Codex Cumanicus: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
Saltinbas (Tartışma | katkılar)
.
Saltinbas (Tartışma | katkılar)
.
264. satır:
"Tilerseŋ bilmägä, söversen Teŋrini ye sovmessen, sorγïl seniŋ köŋlüŋni, söver mi Teŋrini. Eger seniŋ köŋlüŋ aytsa: «Severmen», – inanmaγïl, qačan tapmassen seniŋ tirlikiŋ, išiŋ, söziŋ, saγïnčïŋ, nečik Teŋri buyurdu. Ol-tur kerti nišan, kim sen Teŋrini söversen, qačan sen qayγïrsaŋ anïŋ üčün, qaysïn Teŋri sövmes, daγï qačan sen sövinsäŋ anïŋ üčün, qaysïn Teŋri söver, kim bu buyuruq tutar. Kim Teŋrini söver barčadan artuχ daγï «qoŋšuŋnï, nečik kensiŋni», ol tutar Teŋriniŋ barča buyruχun. Nečik kiši yolsuz bara bilmes qayda tiler, alay Teŋriniŋ sövmekindän bašqa, ne kim bar köktägi χanlïqta, baralmasbiz Teŋri qatïnda».
Kim biz ol yol bile barsaq!
 
*62: 30-37
Alγïšlï-tur alar, kim yazuqsuz kertilik üčün tözer, egi köŋül bile saburluχ eter. Ne üčün alar alγïšlï-dïr, anïŋ üčün köktägi χanlïq alarnïŋ-dïr. Neme yoχ yerde, nečik Teŋri söver kökte daγï barča arïlar, nečik sabïrluq-tur. Neče köp sabur eter Teŋri üčün, anča köp ülüšü bolγay Teŋri qatïnda, anča Teŋri anï artuχ sövgey. Anïŋ üčün sövünüp tözmä kerek: ol tözmelüχ bu dzehanda qïsχa-dur. Anïŋ üčün bizgä Teŋri berir hörmät, sövünč, egilik, qaysï tügenmes.
 
*62 об.: 1-24
Kristus alay ayttï kelepenlergä:
«Baruŋïz, körünüŋiz papazlarga».
Ol sözni Kristus bügün aytïr barča yazuqlïlarya, kim kerti kelepenler Teŋri alïnda. Igrenmedi kiši kelependen, nečik Teŋri igrenir daγï frišteler yazuqlï kišiden. Neme yoχ dünyä üstinde, nečik yaman sasïr, nečik sasïr yazuqlï dzan Teŋri alïnda. Ol nišan taparbiz bitik ičindä.
Bir kez bir alγïšlï kiši yolγa bardï. Bir frište anïŋ bile bardï adam bolup. Qačan yoldan barïrlar idi, utru bir kiši yoluχtu, yigit daγï astrï körkli kiši. Qačan frište anï ïraχtïn kördi, burnun tumaladï, yoldan ïraχ qačtï.
Qačan ol kiši aštï, ol frište ekinči keldi ol kiši qatïnda.
Andan soŋra bir kelepen kiši keldi, astrï niurdar sasïdï. Ol alγïšlï kiši, qačan kördi ol kelepenni, yoldan qačtï. Ol frište sövünüp qaršï bardï, öpti, qučtu > qučtï ol kelepenni, aštï.
Ol alγïšlï kiši ekinči keldi yolγa frište qatïn­da. Ol kiši sözlädi frištägä:
«Ne kišisen? Burun keldi körkli yegit kiši – sen burnuŋ tumaladïŋ, yoldan qačtïŋ. Qačan bir murdar sasï kiši, kelepen keldi, sen qaršï bardïŋ, öptüŋ > öptiŋ, qučtuŋ > qučtïŋ».
Andan frište ayttï ol alγïšlï kišigä:
«Ol körkli kiši, kim sen kördiŋ, ol kensi yazuqïndan astrï yaman sasïr, anïŋ dzanï Teŋri alïnda köpten öldi. Ol et üstündä kelepen, anïŋ dzanï astrï arï-tur daγï yaqšï yïyïr Teŋri alïnda. Men azam de döülmen, men frištämen. Anïŋ üčün keldim körgüzmä saγa, nečik sasïr yazuqlï dzan Teŋri alïnda».
Qačan frištä ol sözni ayttï, ančaq körünmädi.
 
