i enbiyâdur ve bazı kura vakf murad eylemişsün.
 
Vallahil azim feth olman kurâlarun (köy ve kasabaların) cümlesin vakf bağlarsan makbulümdür. Vakfı murad olınan kurâlarun müfredat defterleri gönder ve senden sonra nesl-i Osmaniyye evlâdın¬danevlâdından gelen padişahla ve vüzera-yı izam ve mir-i miran ve mir-i liva ve kuzat ve bil cümle ehl-i İslâmdan her kim ki senün ev-lâduna riayet eylemeye, lânetullahi aleyhim ecmain üzere olsun. Ruz-i mahşer'de davacısı olub husûmet iderüm.
 
''İmdi ya Gazi Bali Beg''
42. satır:
== Kaynakça ==
 
* Kemal Edib Kürkçüoğlu, "Kanuni'nin Bali Beğ'e Gönderdiği Hatt-ı Hümayun", Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1950, s. 1-13; Hatt-ı Hümayun'un sureti: çamlıca Basım Yayın Araştırma Kütüphanesi, Yazma eserler Kısmı; Dil Tarihve Tarih-Coğrafya Fakültesi Ktb., İsmail Saib Sencer Yazmaları, nr. 2555/I.
 
[[Kategori:Osmanlı İmparatorluğu]]
"https://tr.wikisource.org/wiki/Kanuni_Sultan_Süleyman%27ın_Semendire_Sancakbeyi_Gazi_Bali_Bey%27e_mektubu" sayfasından alınmıştır