Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu Ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
Bizim Kafkasya (Tartışma | katkılar)
Yeni Üye (Tartışma | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
16. satır:
===Üye sayısı===
 
'''Madde 2''' – Anayasa Mahkemesi, onbir11 asıl ve dört yedek üyeden oluşur.
 
=== Seçilme yeterliği ===
24. satır:
:'''1.''' Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Sayıştay'da başkan ve üye olmak; veya
 
:'''2.''' Kırk yaşını bitirmiş, altmışbeş65 yaşını doldurmamış, yükseköğrenim görmüş ve kamu hizmetlerinde en az onbeş15 yıl fiilen çalışmış veya yükseköğretim kurumlarında en az onbeş15 yıl öğretim üyeliği yapmış olmak şartıyla:
 
::'''a)''' Yükseköğretim kurumlarının hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarında öğretim üyesi; veya
39. satır:
===Üyelerin seçimi ===
 
'''Madde 4''' – Cumhurbaşkanı, iki asıl ve iki yedek üyeyi Yargıtay, iki asıl ve bir yedek üyeyi Danıştay, birer asıl üyeyi Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Sayıştay genel kurullarınca kendi başkan ve üyeleri; bir asıl üyeyi Yükseköğretim Kurulunun kendi üyesi olmayan yüksek öğretim kurumlarının hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarındaki öğretim üyeleri içinden; üye tam sayılarının salt çoğunluğu ile her boş yer için gösterecekleri üçer aday içinden; üç asıl ve bir yedek üyeyi ise 3 üncü maddenin (2/b) ve (2/c) bentlerinde sayılanlar arasından doğrudan seçer.
Yükseköğretim Kurulunun kendi üyesi olmayan yüksek öğretim kurumlarının hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarındaki öğretim üyeleri içinden; üye tamsayılarının salt çoğunluğu ile her boş yer için gösterecekleri üçer aday içinden; üçasıl ve bir yedek üyeyi ise 3 üncü maddenin (2/b) ve (2/c) bentlerinde sayılanlar arasından doğrudan seçer.
 
Bu maddede geçen Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin başkan ve üyeleri deyimi; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısını, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekilini, Danıştay, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi başsavcılarını da kapsar.
Satır 78 ⟶ 77:
===Üyelikle bağdaşmayan haller ===
 
'''Madde 11''' – Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyeleri asli görevleri dışında resmi veya özel hiçbirhiç bir görev alamazlar, görev alanlar çekilmiş sayılırlar. Bu husus Anayasa Mahkemesince karara bağlanır.
 
===Emeklilik ve çekilme===
 
'''Madde 12''' – Anayasa Mahkemesi başkan ve üyeleri altmışbeş65 yaşını doldurunca istekleri olmasa dahi emekliye ayrılırlar.
 
Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyeleri, yazılı olarak emekliliklerini isteyebilecekleri gibi, müddet ve kabule bağlı olmaksızın görevlerinden çekilebilirler. Bu takdirde Başkanlık, durumu derhal Cumhurbaşkanlığına ve yenisinin seçimi için aday gösterilmesi gerekiyorsa ilgili kuruma bildirir.
Satır 92 ⟶ 91:
:'''1.''' Hakimler ve Savcılar Kanununa göre hakimlik ve savcılık mesleğinden çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı kesin hüküm giyilmesi halinde kendiliğinden;
 
:'''2.''' Görevin sağlık bakımından yerine getirilemeyeceğinin sağlık kurulu raporuyla kesin olarak anlaşılması veya göreve izinsiz veya özürsüz ve aralıksız olarak onbeş15 gün veya bir yılda toplam otuz gün süre ile devam edilmemesi hallerinde Anayasa Mahkemesi üye tamsayısının salt çoğunluğunun kararıyla;
 
:Sona erer.
Satır 102 ⟶ 101:
 
'''Madde 14''' – Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyelerinin sicillerinin tutulması, izinleri ve sağlık durumları ile ilgili hükümler (Ek ibare : 4/7/2001 - KHK- 631/10 md.) tedavi giderlerinin ödenmesine ilişkin esas ve usuller ve duruşmalı işlerde ve törenlerde giyecekleri kisveler ve öteki özlük işleri Anayasa Mahkemesi içtüzüğüiç tüzüğü ile düzenlenir.
 
