Vikikaynak:Telif hakları: Revizyonlar arasındaki fark

* makalenin yazarına atıfta bulunmanız zorunludur (bölüm 4B), ve

* malzemenin "saydam kopyası"na erişimi mümkün kılmalısınız (bölüm 4J). (Bir WikipediaVikikaynak makalesinin "saydam kopyası"nı, pek çok farklı formatta (wiki metni, html web sayfası, xml girdisi, vs. şeklinde) bizden bulabilirsiniz).

Son iki zorunluluğu, bu sitede barındırılan WikipediaVikikaynak makalesinemaddesine doğrudan ve göze çarpıcıçarpan bir bağlantı vererek, kısmen yerine getirebilirsiniz. Ayrıca, yeni metininmetnin saydam kopyasına da erişim sağlamak zorundasınız. Ancak, Wikipedia Vakfı'nın, yazar bilgilerini ve makalelerin saydam bir kopyasını saklama garantisi vermediğini lütfen hatırınızdan çıkarmayınızçıkartmayın. Dolayısıyla, bu yazar bilgilerini ve saydam kopyayı, türetilmiş çalışmanızla birlikte hazır bulundurmanız tavsiye olunur.

=== Örnek Uyarıuyarı ===

[[MetasyntacticAlbert variableEinstein]] adlı WikipediaVikikaynak makalesinimaddesini kullanan bir çalışma için örnek bir uyarı şöyle olmalıdır:

: Bu makaleyazı [http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html GNU Özgür Belgeleme Lisansı] altındadır. İçeriğinde, WikipediaVikikaynak bulunan makalesi [http://en.wikipedia.org/wiki/Metasyntactic_variableAlbert_Einstein "MetasyntacticAlbert variableEinstein"]'dan sayfasından alıntılar vardır.

(Şüphesiz ki, burada verilen "MetasyntacticAlbert variableEinstein" örnektir ve Wikipedia URL nin yerine, gerçekte kullanılan değerlersayfa ismi yerleştirilmelidirkonulmalıdır.)

Alternatif olarak, "MetasyntacticAlbert variableEinstein" kopyanızı, GFDL 'nin bir kopyası ile birlikte (metinde anlatıldığı üzere) dağıtabilir ve en azından beş ana yazarı (eğer beşten azsa hepsini) ana sayfada (veya belgenin başında) listeleyebilirsiniz.

=== Gereçlerin Dürüstdürüst Kullanımıkullanımı ===

Tüm orijinal WikipediaVikikaynak metinleri [[GNU Free Documentation License|GFDL]] lisansı altında dağıtılır. Bazen, WikipediaVikikaynak makalelerimaddeleri, U.S. Copyright Yasası "[[Vikikaynak:Dürüst kullanım|dürüst kullanım]]" doktrini altında kullanılan, resimler, ses kayıtları, veya metinlerden alıntılar içerebilir. Doğaldır ki, bunların en özgür lisanslar (örneğin GFDL veya kamu alanı) altında eldesi, öncelikle tercih edilen durumdur. Bu tür resim veya ses kayıtlarının mevcut olmadığı durumlarda, dürüst kullanım resimleri de (özgür resimlerin müsait olduğu zaman gelinceyezamana dek) kabul edilebilir.

Böylesi bir durumda, malzemenin dış kaynaklı olduğu (ya resmin tanımlandığı sayfada ya da tarihçe sayfasında, hangisi uygunsa) belirtilmelidir. "Dürüst kullanım", sizin kullanmayı düşündüğünüz duruma özel olduğundan, bu özel duruma has olan dürüst kullanım mantığınızı, ya makalenizin bir yerinde gizli bir metin olarak ya da [[VikipediVikikaynak:Image_description_page#Fair_use_rationale|resim tanımlama sayfası]]'nda tanımlamanız tavsiye olunur. Unutmayın ki, WikipediaVikikaynak için dürüst kullanım, sizin bu içeriği kullanmayı düşündüğünüz başka bir ortamda dürüst kullanım olarak algılanmayabilir.

Örneğin, dürüst kullanım esasına göre bir resim eklerseniz, makaleyi kullanış tarzınızın da dürüst kullanım kalitesinde olduğundan emin olmanız gerekir. Oysa, bu durum her zaman geçerli olmayabilir: örneğin, bir WikipediaVikikaynak makalesini, GFDL tarafından izin verilen ticari bir amaçla kullanıyor olmanız halinde, bu ticari kullanımda "dürüst kullanım"a izin verilmeyebilir.

WikipediaVikikaynak, GFDL ile uyumlu lisanslar altındaki bazı metinleri kullanmakta olup bunlar, bizim orijinal WikipediaVikikaynak metinleri için (örneğin; Değişmeyen Bölümler, Ön Kapak Metinleri, veya Arka Kapak Metinlerinin ilavesi gibi) zorunlu tutmadığımız ilave koşullar gerektirebilir. Bu malzemeleri kullanırken, değişmeyen bölümleri harfi harfine eklemek zorundasınız.

== Görüntü/Resimresim Esaslarıesasları ==

Yazılı çalışmalar gibi resim ve fotoğraflar da [[Vikikaynak:Telif Hakkı|telif hakkı]]na tabidirlertabidir. Açık bir şekilde [[kamusal alan]]aalana yerleştirilmedikleri sürece, birileri bunların sahibi demektir. İnternetteki resimlerin, ya doğrudan telif hakkı sahibinden ya da onların adına lisans verebilen birisinden lisanslanması gerekir. Bazı durumlarda, dürüst kullanım esasları, bir fotoğrafın kullanımına izin verebilir.

Resim tanımlama sayfaları, [[VikipediVikikaynak:Resim telif etiketleri]]nde belirtildiği gibi, resimlerin yasal durumunu belirten özel bir fişle etiketlenebilir. Aynı resmin birden fazla sayıda ve farklı telif hakkı cümeleleriyle yüklenmesi durumunda ne yapılması gerektiği, şu anda belirsizdir.

=== A.B.D. Hükümetihükümeti Fotoğraflarıfotoğrafları ===

Amerikan federal hükümetinin sivil ve askeriaskerî çalışanlarının ürettiği çalışmalar, kurallar ve faaliyet alanları gereği kamusal alandadır. Ancak, yaygın yanlış anlamalara rağmen, Amerikan federal hükümetinin, başkaları tarafından devredilmiş telif haklarına sahip olabileceği de hatırdan çıkarılmamalıdır. Dolayısıyla, .mil ve .gov uzantılı web sitelerindeki tüm resimler kamusal alanda demek değildir. Öte yandan, webinternet sitesi, başkalarının sahip olduğu ticari fotoğraflar da ([[stok fotoğrafçılık]]) kullanıyor olabilir. Webİnternet sitesinin gizlilik ve güvenlik uyarılarını kontrol etmekte yarar vardır; sadece webmaster'a yollayacağınız bir e-posta ile resmin kamusal alanda olduğundan emin olamazsınız. Ayrıca, Amerika'dan başka diğer ulusların hükümetleri (örneğin, [[İngiltere]]'de [[Crown Copyright]]), çalışanlarının ürettiği çalışmalar için telif hakkı talebinde bulunabilmektedir.

=== İngiltere Teliftelif Hakkıhakkı ===

: ''Basılı malzemelerdeki [[Crown copyright]] koruması, malzemenin basıldığı yılın sonundan elli yıl sonrası için geçerlidir. Dolayısıyla, örneğin Crown copyright korumasında elli yıl önce basılmış bir malzeme, artık telif hakkı altında değildir ve dünyanın her yerinde özgürce çoğaltılabilir.'' [http://mail.wikipedia.org/pipermail/wikipedia-l/2005-May/039688.html]

=== Tanınmış Kişilerinkişilerin Fotoğraflarıfotoğrafları ===

Bu konuda [[:w:IMDb|IMDB]]'nin imaj klavuzukılavuzu temel alınır. ÖzellikleBu kılavuz, özellikle ünlü kişilerin fotoğraflarında ve diğer resimlerde de uygulanabilir. '''izinİzin ile''' alınan meşru fotoğraflar genelde üç farklı yerden gelir.

== Ülkelerin Teliftelif Haklarıhakları Yasalarıyasaları Üzerineüzerine Yorumlaryorumlar ==

===Rusya: Telif Muafiyetlerimuafiyetleri ===

Cezayir'in [http://lexinter.net/DZ/ordonnance_relative_aux_droits_d%27auteur_et_aux_droits_voisins.htm Ordonnance N°97-10 du 27 Chaoual 1417 correspondant au 6 mars 1997 relative aux droits d'auteur et aux droits voisins.] de belirtilen 9. maddesine göre: "Devletin, kamuya yasal erişim verdiği çalışmalar, çalışmanın bütünlüğünü zedelememek ve kaynağını belirtmek kaydıyla, ticari olmayan amaçlar için özgürce kullanılabilir. Bu maddede "Devletin çalışmaları" ile kastedilen: "Devletin, yönetim karakteri taşıyan çeşitli kuruluşları, yerel topluluklar veya kamu kuruluşları tarafından üretilmiş ve basılmış çalışmalar"dır. (Orijinal metin Fransızcadır). Kısaca, bunlar ticari olmayan kullanımlar için müsaittir (WikipediaVikikaynak bunu uygun bulmamaktadır).

İran ile A.B.D. arasında telif haklarının korunması konusunda bir antlaşma bulunmamakla birlikte, [http://en.wikipedia.org/wiki/User:Jimbo_Wales Jimbo Wales]'e göre, Wikipedia'yaVikikaynağa katkıda bulunanların, dünyanın herhangi bir ülkesindekilere olduğu gibi, İran'ın telif hakları yasasına da mümkün olduğunca saygı duymaları gerekir. [http://mail.wikimedia.org/pipermail/wikien-l/2005-August/027373.html]

== Katkıda Bulunanlarınbulunanların Hakhak ve Yükümlülükleriyükümlülükleri ==

<u>Eğer Wikipedia'yaVikikaynağa malzeme katkısındakatkıda bulunuyorsanız, lisansınıaktardıklarınızı GNU Özgür Belgeleme GFDLLisansı altında <!--(değişmeyen bölümler, ön kapak metinleri, veya arka kapak metinleri olmaksızın)--> kamuya devrediyorsunuz demektir.</u> Katkıda bulunmak için bu lisansı verebilecek konumda olmanız, bunun için degerekir. yaYani;

* malzemenin telif haklarına sahip olmanız (örneğin, malzemeyi siz kendiniz üretmişsinizdir), veya

İlk durumda, malzemelerinizin telif hakkına sahipsinizdir. Daha sonra onları tekrar basabilir ve istediğiniz gibi tekrar lisanslayabilirsiniz. Ancak, buraya yerleştirdiğiniz sürümlerin GFDL lisanslarını asla geri alamazsınız, malzeme sonsuza dek GFDL altında kalır. İkinci durumda; harici GFDL malzemelerini birleştiriyorsanız, GFDL gereği, yazarlarına atıfta bulunmanız ve orijinal kopyanın bulunduğu yere bir bağlantı vermeniz gerekir. Eğer orijinal kopya, değişmeyen bölümler gerektiriyorsa, onları da WikipediaVikikaynak makalesine birleştirmeniz gerekir. Ancak, eğer mümkünse, değişmeyen bölümleri olan GFDL metinlerini, değişmeyen bölümleri olmayan orijinal içerikle değiştirmeniz arzu edilir.

=== Başkalarının Teliftelif Hakkıhakkı Olanolan Çalışmalarınınçalışmalarının Kullanılmasıkullanılması ===

Eğer telif hakkı olan bir çalışmanın bir kısmını "[[dürüst kullanım]]" altında kullanıyorsanız, veya telif hakkı olan bu çalışmayı, bizim lisansımızın koşulları altında kullanabilmek için telif hakkı sahibinden özel izin almışsanız, bu durumu isimler ve tarih vererek belirten bir uyarı yapmanız gerekir. Hedefimiz, mümkün olduğunca fazla WikipediaVikikaynak malzemesini özgürce dağıtabilmektir. Böylece, GFDL altında veya kamusal alandaki orijinal resim ve ses dosyaları, telif hakkı olan ve dürüst kullanım altında kullanılan medya dosyalarına göre çok daha fazla tercih edilir olacaktır. Bir telif hakkı sahibine, çalışmalarını bize, GFDL koşulları altında kullanma lisansını verip vermeyeceğini sormak için hazır mektup örneğine [[VikipediVikikaynak:Lisans devri ricası]] adresinden ulaşabilirsiniz.

Başkalarının telif hakkını ihlal edecek malzemeleri asla kullanmayınız. Bu durum yasal sorumluluklarsorumluluk yaratır ve projeyi ciddi şekilde zedeler. Şüpheniz varsa, kendinizin yazması en doğrusudur.

Bilin ki, telif hakkı yasası, fikir ve bilgilerin kendilerini değil, fikirlerin ''yaratıcı ifadelerini'' yönetir. Bu nedenle, bir ansiklopedi makalesi veya başka bir çalışmayı okuyup kendi kelimelerinizlecümlelerinizle yeniden yazmanız ve Wikipedia'yaVikikaynağa sunmanız tümüyle yasaldır. (Genel anlamda, ne kadarlık bir "yeniden yazma"nın gerekli (veya yeterli) olduğu konusundaki tartışmalar için [[Vikikaynak:İntihal|intihal]] (aşırma, çalıntı) ve [[Vikikaynak:Dürüst kullanım|dürüst kullanım]]a bakınız).

=== Telif Hakkıhakkı Olanolan Çalışmalaraçalışmalara Bağlantıbağlantı Verilmesiverilmesi ===

Telif hakkı olan çalışmalara bağlantı vermek, mantıklı bir nedenle bağlantı vermeye karar verdiğiniz söz konusu sayfa ''başkalarının'' telif haklarına tecavüz etmediği sürece genelde bir sorun teşkil etmez. Şayet böyle bir durum varsa lütfen o sayfaya link ''vermeyin''. Bu tür bağlantıların yapılan ihlâle yardımcı olmak anlamına gelip gelmediği günümüzde mahkemelerce tartışılıyorsa da, her durumda başkalarının çalışmalarını yasal olmayan biçimde dağıtan sitelere bağlantı vermek, kötü ışıklarıbakışları üzerimize toplayacaktır.

=== Telif Hakkıhakkı İhlâliihlâli Gördüğünüzdegördüğünüzde ===

VikipesitlerinVikikaynağa katkıda bulunanların görevi, içeriklerdeiçeriklerdeki olası telif hakkı ihlâllerine karşı polislik yapmak değilse de, eğer şüphelenirseniz, en azından konuyu o sayfanın tartışma sayfasında gündeme getirebilirsiniz. Böylece, diğerleri durumu inceleyebilir ve gerekli önlemi alırlaralır. Verebileceğiniz en faydalı bilgi, metnin kaynağı olduğuna inandığınız adresin URL 'si veya diğer bilgilerdir.

Bazı durumlar yanlış alârmalarm da olabilir. Örneğin, eğer kakıdakatkıda bulunan kişi, başka bir yerde başka koşullarda yayınlanan metnin yazarıysa bu onun burada GFDL altında yayınlamayayımlama haklarını etkilemez. Bazen de, webde biyerlerdeinternette bulduğunuz metnin Wikipedia'dan kopyalandığını görebilirsiniz. Her iki durumda da, gelecekteki yanlış alârmlarıalarmları önlemek için tartışma sayfalarına durumla ilgili not düşmek iyi bir fikirdir.

Eğer sayfanın içeriğinin bir kısmı gerçekten telif hakkı ihlâli isetaşıyorsa, o kısım silinmeli ve bu, orijinal kaynakla birlikte tartışma sayfasında belirtilmelidir.

Eğer daha sonra yazarın izni alınırsa, metin eski haline getirilebilrgetirilebilir.

Eğer sayfanın ''tümünün'' telif hakkı ihlâli olduğundan şüpheleniliyorsa, sayfa [[VikipediVikikaynak:Telif hakkı problemleri]]'nde listelenmeli ve sayfanın içeriği, gene orada bulacağınızbulunan standart uyarı ile değiştirilmelidir. Eğer bir hafta sonra sayfa hâlâ telif hakkı ihlâli olarak duruyorsa, oylama sayfasındaki yönteme göre silinebilir.

Yerinde uyarılara rağmen, katkıda bulunan kişilerin israrla telif hakkı içeren malzemelermalzeme yerleştirmesi gibi olağanüstü durumlarda, bu kullanıcılar, projenin korunması açısından bloke edilebilir.

Sahibi olduğunuz içerik VikipediVikikaynak tarafından yayınlanıp sizden izinsiz kullanılıyorsa, içeriğin VikiKaynak'danVikikaynaktan kaldırılmasını talep edebilirsiniz (bkz: [[VikipediVikikaynak:Telif hakkı ihlâlini kaldırma talebi]]). Veya içeriğin tamamen silinmesini istiyorsanız makalenin üst kısmına <nowiki>{{sil}}</nowiki> komutunu yazınız. Ancak bunu yapmadan önce içeriğin size ait olduğunu ispat etmeniz şarttır.

=== İlave Tartışmalartartışmalar ===