*62 об.: 25 - 63: 25
 
Arï Paulus alay aytïr:
«Qačan kiši aγïzï bile yazuχïn aytsa, andan dzanï arï daγï alγïšlï bolγay».
 
Tetik Solomon alay aytïr:
«Kim öz yazuχïn yašïrsa, alay biliŋiz, kim ol Teŋri yoluna ayïnïqlanmas. Kim kensi yazuχïn aytsa, aytχandan soŋra qoysa, Teŋri anï yarïlγaγay».
 
Yohannes:
«Eger biz aytsaq: «Yazuqsuzbiz», – kensimizni aldarbiz, daγï kertilik bizdä yoq-tur. Eger biz yazuqïmïznï kerti köŋül bile aytsaq, kim Teŋri önündä öltürür, Teŋri küčlü-dür daγï yarlïγančlu-dur bizim yazuqumuz bošatma daγï barča yamandan arïtma».
 
Yeronimus:
«Yazuχïn aytmasa daγï yuvuq tutmasa, kimese bolmaγay arï».
 
Arï Ambrosius aytïr:
«Nečik yara yaχši bolmas ičindän temeri čïqmayïnča, alay yazuqlï dzan sav bolmas, arïnmas, yazuqï čïqmayïnča. Vay sen, ya­zuqlï kiši, kim sen yazuquŋnï bu dünyada bir kišiden yašïrïrsen! Yaqšï bilirsen, kim ol dzehanda yašïnmassen. Uyalïrsen bir kišigä kensi yazuqïn aytmaγa. Anda ne uyat bolγay saŋa ol könü > köni yarïčï alïnda, qayda yazuχïŋ ešitkäyler köktägiler, tamuχdaγïlar! Anda bolγay saŋa ulu uyat, daγï kerti uyat, daγï ölüm uyat. Ol uyat neme dä bolušmaγay saŋa: erkli-erksiz tamuqqa barγaysiz».
 
Arï Augustin alay aytïr:
«Yazuqlï kiši, kim tiler kensi yazuχïn aytma, nečik Teŋri tiler daγï seniŋ dzanïŋ arïnγay, aŋar kerek tört neme: burun qayγïrmaχ kerek kerti köŋül bile kensi yazuχuŋ üčün; ekinči, tiliŋ bile aytmaγa; üčünči, erkiŋ bile yazuχni qoymaγa; törtünči, ne kim ata aytïr yuvuqun tutmaγa».
 
Ambrosius:
«Yaχšïraχ-tur bu dünyada erki bilä yazuχïn aytmaγa, tamuχta daγïn kerti yarγuda küč bile aytqïnča. Kim bu dzehanda yazuχïn kečiktirse, tamuχta höküm urmaχ bile ayttïrγay. Ol aŋa neme dä bolušmaγay. Sen, aγïrïχ kiši, qačan yaraŋnï häkimgä aytmasaŋ, nečik sav bolγaysen? Anïŋ üčün aytχïl ataγa, kim seniŋ dzanïŋa hakim, seniŋ aγrïχïŋ, seniŋ yazuχïn».
Uyalmaŋïz maŋa yazuχïŋïz aytma tolmač bile, qačan men til bilmen: ol tolmač andï borčlutur ol yazuχnï yašïrma, nečik ata. Kim Teŋriden qorχsa daγï kim köŋül bile burun saγïšlasa, ne­čik uyat bolγay?! Kim anï burun saγïšlasa, ol uyalmas tolmač bile yazuχun aytmaγa.
Kelir aynada aytïŋïz kensi yazuχuŋïznï! Kim aytmasa, birsi aynada men tilemen ešitmä.
Barča kiši borčlu-tur oručta yazuχïn aytma daγï turn alma. Kim här yïlda anï etmes, ol Teŋriden daγï papdan qarγïšlu-dur.
 
*63: 26-35
Kim yazuχsuz kerti köŋül bile Teŋirniŋ yetesin alsa, aŋa bolγay kökdägi tügenmes tirilik.
 
Paulus:
«Kim yazuχ bile daγï arïqsuz köŋül bile Teŋirniŋ yetesin alsa, ol saγïnïr: «Emdi men arïmen». Ol bilmes, kim tamuχnuŋ otun aldï daγï tügen­mes ölümün aldï. Anïŋ üčün yaqčï keŋešiŋiz köŋlüŋiz bile, eger daγï barïsï yazuχuŋuz. Aytïŋïz, yašïrmaŋïz! Kim, bilip bir yazuχun, Teŋirniŋ ye­tesin alsa, aŋa yaqsiraχ-tur yïlan alsa kensi aγïzïna: ol yïlan boyïna yamanlïχ etse, dzanïna ete almas, basa Teŋri yetesi boyïn, dzanïn öldürür».
 
*63: 36 - 63 об.: 26
 
«О siz barïŋïz, yoldan barïrsiz-kelirsiz! tanïŋïz da körüŋiz, bar mu andï qïn, nečik menim qïnïm?» – ol sözni Kristus bügün qïčqïrïr daγï aytïr χačdan barča kristianlarγa. Anïŋ üčün kerekirbiz Kristus bile tözme. Kim Kris­tus bile tözmese, ol Teŋirniŋ kütövünden köpden kemišildi.
 
Anïŋ üčün bügün daγï bu ayda bizgä saγïnmaχ kerek Kristusnuŋ qïnlarïn daγïn ölümün. Kim ol qïnnï, ol ölümni yaqšï saγïnma tilese, ol Kristusnuŋ saγïtïn, nedän Kristus tözdi, kerek kim biz köŋül közi bile baqqaybiz, yïγγaybiz, čöplegäybiz birge, kültebegni baγla-γaybiz dayï köŋlümize qoyγaybiz. Ol saγïttan köŋlümiz yanγay Teŋirniŋ sövmäklikinä, daγï ol saγït bolγay anïŋ qalqanï barča yekler alïnda. Ol sayïtlar, kim Kristusnu tuttïlar, qïnadïlar daγï öldürtiler, ol saγït ol-tur: qïlïčlar, bulovlar, süŋgülär, suruqlar. Özge saγït – ne bile tuttular: isi fänärlär bile, čïraqlar bile, ne bile anï izdediler baχčada. Daïï kensi qayγïsï, qorqusu, titremeki, kensi yalbarmaχï bile ol sïrt üstünde ol yuqtï. Daγi kensiniŋ qanlï teri tüšti yergä, frište kelip övütti. Daγï kerek bizgä saγïšlamaγa, nečik ol düšmanlarïna utru bardï daγï bir söz bile barčasïn yergä urdï; ekinči berdi alarγa küč, alar anï tuttïlar; nečik Yudas öpti dayï Dzuhutlar anï tuttular, daγï baγladïlar, daγï yaŋaγïna, boyuna urdïlar; nečik elttiler anï tört yarγïčï alïnda: Annas, Kaifas, Pilatus daγï Herodes; daγï nečik anï tikmägä baγladïlar daγï čïbuχlar, qamčïlar anï qattï ur­dïlar, nečik päyγambär aytïr. Tabanïndan tebesinä degri heč bütün yoχ edi [iochadi] teni, barča yaraydï. Tükürmäk, qamïšlar, örkenler, χač, χadaqlar, süŋgü, tigenek tadzï, qaysïnï bašïna urdïlar. Covγučlar nečik söktiler, eliklädiler. Nečik χač üstündä kerdiler daγï öldürdiler, et caetera.
 
 
 
*63 об.: 27-32
Satır 280 ⟶ 336:
:"Tüm yamandan (kötülükten) bizi kurtar. Amin!"
 
*63 об.: 33-35
Sövünčlü bolγïl, Maria, soyurγamaχ bile tolusen! Bey Teŋri seniŋ bile; barča qatunlar arasïnda alγïšlïsen, daγï alγïšlï yemiš seniŋ köksüŋde, Yesus Kristus. Amen.
 
*66 об.: 1-10 л.
 
[1-2] Teŋrini sövgil barča üstündä!
[3] Teŋriniŋ atïn bile ant ičmägil!
[4] Ulukünni avurlaγïl!
[5] Ataŋnï, anaŋnï hörmätlägil!
[6] Kišini öldürmägil!
[7] Ersek bolmaγïl!
[8] Oγur bolmayïl!
[9] Yalγan tanïχlïq bermägil!
[10] Özgä kišiniŋ nemäsi suχlanmaγïl!
[+] Sevgil seniŋ qarïndašïn, seniŋ kibi!
 
[[Kategori:Tarihî belgeler]]