:Anayasa Mahkemesi Başkanı ve üyelerine Yüce Divan sıfatıyla bakılan veya
 
:Anayasaya göre süreye tabi olan işlerin yürütülmesini engellememek kaydıyla kırkbeş45 günlük yıllık izin verilebilir.
 
:Hastalık ve mazeret izinleri genel hükümlere tabidir.
Satır 156 ⟶ 155:
:'''5.''' (Değişik : 3/7/1997 - 4280/1 md.) Siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin kanuna uygunluğunun denetimini yapmak;
:'''6.''' (Değişik : 3/7/1997 - 4280/1 md.) Milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine veya milletvekili olmayan bakanların dokunulmazlığının kaldırılmasına Türkiye Büyük Millet Meclisince karar verilmesi hallerinde, ilgililerin Anayasa veya İçtüzük hükümlerine aykırılık iddasınaiddiasına dayanan iptal istemlerini karara bağlamak;
:'''7.''' Uyuşmazlık Mahkemesine Başkanlık edecek üyeyi kendi üyeleri arasından görevlendirmek;
Satır 164 ⟶ 163:
===İptal davasının açılamayacağı haller===
'''Madde 19''' – Olağanüstü hallerde, sıkıyönetim ve savaş hallerinde Anayasanın 121 ve 122 nci maddeleri gereğince çıkarılan kanun hükmünde kararnamelere karşı şekil ve esas bakımından iptal davası açılamaz ve mahkemlerdemahkemelerde Anayasaya aykırılık iddiası ileri sürülemez.
===İptal davası açmaya yetkili olanlar===
Satır 194 ⟶ 193:
'''Madde 22''' – Anayasa değişiklikleri ile kanunların şekil yönünden Anayasaya aykırılıkları iddiası ile doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, bunların Resmi Gazetede yayımlanmalarından başlayarak on gün; kanun hükmünde kararnamelerle Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün veya bunların belli madde ve hükümlerinin şekil ve esas, kanunların ise sadece esas yönlerinden Anayasaya aykırılıkları iddiasıyla doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, bunların Resmi Gazetede yayımlanmalarından başlayarak altmış gün; sonra düşer.
===Milletlerarası andlaşmalarantlaşmalar hükümlerinin Anayasaya aykırılığının iddia edilememesi===
'''Madde 23''' – Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalarantlaşmalar aleyhine, Anayasaya aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.
===İnkılap kanunlarının Anayasaya aykırılığının iddia edilememesi===
Satır 245 ⟶ 244:
Dava, Türkiye Büyük Millet Meclisinin üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyeleri tarafından açılmakta ise dava dilekçesinde, davayı açan üyelerin ad ve soyadlarının, seçildikleri bölgelerin ve imzalarının sıra numarası altında yer alması ve bu dilekçenin, imzaları muhtevi her sayfasının o sayfada ad ve soyadları ile imzaları bulunanların milletvekili ve imzalarının da kendilerine ait olduğunun ayrı ayrı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı veya Başkanca belirlenecek görevli tarafından imza ve mühür konulmak suretiyle onaylanmış olarak Genel Sekreterliğe verilmesi; siyasi parti grupları tarafından açılmakta ise grup genel kurulu kararının tasdikli örnekleri ile dava dilekçesinde imzası olanların, grup başkanı veya vekili olduklarını belirleyen onaylı belge örneklerini dava dilekçesi ile birlikte Genel Sekreterliğe vermeleri zorunludur.
 
Anayasaya aykırılık iddiasiyleiddiasıyla iptal davası açanlar, Anayasaya aykırılıklarını ileri sürdükleri hükümlerin Anayasanın hangi maddesi veya maddelerine aykırı olduğunun ve iddialarını dayandırdıkları gerekçenin neden ibaret bulunduğunu açıklamak zorundadırlar.
 
Anayasa Mahkemesince, dava dilekçesinin, bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında gösterilen hususları ihtiva edip etmediği, kayıt tarihinden itibaren on gün içinde incelenir, varsa noksanlıklar kararla saptanarak onbeş15 günden az olmamak üzere verilecek mehil içinde tamamlanması ilgililere tebliğ olunur. Dava, Türkiye Büyük Millet Meclisinin üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki üyeleri tarafından açılmışsa, noksanların tamamlanmasına ilişkin tebligat, 26 ncı maddenin son fıkrasında belirtilen üyelere, bu üyeler belirtilmemişse dava dilekçesinin en başında ad ve soyadları yazılı olan iki üyeye yapılır.
 
Yukarıdaki fıkrada belirtilen süre içinde noksanlıkların tamamlanmaması halinde iptal davası açılmamış sayılır. Davanın açılmamış sayılması hakkındaki karar Anayasa Mahkemesince verilir. Bu karar, ilgililere tebliğ olunur ve Resmi Gazetede yayımlanır.
Satır 263 ⟶ 262:
:Anayasa Mahkemesi Genel Sekreterliği, gelen evrakı kaleme havale eder ve keyfiyeti ilgili mahkemeye bir yazı ile bildirir.
 
:Evrakın kayda girişinden itibaren on10 gün içinde nokanlıklarınoksanlıkları olup olmadığı incelenir. Anayasa Mahkemesince yapılan bu incelemede, eksikleri olduğu anlaşılan işlerin geri çevrilmesine, mahkemenin yetkisiz olduğu tespit edilen başvurmaların da reddine karar verilir.
 
:Anayasa Mahkemesi, işin kendisine noksansız olarak gelişinden başlamak üzere beş ay içinde kararını verir ve açıklar. Bu süre içinde karar verilmezse ilgili mahkeme davayı yürürlükteki kanun hükümlerine göre sonuçlandırır. Ancak, Anayasa Mahkemesinin kararı, esas hakkındaki karar kesinleşinceye kadar gelirse, mahkeme buna uymak zorundadır.
Satır 272 ⟶ 271:
:Mahkemenin Anayasaya aykırılık iddiasının ciddi görmemesi halinde bu iddia temyiz merciince esas hükümle birlikte karara bağlanır.
 
:Anayasa Mahkemesinin işin esasına girerek verdiği ret kararının yayımlanmasından sonra on10 yıl geçmedikçe, aynı kanun hükmünün Anayasaya aykırılığı iddiasıyla tekrar Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.
 
===Gerekçe ile bağlı olmama===
Satır 278 ⟶ 277:
'''Madde 29''' – Anayasa Mahkemesi; kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya aykırılığı hususunda ilgililer tarafından ileri sürülen gerekçelere dayanmaya mecbur değildir. Anayasa Mahkemesi, taleple bağlı kalmak kaydıyla başka gerekçe ile de Anayasaya aykırılık kararı verebilir.
 
Ancak, başvuru, kanunun, kanun hükmünde kararnamenin veya İçtüzüğün sadece belirli madde veya hükümleri aleyhinde yapılmış olup da, bu belirli madde veya hükümlerin iptali kanunun, kanun hükmünde kararnamenin veya İçtüzüğün bazı hükümlerinin veya tamamının uygulanmaması sonucunu doğuruyorsa, Anayasa Mahkemesi, keyfiyeti gerekçesinde belirtmek şartiylaşartıyla, kanunun, kanun hükmünde kararnamenin veya İçtüzüğün bahis konusu öteki hükümlerinin veya tümünün iptaline karar verebilir.
 
===İnceleme usulü ve ilgililerin çağırılması ===
Satır 405 ⟶ 404:
===İçtüzük ===
 
'''Madde 44''' – Anayasa Mahkemesinin çalısmaçalışma esasları ve üyeleri arasındaki iş bölümü, mahkemenin yapacağı İçtüzükle düzenlenir.
 
:Bu İçtüzük Resmi Gazete'de yayımlanır.
Satır 434 ⟶ 433:
===Başkan ve üyelerin reddi===
 
'''Madde 47''' – Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyeleri tarafsız harakethareket edemeyecekleri kanısını haklı kılan hallerin dava açılmadan veya iş Mahkemeye gelmeden önce mevcut olduğu iddiası ile reddolunabilirler.
 
:Bu takdirde, Anayasa Mahkemesi, reddedilen üye katılmaksızın ret konusu hakkında kesin karar verir.
 
:Ret şahsidir. Kurulun toplanmasına mani olacak sayıda üyenin redinereddine ilişkin talepler dinlenmez.
 
Satır 460 ⟶ 459:
 
'''Madde 50''' – Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyelerinin redinereddine ilişkin istemlerin reddi halinde, ret isteyenden Mahkemece, ret isteminin mahiyetine göre onbin10.000 liradan yüzbin100.000 liraya kadar para cezası alınır.
 
Satır 492 ⟶ 491:
 
Anayasa Mahkemesince Anayasaya aykırı olduğundan iptaline karar verilen kanun, kanun hükmünde karanamekararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü veya bunların belirli madde veya hükümleri, iptal kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar.